Wykonywanie wolnego zawodu w ramach firmy a prawo do Małego ZUS Plus

Przedsiębiorca wykonujący wolny zawód na podstawie wpisu do CEIDG jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, zatem ma możliwość ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej na zasadach wynikających z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tzw. „Mały ZUS Plus”) - czytamy w interpretacji indywidualnej ZUS.

Przedsiębiorczyni w treści wniosku wskazała, że jest lekarzem i prowadzi swoją praktykę jako jednoosobowa działalność gospodarcza, w ramach wpisu do CEIDG. W związku z urodzeniem dziecka w 2022 r. prowadziła w 2023 r. działalność w bardzo ograniczonym zakresie, przez co wypracowany w 2023 r. dochód pozwolił na kwalifikację do ulgi "Mały ZUS Plus" w 2024.

Przedsiębiorczyni zaznaczyła, że spełnione zostały warunki:

• w 2023 r. działalność prowadzono przez 184 dni (przez pozostały czas działalność była zawieszona),
• w 2023 osiągnięto przychód 55 550 zł,
• w 2023 r. osiągnięto dochód 4215,80 zł,
• nie prowadzono w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności innej niż opisana wyżej działalność.

W związku z powyższym przedsiębiorczyni we wniosku o interpretację zapytała, czy w ww. okolicznościach prawidłowo zastosowano ulgę Mały ZUS Plus w 2024 r. Jej zdaniem - tak.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wydanej interpretacji stwierdził:

Zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom społecznym, obowiązku opłacania składek i ustalania podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia regulowane są za pośrednictwem ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Stosownie do treści art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek.

Zgodnie z aktualnym brzmieniem ww. przepisu art. 18c ust. 1 i ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego, o którym mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, którego roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120 000 złotych, uzależniona jest od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym. Roczny limit przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 1, w przypadku rozpoczęcia, zakończenia lub zawieszenia prowadzenia działalności w ciągu poprzedniego roku kalendarzowego zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc kwotę 120 000 złotych przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku kalendarzowym i mnożąc przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. Otrzymany wynik jest zaokrąglany do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.

Górny limit przychodu uzyskanego z działalności w 2023 r. wynosi 120 000 zł dla osób prowadzących działalność przez cały rok.

Górny limit przychodu uzyskanego z działalności w 2023 r. prowadzących działalność przez niecały rok należy ustalić proporcjonalnie pomniejszając roczny limit.

W myśl art.18c ust.2 ustawy podstawa wymiaru składek, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku.

Powyższe nie ma zastosowania do osób, które lub do których:

1. w poprzednim roku kalendarzowym miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i które korzystały ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
2. spełniają warunki określone w art. 18a;
3. w poprzednim roku kalendarzowym prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą przez mniej niż 60 dni kalendarzowych;
4. w poprzednim roku kalendarzowym także prowadziły pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-5;
5. wykonują pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej pozarolniczej działalności gospodarczej;
6. ustalały podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z niniejszym artykułem przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Do powyższych limitów wlicza się, jako pełny miesiąc, każdy miesiąc kalendarzowy, w którym osoba odpowiednio ustalała podstawę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z niniejszym artykułem lub prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień kalendarzowy.

Spełnienie powyższych przesłanek powoduje, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie posiada prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru w wysokości nie niższej niż ustalona na zasadach przedstawionych w art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tzw. „Mały ZUS Plus”). Osoba fizyczna, która prowadzi działalność gospodarczą podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu tej działalności.

Wątpliwość Wnioskodawczyni dotyczyły jednak wykładni art.18c ust.11 pkt 4 cytowanego wyżej przepisu, bowiem zgodnie z tym przepisem, prawa do stosowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie art.18c ustawy nie mają osoby, które wykonywały działalność w zakresie wolnego zawodu.

Przepis art.18c ustawy dotyczy wyłącznie tych ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy tj. prowadzących działalność gospodarczą. Jednocześnie z art.18c ust. 11 pkt 4 ustawy jednoznacznie wynika, że przepisy art.18c nie mają zastosowania do osób, które w poprzednim roku kalendarzowym także prowadziły pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-5 ustawy m.in. działalność w zakresie wolnego zawodu (art. 8 ust. 6 pkt 3 ustawy). Przy czym przez prowadzenie także innej pozarolniczej działalności należy w tym przypadku rozumieć podleganie ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z danego tytułu.

Wnioskodawczyni wskazała, że w poprzednim roku kalendarzowym nie podlegała ubezpieczeniom społecznym z żadnego innego tytułu niż prowadzona przez nią jednoosobowa działalność gospodarcza, a więc wolny zawód wykonuje jedynie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w formie jednoosobowej działalności gospodarczej co jednoznacznie wskazuje, że przesłanka wymieniona w art.18c ust.11 pkt 4 ustawy w przypadku przedsiębiorcy nie występuje.

Powyższe oznacza, że nawet osoby wykonujące działalność zawodową, po dopełnieniu obowiązku uzyskania wpisu do CEIDG, są uważane za osoby wykonujące działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców.

W konsekwencji, przedsiębiorca wykonujący wolny zawód na podstawie wpisu do CEIDG jest osobą, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 - osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, zatem ma możliwość ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej na zasadach wynikających z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Interpretacja indywidualna z 15 kwietnia 2024 r., sygn. DI/100000/43/230/2024 (decyzja nr 180) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku

źródło: bip.zus.pl

Redakcja podatki.biz