Do Kodeksu pracy trafią dwa nowe typy urlopów

Urlop opiekuńczy oraz urlop z powodu działania siły wyższej to dwa nowe rodzaje urlopów, które zostaną wprowadzone do Kodeksu pracy. Projekt nowelizacji w tej sprawie, który zakłada dostosowanie polskich przepisów do dyrektyw unijnych, trafił już do Sejmu. Zmiany powinny wejść w życie w ciągu najbliższych miesięcy.

Pierwszą z nowości będzie urlop opiekuńczy, który obecnie nie funkcjonuje w polskim prawie pracy. Co istotne, pracownik korzystający z tego urlopu nie będzie mieć prawa do wynagrodzenia za ten czas.

„Pracownikowi będzie przysługiwał w ciągu roku kalendarzowego urlop opiekuńczy w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych, w wymiarze 5 dni. Urlop ten będzie mógł być wykorzystany jednorazowo albo w częściach” – czytamy w uzasadnieniu projektu.

Drugim nowym urlopem jest urlop z powodu działania siły wyższej. Uprawnienie będzie dotyczyć 16 godzin lub 2 dni w ciągu roku kalendarzowego w przypadku zaistnienia pilnych spraw rodzinnych spowodowanych chorobą albo wypadkiem, jeśli niezbędna będzie natychmiastowa obecność pracownika. Urlop ten ma być płatny w wysokości 50 proc. wynagrodzenia.

„Rozumienie siły wyższej jest wyjaśniane w orzecznictwie. Zgodnie z nim za siłę wyższą uznaje się zdarzenie, które jest zewnętrzne, niemożliwe do przewidzenia i któremu nie można było zapobiec. Dyrektywa 2019/1158 nie definiuje ani nie doprecyzowuje tego pojęcia. Na gruncie prawa unijnego będzie ono weryfikowane w praktyce orzeczniczej” – wskazują projektodawcy.

Wprowadzenie zmian przewiduje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Projekt trafił do Sejmu 11 stycznia 2023 r.

Nowe przepisy wejdą w życie po 21 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Z projektem nowelizacji można się zapoznać tutaj.

mp