Podatki 2023: Ważna uchwała NSA ws. darowizn i zwolnień podatkowych

Warunkiem, który wystarcza do skorzystania ze zwolnienia podatkowego w przypadku darowizny od najbliższych, jest udokumentowanie dokonania przekazania środków pieniężnych – stwierdził w nowej uchwale Naczelny Sąd Administracyjny. Do tej pory przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn budziły wątpliwości w kontekście tego, czy darowizna musi być udokumentowana przelewem czy też nie.

W uchwale z 20 marca 2023 r. (sygn. akt – III FPS 3/22) NSA odniósł się do interpretacji wyrażenia użytego w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn: „w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne (...) – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym”.

Sąd wskazał, że wyrażenie to należy rozumieć w ten sposób, że warunkiem wystarczającym do skorzystania ze zwolnienia jest udokumentowanie dokonania przekazania środków pieniężnych we wskazany w tym przepisie sposób przez darczyńcę na rzecz obdarowanego. Taka interpretacja jest niekorzystna dla podatników, bo jeżeli np. obdarowany sam wpłaci na konto gotówkę otrzymaną od najbliższej rodziny, to straci prawo do pełnego (nielimitowanego) zwolnienia podatkowego.

Do tej pory przepisy dotyczące zwolnienia przy darowiźnie pieniężnej od osób najbliższych budziły spore wątpliwości. W praktyce skarbówka uznawała bowiem, że pieniądze nie mogą zostać przekazane w gotówce, a dopiero potem wpłacone na konto obdarowanego. Część sądów administracyjnych wskazywała jednak, że w takiej sytuacji darowizna nie musi mieć formy transferu bezgotówkowego. W sprawę zaangażowany był też rzecznik praw obywatelskich, który wniósł pytanie prawne do NSA.

mp