Wydatki na aparat słuchowy mogą być kosztem firmy - fiskus zmienia zdanie?

Wydatki na aparat słuchowy, który jest konieczny w trakcie wykonywania zawodu i stanowi niezbędny element kompleksowego wykonania usługi będącej przedmiotem prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności i wydatek ten obiektywnie może w efekcie końcowym przełożyć się na uzyskanie dochodu, będzie stanowić koszt podatkowy. Tak stwierdził Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej.

Z wnioskiem o interpretację zwrócił się psycholog i psychoterapeuta, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług psychologicznych. Jak wyjaśnił, rodzaj prowadzonej działalności wymaga wyższego poziomu słyszalności - praca indywidualna i grupowa z pacjentami z zaburzeniami lękowymi i nerwicowymi (np. afonia) osoby z bardzo cichym głosem. Aby móc lepiej wykonywać swój zawód, potrzebuje aparatu słuchowego, z uwagi na brak znacznego ubytku słuchu nie przysługuje mu żadna ulga na aparat, a jego zakup nie jest dla niego konieczny do codziennego funkcjonowania. Dodał, że brak lepszego poziomu słyszalności powoduje znaczne ograniczenie jego możliwości zarobkowych.

W związku z powyższym przedsiębiorca zadał pytanie o możliwość zaliczenia w koszty prowadzonej przez niego działalności wydatków na zakup aparatu słuchowego. Jego zdaniem - tak.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z psychologiem.

W uzasadnieniu wydanej interpretacji organ podatkowy przypomniał, że, zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, powinien spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, enumeratywnie wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.

Jak zauważył Dyrektor KIS, wskazane przez przedsiębiorcę wydatki nie zostały wprost wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów. Jednak fakt, że dany wydatek nie został ujęty w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uprawnia do automatycznego przyjęcia domniemania, że wszystkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w tym przepisie, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Skoro jednym z warunków zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, kryterium uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu sprowadza się w istocie do ustalenia, czy mógł się on potencjalnie przyczynić do osiągnięcia przychodów, bez względu na to, czy ów skutek się ziści. Wykazywany związek przyczynowo-skutkowy powinien mieć charakter obiektywny.

Zdaniem organu podatkowego, w przypadku opisanym przez przedsiębiorcę zachodzi odpowiedni związek przyczynowo-skutkowy, dający podstawy do zaliczenia w koszty podatkowe prowadzonej działalności gospodarczej wymienionych przez niego wydatków. Często determinantem decydującym o kwalifikacji kosztu jest specyfika prowadzonej działalności. Jak wynika z wniosku, świadczenie usług psychologicznych przez przedsiębiorcę ze względu na ich specyfikę i zróżnicowanie wymaga zakupu aparatu słuchowego, który w bezpośredni sposób przyczyni się do prawidłowego wykonywania zawodu. Zakup aparatu słuchowego umożliwia zatem mu prawidłowy kontakt z pacjentem i dokładne wykonanie badania.

Zatem, mając na uwadze treść art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dyrektor KIS uznał, że poniesienie wydatków na aparat słuchowy, który jest konieczny w trakcie wykonywania zawodu i stanowi niezbędny element kompleksowego wykonania usługi będącej przedmiotem prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności i wydatek ten obiektywnie może w efekcie końcowym przełożyć się na uzyskanie dochodu, będzie stanowić koszt podatkowy.

Zatem, wydatki ponoszone przez przedsiębiorcę na zakup aparatu słuchowego, który jest niezbędny dla prawidłowego świadczenia usług psychologicznych oraz jest ponoszony w celu uzyskiwania przychodów z tytułu świadczenia tych usług zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie stanowić koszt uzyskania przychodów - podsumował organ podatkowy.

(Interpretacja indywidualna z 29 czerwca 2020 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4011.323.2020.2.AA - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - pełna treść interpretacji)

Światełko w tunelu czy dobre umotywowanie wniosku?

Powyższa interpretacja jest zaskoczeniem, biorąc pod uwagę wydawane do tej pory interpretacje. Fiskus konsekwentnie odmawiał przedsiębiorcom odliczenia wydatków na poprawę czy zachowanie zdrowia, twierdząc, że nie mają one związku z prowadzonym biznesem.

Przykładem niekorzystnej dla przedsiębiorcy interpretacji jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 maja 2019 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.171.2019.1.AK, w której organ podatkowy stwierdził:

"Zakup aparatu słuchowego stanowi spełnienie potrzeb osoby z upośledzeniem słuchu, niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą.

Nie sposób również twierdzić, że aparat słuchowy jest niezbędny wyłącznie dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawczyni, bowiem doświadczenie życiowe wskazuje, iż urządzenia te nie są wykorzystywane (wbrew twierdzeniu Wnioskodawczyni) wyłącznie w pracy zawodowej, a i w życiu osobistym. Pomimo zatem wskazania, iż zakup aparatu słuchowego jest niezbędny przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez Wnioskodawczynię, powyższy zakup jest uwarunkowany Jej stanem zdrowia, a więc jest wydatkiem o charakterze osobistym, niezależnym od prowadzenia działalności gospodarczej i jako taki nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu prowadzonej przez Wnioskodawczynię pozarolniczej działalności gospodarczej."

Z wnioskiem o powyższą interpretację zwróciła się podatniczka, która jest osobą posiadającą stwierdzony ubytek słuchu nabyty najprawdopodobniej w następstwie antybiotykoterapii. Aparat słuchowy używa od około 1,5 roku, jest on jej niezbędny w wykonywaniu pracy zawodowej. Z wykształcenia jest lekarzem, posiada specjalizację z zakresu medycyny rodzinnej i chorób wewnętrznych. Obecnie prowadzi działalność gospodarczą - praktykę lekarza rodzinnego polegającą na udzielaniu świadczeń diagnostycznych i leczniczych z zakresu medycyny rodzinnej.

Jak wyjaśniła we wniosku, aparat słuchowy jest niezbędny w jej pracy zawodowej jako lekarza rodzinnego umożliwia prawidłowy kontakt z pacjentem i dokładne wykonanie badania podmiotowego (zebranie wywiadu lekarskiego). Wywiad lekarski jest najważniejszym elementem pracy lekarza rodzinnego - internisty - ponieważ umożliwia postawienie prawidłowej diagnozy i wdrożenie właściwego leczenia. Pomyłki w zakresie zbieranego wywiadu narażają na niepotrzebny stres zarówno lekarza jak i chorego i mogą wiązać się z zagrożeniem dla zdrowia i życia pacjenta. Coraz częściej pojawiają się również pacjenci obcojęzyczni, w przypadku których bardzo istotne jest prawidłowe zrozumienie języka. Aparat umożliwia także prawidłowy kontakt ze współpracownikami - zwłaszcza z pielęgniarkami, rejestratorkami i innymi lekarzami.

Podatniczka dodała, że w życiu codziennym, poza pracą zawodową, wykorzystywanie aparatu słuchowego nie jest konieczne gdyż nie spowoduje zdarzeń, które mogłyby mieć nieoczekiwane następstwa lub przykre konsekwencje dla innych ludzi, jak może to mieć miejsce w przypadku pracy zawodowej.

Jak wynika z powyższego, zdanie fiskusa ewoluowało na korzyść podatnika. Miejmy nadzieję, że interpretacja indywidualna z 29 czerwca 2020 r. nie będzie wyjątkiem i wzrok czy słuch będą traktowane jako niezbędne narzędzie pracy, które w przypadku ich "zużycia" mogą, w niektórych działalnościach, poważnie ograniczyć możliwości zarobkowe.

Redakcja podatki.biz