Ubezpieczenie pracownika w podróży nie jest jego przychodem i nie podlega ZUS

Jeżeli świadczenie nie zostało zakwalifikowane jako przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy nie stanowi ono również podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wartość opłacanych kosztów polisy ubezpieczeniowej pracownikom nie będzie stanowiła także podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Spółka z o.o., polski rezydent podatkowy oraz czynny podatnik VAT, prowadzi działalność produkcyjną i montażową zestawów parkingowych, a usługi te świadczy zarówno na rynku polskim jak i dla klientów zagranicznych. Spółka w związku z licznymi wyjazdami zagranicznymi pracowników zdecydowała się zawrzeć z towarzystwem ubezpieczeń polisę ubezpieczeniową. Zakres ochrony ubezpieczeniowej jest taki sam dla wszystkich pracowników. Pracownicy objęci są ochroną ubezpieczeniową tylko i wyłącznie w trakcie podróży służbowej, do odbycia której uzyskają polecenie od swojego przełożonego. Świadczenie w postaci zakupu polisy ubezpieczeniowej z tytułu zagranicznego wyjazdu służbowego nie będzie dla pracowników dobrowolne. W spółce została wdrożona wewnętrzna procedura - obowiązkowe ubezpieczenie NNW, OC, ubezpieczenie bagażu oraz ubezpieczenie kosztów leczenia w czasie odbywania zagranicznej podróży służbowej. Dlatego też polisa nie jest zawarta na konkretne osoby (imię i nazwisko), a zawarta jest na liczbę tzw. osobodni. Z tej puli dni opłaconych 2 góry polisy, pracownicy wykorzystują dni, w zależności jak długo trwa delegacja. Składkę ubezpieczeniową opłaca spółka.

W związku z powyższym spółka zadała pytanie, czy od opłacanych kosztów polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową wymagane jest odprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne, skoro koszt polisy nie stanowi przychodu podatkowego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem spółki - nie.

W ocenie spółki dla pracowników delegowanych w zagraniczną podróż służbową wartość polisy wykupionej dla nich przez przedsiębiorcę nie stanowi dla tych osób przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pracodawca nie powinien więc ich uwzględniać (tego świadczenia) w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Dalej spółka wskazała, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (w konsekwencji na pozostałe ubezpieczenia społeczne) stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Wynika to z art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i wydane do niej akty wykonawcze ściśle uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PDOF).

Wobec tego, że wartość wykupionej przez pracodawcę polisy ubezpieczeniowej, udostępnionej przez spółkę w postaci nieodpłatnego świadczenia pracownikom wysłanym w zagraniczną podróż służbową na okres jej trwania nie stanowi dla pracownika przychodu z tytułu stosunku pracy (w rozumieniu przepisów o PDOF), nie stanowi ona też podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (i na ubezpieczenie zdrowotne). Powyższe wynika z art. 12 ust. 1 i art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o PDOF oraz postanowień § 2, § 4 ust. 1 i § 19 ust. 1 i 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 marca 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PDOF za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są zatem wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia, które otrzymuje pracownik powodujące u niego przysporzenie majątkowe, a mające swoje źródło w łączącym podatnika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Uzyskane świadczenie stanowi przychód dla zatrudnionego, jeżeli jest ono dla niego dodatkową, wymierną, korzyścią finansową o osobistym charakterze.

Powyższe rozumienie przychodu potwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 stwierdzając, że za przychód pracownika mogą zostać uznane świadczenia, które:

  • po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
  • po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
  • po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich).

Co istotne, w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego uznanie świadczeń za przychód pracownika podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym wymaga łącznego spełnienia wymienionych powyżej przesłanek.

Odnosząc powyższe na stan niniejszej sprawy spółka wskazała, że skoro zakup polisy ubezpieczeniowej dla pracowników będących w podróży służbowej nie jest ich osobistą korzyścią, oraz nie jest dobrowolne (pracownik będzie otrzymywał bezwarunkowo od spółki jako pracodawcy kartę potwierdzającą objęcie go ubezpieczeniem na czas wyjazdu zagranicznego) w rezultacie nie zostają spełnione przesłanki, od zaistnienia której Trybunał Konstytucyjny w wyroku K 7/13 uzależnił uzyskanie przez pracownika przychodu podlegającego opodatkowaniu. Z tych względów spółka nie rozpoznaje składki ubezpieczeniowej jako przychodu podatkowego. Zakup polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową leży przede wszystkim w interesie spółki, która w razie choroby czy wypadku pracownika za granicą zobowiązana by była do pokrywania ewentualnych kosztów leczenia. Uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej podczas zagranicznych podróży służbowej nie stanowi zatem przychodu podatkowego dla pracownika, skoro służy wyłącznie zabezpieczeniu interesu pracodawcy. Spółka wykupuje polisę ubezpieczeniową dla pracowników, którzy będą odbywać podróże służbowe, nie dla ich prywatnej korzyści, ale w celu zabezpieczenia swojego obowiązku ponoszenia kosztów zagranicznego leczenia pracowników podczas podróży służbowych.

Zakup polisy chroni zatem spółkę przed nieprzewidzianymi w jej budżecie wydatkami na leczenie pracownika za granicą. W tym stanie rzeczy zatem skoro polisa ubezpieczeniowa nie stanowi przychodu podatkowego ze stosunku pracy, spółka nie ma obowiązku uwzględnienia jej wartości w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Stanowisko analogiczne zajmuje orzecznictwo sądów administracyjnych.

Zdaniem NSA cyt. w przypadku świadczenia będącego przedmiotem sporu trudno dopatrywać się cech pozwalających na uznanie go za przychód pracowniczy. Według sądu za przychód pracownika mogą więc być uznane tylko takie świadczenia, które zostały spełnione za jego zgodą i w jego interesie, a nie w interesie pracodawcy i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść. W analizowanym przypadku taka sytuacja nie ma miejsca, gdyż w opinii NSA polisy ubezpieczeniowe zabezpieczają jedynie interesy pracodawcy. Bez względu bowiem na to, czy spółka ubezpieczenie wykupi, jej pracownicy nie są zobowiązani do ponoszenia kosztów leczenia za granicą z własnych środków (wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 3295/12, wyrok NSA z 23 kwietnia 2013 r., sygn. akt II FSK 1741/11). Podobnie WSA w Poznaniu w wyroku z dnia z 9 marca 2017 r., sygn. akt I SA/Po 1221/16 cyt. skoro świadczenie w postaci zakupu polisy ubezpieczeniowej z tytułu zagranicznego wyjazdu służbowego nie będzie dla pracowników dobrowolne, jest ono w interesie pracodawcy, a nie pracownika, świadczenie nie zostało spełnione za zgodą pracownika (nie skorzystał z niego w pełni dobrowolnie), powyższe wyłącza: możliwość kwalifikowania składki ubezpieczeniowej w kategorii przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Powyższe potwierdził również ZUS w interpretacji indywidualnej Oddziału ZUS w Lublinie z 1 lutego 2016 r., znak: WP1/200000/43/21/2016 wskazując iż wartość polisy ubezpieczeniowej, wykupionej przez pracodawcę, nie wlicza się do podstawy wymiaru składek ZUS pracowników.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgodził się ze stanowiskiem spółki i w interpretacji wskazał:

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Rzeczone świadczenie w sytuacji opisanej we wniosku nie zostało przez spółkę zakwalifikowane jako przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, w związku z czym nie stanowi również podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie należy podkreślić, że zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje art. 81 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zgodnie z art. 81 ust. 1 ww. ustawy do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. W konsekwencji, wartość opłacanych kosztów polisy ubezpieczeniowej pracownikom nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek także na ubezpieczenie zdrowotne.

(Interpretacja indywidualna z 14 czerwca 2021 r., sygn. DI/100000/43/228/2021 (decyzja nr 276) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku)

Redakcja podatki.biz

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...