Polski Ład 3.0: Zmiany w VAT, akcyzie oraz podatku od sprzedaży detalicznej

Pod koniec października br. weszły w życie, zgodnie z tzw. Polskim Ładem 3.0, zmiany w ustawach: o podatku od towarów i usług, o podatku akcyzowym oraz podatku od sprzedaży detalicznej. Dotyczą one przedłużenia do końca tego roku obowiązywania Tarczy Antyinflacyjnej i związanych z nią obowiązków informacyjnych sprzedawców. Oznacza to m.in. utrzymanie czasowego obniżenia stawek VAT na: podstawowe produkty żywnościowe, energię elektryczną i cieplną, gaz ziemny, niektóre paliwa silnikowe. Ponadto, utrzymano stawki VAT na poziomie 8 i 23 proc., wiążąc je z wydatkami na obronność.

Tarcza Antyinflacyjna:

1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

W okresie od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.:

- stawka podatku wynosi 0% dla:

1. towarów spożywczych wymienionych w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56: usługi restauracji i pozostałych placówek gastronomicznych, usługi przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering) i pozostałe usługi gastronomiczne, usługi przygotowywania i podawania napojów), tj. stawka 0% dotyczy:
   • 1) CN - 02: Mięso i podroby jadalne
   • 2) CN ex 03: Ryby i skorupiaki, mięczaki i pozostałe bezkręgowce wodne - z wyłączeniem homarów i ośmiornic oraz innych towarów objętych CN 0306 - CN 0308
   • 3) CN 04: Produkty mleczarskie; jaja ptasie; miód naturalny; jadalne produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone
   • 4) CN 0504 00 00: Jelita, pęcherze i żołądki zwierząt (z wyjątkiem rybich), całe i w kawałkach, świeże, schłodzone, zamrożone, solone, w solance, suszone lub wędzone
   • 5) CN 07: Warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy, jadalne
   • 6) CN 08: Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów
   • 7) CN 10: Zboża
   • 8) CN 11: Produkty przemysłu młynarskiego; słód; skrobie; inulina; gluten pszenny
   • 9) CN ex 12: Nasiona i owoce oleiste; ziarna, nasiona i owoce różne; rośliny przemysłowe lub lecznicze; słoma i pasza - wyłącznie towary przeznaczone do spożycia przez ludzi
   • 10) CN ex 15: Tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mikrobiologicznego oraz produkty ich rozkładu; gotowe tłuszcze jadalne; woski pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego - wyłącznie jadalne
   • 11) CN ex 16: Przetwory z mięsa, ryb, skorupiaków, mięczaków lub pozostałych bezkręgowców wodnych, lub z owadów - z wyłączeniem:
     • kawioru oraz namiastek kawioru objętych CN 1604,
     • przetworów z homarów i ośmiornic oraz z innych towarów objętych CN 1603 00 i CN 1605
   • 12) CN 19: Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze
   • 13) CN ex 20: Przetwory z warzyw, owoców, orzechów lub pozostałych części roślin - z wyłączeniem produktów o rzeczywistej masowej mocy alkoholu powyżej 1,2%
   • 14) CN 2104: Zupy i buliony i preparaty do nich; złożone przetwory spożywcze, homogenizowane
   • 15) CN 2105 00: Lody i pozostałe lody jadalne, nawet zawierające kakao
   • 16) CN ex 2106: Tłuszcze złożone z produktów roślinnych lub zwierzęcych (miksy), wyroby seropodobne (analogi serów) oraz preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe, preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne, mleko i mleko modyfikowane dla dzieci, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia
   • 17) CN ex 2202: Wody, włącznie z wodami mineralnymi i wodami gazowanymi, zawierające dodatek cukru lub innego środka słodzącego, lub wody aromatyzowane i pozostałe napoje bezalkoholowe, z wyłączeniem soków owocowych, z orzechów i warzywnych, objętych pozycją CN 2009 - wyłącznie produkty:
     • jogurty, maślanki, kefiry, mleko nieobjęte działem CN 04 - z wyłączeniem produktów zawierających kawę oraz jej ekstrakty, esencje lub koncentraty,
     • napoje bezalkoholowe, w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego,
     • preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe, preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne, mleko i mleko modyfikowane dla dzieci, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
     • niezawierające produktów objętych pozycjami od CN 0401 do CN 0404 lub tłuszczu uzyskanego z produktów objętych pozycjami od CN 0401 do CN 0404:
       1. napoje na bazie soi o zawartości białka 2,8% masy lub większej (CN 2202 99 11),
       2. napoje na bazie soi o zawartości białka mniejszej niż 2,8% masy; napoje na bazie orzechów objętych działem CN 08, zbóż objętych działem CN 10 lub nasion objętych działem CN 12 (CN 2202 99 15)
   • 18) bez względu na CN: Dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia
2. środków poprawiających właściwości gleby, stymulatorów wzrostu oraz podłoży do upraw, o których mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2021 r. poz. 76), z wyłączeniem podłoży mineralnych,
3. nawozów i środków ochrony roślin, bez względu na CN, zwykle przeznaczonych do wykorzystania w produkcji rolnej, wymienionych w poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy,
4. ziemi ogrodniczej, bez względu na CN, wymienionej w poz. 12 załącznika nr 3 do ustawy,
5. gazu ziemnego (CN 2711 11 00 albo 2711 21 00);

Przepisów pkt 1-4 nie stosuje się do importu towarów, o którym mowa w art. 138i ust. 1, tj. importu towarów będących przedmiotem sprzedaży na odległość towarów importowanych umieszczonych w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro, których wysyłka lub transport kończy się na terytorium kraju.

- stawka podatku wynosi 5% dla:

1. energii elektrycznej (CN 2716 00 00),
2. energii cieplnej;

- stawka podatku wynosi 8% dla:

1. benzyn silnikowych (CN 2710 12 45 lub 2710 12 49) oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach,
2. olejów napędowych (CN 2710 19 43 i 2710 20 11) oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych olejów z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach,
3. biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, przeznaczonych do napędu silników spalinowych - bez względu na kod CN,
4. przeznaczonych do napędu silników spalinowych gazu ziemnego (mokrego) i pozostałych węglowodorów gazowych (CN 2711, z wyłączeniem CN 2711 11 00 i 2711 21 00) oraz gazowych węglowodorów alifatycznych (CN 2901), skroplonych.

2. Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym

W okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. zwalnia się od akcyzy sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu będącemu odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym w rozumieniu art. 3 pkt 13b ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne. Przy czym, na potrzeby stosowania zwolnienia za gospodarstwo domowe nie uznaje się nieruchomości w całości wykorzystywanej na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

W okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. stawka akcyzy:

1. benzyn silnikowych o kodach CN 2710 12 45 lub 2710 12 49 oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach wynosi 1413 zł/1000 litrów;
2. olejów napędowych o kodzie CN 2710 19 43 i 2710 20 11 oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych olejów z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach wynosi 1104 zł/1000 litrów;
3. biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, przeznaczonych do napędu silników spalinowych, bez względu na kod CN, wynosi 1104 zł/1000 litrów;
4. gazu ziemnego (mokrego) i pozostałych węglowodorów gazowych objętych pozycją CN 2711 oraz gazowych węglowodorów alifatycznych objętych pozycją CN 2901, skroplonych, wynosi 387 zł/1000 kilogramów,
5. energii elektrycznej wynosi 4,60 zł za megawatogodzinę (MWh).

Natomiast w okresie od dnia 1 czerwca 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. stawka akcyzy:

1. olejów napędowych przeznaczonych do celów opałowych o kodach CN od 2710 19 43 do 2710 19 48 i od 2710 20 11 do 2710 20 19, zabarwionych na czerwono i oznaczonych znacznikiem zgodnie z przepisami szczególnymi, wynosi 97 zł/1000 litrów;
2. olejów opałowych o kodach CN od 2710 19 51 do 2710 19 68 i od 2710 20 31 do 2710 20 39, z których 30% lub więcej objętościowo destyluje przy 350C lub których gęstość w temperaturze 15C jest niższa niż 890 kilogramów/metr sześcienny, zabarwionych na czerwono i oznaczonych znacznikiem zgodnie z przepisami szczególnymi, wynosi 97 zł/1000 litrów;
3. pozostałych paliw opałowych, w przypadku gdy ich gęstość w temperaturze 15°C jest niższa niż 890 kilogramów/metr sześcienny, wynosi 97 zł/1000 litrów.

3. Ustawa z dnia 6 lipca 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej

W okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem sprzedaż detaliczna:

1. benzyn silnikowych o kodach CN 2710 12 45 lub 2710 12 49 oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach;
2. olejów napędowych o kodzie CN 2710 19 43 i 2710 20 11 oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych olejów z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach;
3. biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, przeznaczonych do napędu silników spalinowych, bez względu na kod CN;
4. gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych:
   • gazu ziemnego (mokrego) i pozostałych węglowodorów gazowych objętych pozycją CN 2711 oraz gazowych węglowodorów alifatycznych objętych pozycją CN 2901, skroplonych i w stanie gazowym,
   • gazu ziemnego o kodach CN 2711 11 00 i 2711 21 00,
   • wyprodukowanych w składzie podatkowym i spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach: biogazu bez względu na kod CN oraz wodoru i biowodoru o kodzie CN 2804 10 00.

4. Obowiązki informacyjne sprzedawców

• dot. stawki VAT

W okresie od dnia 1 listopada 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. sprzedawca dokonujący sprzedaży:

1. towarów spożywczych zamieszcza przy kasie rejestrującej w lokalu przedsiębiorstwa, w którym dokonywana jest sprzedaż tych towarów spożywczych, czytelną informację, że od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. sprzedaż tych towarów spożywczych jest objęta stawką podatku od towarów i usług obniżoną do wysokości 0%;
2. paliw silnikowych zamieszcza przy kasie rejestrującej w lokalu przedsiębiorstwa, w którym dokonywana jest sprzedaż tych paliw silnikowych, czytelną informację, że od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. sprzedaż tych paliw silnikowych jest objęta stawką podatku od towarów i usług obniżoną do wysokości 8%;
3. towarów wykorzystywanych do produkcji rolnej zamieszcza przy kasie rejestrującej w lokalu przedsiębiorstwa, w którym dokonywana jest sprzedaż tych towarów wykorzystywanych do produkcji rolnej, czytelną informację, że od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. sprzedaż tych towarów wykorzystywanych do produkcji rolnej jest objęta stawką podatku od towarów i usług obniżoną do wysokości 0%;
4. gazu ziemnego oraz energii elektrycznej i energii cieplnej przekazuje nabywcy tych towarów informacje o obniżonych stawkach podatku od towarów i usług dotyczących tych towarów:
   1. przez każdorazowe dołączenie tej informacji do faktury lub innego dokumentu, z którego wynika zapłata należności za te towary, albo
   2. oddzielnie, w przypadku gdy faktura lub inny dokument, z którego wynika zapłata należności za te towary, zostaną wysłane po dniu 31 grudnia 2022 r.

Minister finansów udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu wzory ww. informacji.

• dot. podatku akcyzowego i podatku od sprzedaży detalicznej od paliw silnikowych

W okresie od dnia 1 listopada 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. sprzedawca dokonujący sprzedaży paliw silnikowych zamieszcza przy kasie rejestrującej w lokalu przedsiębiorstwa, w którym dokonywana jest sprzedaż tych paliw, czytelną informację, że od dnia 20 grudnia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. obowiązuje obniżony podatek akcyzowy na paliwa silnikowe oraz od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. sprzedaż detaliczna paliw silnikowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od sprzedaży detalicznej.

Rada Ministrów udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego ją urzędu wzór ww. informacji.

• dot. podatku akcyzowego od energii elektrycznej

Sprzedawca dokonujący sprzedaży energii elektrycznej nabywcy końcowemu jest obowiązany do dnia 31 maja 2023 r. do przekazywania temu nabywcy informacji o odpowiednio zwolnieniu od podatku akcyzowego lub obniżonej stawce tego podatku dotyczących energii elektrycznej:

1. przez każdorazowe dołączenie tej informacji do faktury lub innego dokumentu, z którego wynika zapłata należności za energię elektryczną, albo
2. oddzielnie, w przypadku gdy faktura lub inny dokument, z którego wynika zapłata należności za energię elektryczną, zostaną wysłane po dniu 31 grudnia 2022 r.

Minister finansów udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu wzór ww. informacji.

Stawki VAT bez zmian

Utrzymano stawki VAT na poziomie 8% i 23% wiążąc je z wydatkami na obronność.

Zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług wprowadzają od 2024 r. nowy mechanizm, w oparciu o który przedłużony zostanie okres obowiązywania podwyższonych o 1pp stawek VAT. Mechanizm ten został skorelowany z poziomem wydatków przeznaczanych na finansowanie potrzeb obronnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Podwyższone o 1pp stawki podatku VAT będą stosowane w oparciu o nowy mechanizm począwszy od 1 stycznia 2024 r. do końca roku, w którym suma wydatków na obronność, tj. wymienionych:

• w art. 40 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny określonych na ten rok w ustawie budżetowej, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 lipca tego roku, oraz
• w planie finansowym Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych przedłożonym zgodnie z art. 42 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny albo projekcie tego planu przedstawionym do zatwierdzenia Ministrowi Obrony Narodowej zgodnie z art 42 ust. 2 i 3 tej ustawy, jeżeli plan ten nie został przedłożony zgodnie z art. 42 ust. 4 tej ustawy

po wyłączeniu planowanych przepływów finansowych w ramach tej sumy wydatków, będzie wyższa niż 3% wartości produktu krajowego brutto określonego w art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny.

Ewa Iwan

(Background photo created by freepik - www.freepik.com)