Kody GTU w JPK_VAT. MF szykuje zmiany?

Nowy JPK_VAT obowiązuje od 1 października 2020 r. Po raz pierwszy trzeba go będzie przesłać do 25 listopada br. (dane za październik). Przedsiębiorcy zwracają uwagę, że zakwalifikowanie do poszczególnych grup nie zawsze jest proste. Grup towarów i usług jest tylko 13, ale katalog artykułów i usług zaliczanych do poszczególnych grup jest rozbudowany. Aby odpowiedzieć na pytanie, czy daną transakcję trzeba oznaczyć kodem, niekiedy konieczne będzie sięgnięcie do osobnych klasyfikacji lub aktów prawnych, takich jak PKWiU, CN, ustawa o VAT wraz z załącznikami nr 12 i nr 15, ustawa o podatku akcyzowym, a nawet Prawo farmaceutyczne (w przypadku sprzedaży leków i wyrobów medycznych).

Interpelacja nr 12180 do ministra finansów w sprawie kodów grupy towarów i usług (GTU) służących do oznaczania tzw. towarów i usług wrażliwych

Szanowny Panie Ministrze!

Od 1 października JPK_V7 należy oznaczać specjalnymi kodami dostawę niektórych towarów i usług, niektóre rodzaje transakcji oraz wskazane dowody sprzedaży i nabycia. Do mojego biura poselskiego zgłaszają się przedsiębiorcy, którzy mają wiele pytań i wątpliwości dotyczących kodów GTU. Z niepokojem przyglądam się wprowadzonym zmianom, ponieważ powodują one pewne niespójności dotyczące źródła informacji a tym, kto powinien ja sporządzać.

Nowy JPK_VAT obowiązuje od 1 października 2020 r. Po raz pierwszy trzeba go będzie przesłać do 25 listopada br. (dane za październik). Przedsiębiorcy zwracają uwagę, że zakwalifikowanie do poszczególnych grup nie zawsze jest proste. Grup towarów i usług jest tylko 13, ale katalog artykułów i usług zaliczanych do poszczególnych grup jest rozbudowany. Aby odpowiedzieć na pytanie, czy daną transakcję trzeba oznaczyć kodem, niekiedy konieczne będzie sięgnięcie do osobnych klasyfikacji lub aktów prawnych, takich jak Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU), Nomenklatura Scalona (CN), ustawa o VAT wraz z załącznikami nr 12 i nr 15, ustawa o podatku akcyzowym, a nawet Prawo farmaceutyczne (w przypadku sprzedaży leków i wyrobów medycznych). Pojawiły się zapowiedzi dotyczące szczegółowych kontroli i kar za nieprawidłowości.

W związku z tym bardzo proszę o odpowiedź na następujące pytania:

1. Z czego wynikają wprowadzone zmiany?
2. Dlaczego się na nie zdecydowano?
3. Czy zmiany były konsultowane z przedsiębiorcami i księgowymi? Jeśli tak, to kiedy i jakie były wnioski z konsultacji? Jeśli nie, to dlaczego ich zaniechano?
4. Czy w związku z licznymi głosami służb księgowych i przedsiębiorców przewiduje się jakieś zmiany w zakresie GTU?
5. Jakie sankcje poniesie podatnik, jeżeli na wszelki wypadek użyje jakiegoś kodu lub błędnie zakwalifikuje transakcję?
6. Czy przed nałożeniem kary podatnik będzie informowany o nieprawidłowościach i czy dostanie czas na korektę?

Posłanka Urszula Nowogórska

8 października 2020 r.

Odpowiedź na interpelację nr 12180 w sprawie kodów grupy towarów i usług (GTU) służących do oznaczania tzw. towarów i usług wrażliwych

Odpowiadając na interpelację nr 12180 z 16 października 2020 r. Pani Poseł Urszuli Nowogórskiej w sprawie kodów grupy towarów i usług (GTU) służących do oznaczania tzw. towarów i usług wrażliwych, uprzejmie informuję.

Z dniem 1 października 2020 r. wprowadzono nowe regulacje w zakresie rozliczania podatku VAT tzw. nowy JPK_VAT¹. Na mocy tych regulacji podatnicy składają jeden dokument elektroniczny, tzn. nowy JPK_VAT zawierający deklarację pozwalającą na rozliczenie podatku VAT i ewidencję dla potrzeb tego podatku.

Nowe rozwiązanie stanowi uproszczenie dla podatników, którzy nie muszą składać odrębnie deklaracji podatkowych w formie elektronicznej i odrębnie ewidencji w formie pliku JPK_VAT. Dodatkowym uproszczeniem jest rezygnacja z dołączania do deklaracji podatkowych załączników. Wprowadzone zmiany zmniejszają obowiązki informacyjne dla podatników podatku VAT, gdyż w znacznym stopniu upraszczają rozliczenia z urzędem skarbowym.

Elementy nowego JPK_VAT (w tym ujęte w części ewidencji, takie jak GTU) określa, wydane w ubiegłym roku na podstawie delegacji ustawowej, rozporządzenie² oraz opracowane na jego podstawie wzory struktury logicznej JPK_VAT w formie JPK_V7M i JPK_V7K. Nowy plik JPK_VAT jest przesyłany tylko w formie elektronicznej, w związku z powyższym musi spełnić prawne wymogi wzoru dokumentu elektronicznego. Obowiązujący obecnie wzór dokumentu, w wersji dla podatników rozliczających się miesięcznie i kwartalnie, został zamieszczony w Centralnym Repozytorium Wzorów Dokumentów Elektronicznych na ePUAP w trybie przepisów o informatyzacji działalności podmiotów.

Wprowadzone dodatkowe pozycje w części ewidencyjnej nowego JPK_VAT w postaci grup towarów i usług GTU ukierunkowane są na podniesienie efektywności analityki Krajowej Administracji Skarbowej służącej identyfikacji oszustw podatkowych, zmniejszenie ilości kontroli podatkowych i celno-skarbowych oraz ograniczenie czasu ich trwania, a w konsekwencji mają przełożyć się na eliminację przypadków nieuczciwej konkurencji rynkowej. Dodatkowe informacje pozwolą sprawniej typować podmioty do działań i zautomatyzują ten proces. Należy podkreślić, że nowo dodane elementy w strukturze pliku będą wypełniane wyłącznie przez określoną grupę podatników, u których występuje oznaczony zakres świadczonych usług lub też określony asortyment towarów, tzw. wrażliwych, tj. najczęściej wykorzystywanych w oszustwach podatkowych.

Pragnę również podkreślić, iż zarówno rozporządzenie wykonawcze, jak i opracowane na jego podstawie wzory nowej schemy JPK_VAT z deklaracją były przedmiotem konsultacji. Projekt rozporządzenia wykonawczego był przekazany przy piśmie z 30 lipca 2019 r. do konsultacji publicznych, uzgodnień i opiniowania. Zgłoszone uwagi w toku konsultacji były przedmiotem analiz, a ich wyniki znalazły odzwierciedlenie w raporcie z konsultacji opublikowanym w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji. Informacja o konsultacjach publicznych w zakresie wzoru nowej schemy i ich terminie była podana do publicznej wiadomości. Udział w konsultacjach był otwarty dla wszystkich przedsiębiorców. Po analizie uwag zgłoszonych w ramach konsultacji w przedmiocie nowej schemy o połowę zredukowano liczbę zaproponowanych pierwotnie kodów dokumentów GTU. Dodatkowo zredukowano liczbę procedur specjalnych podlegających oznaczeniu w schemie oraz usunięto po stronie sprzedaży i zakupów adres kontrahenta/dostawcy.

W chwili obecnej wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców prowadzone są analizy dotyczące konieczności ewentualnego wprowadzenia zmian w rozporządzeniu wykonawczym w zakresie GTU.

Jeśli chodzi o kary za błędy w ewidencji JPK_VAT należy wskazać, iż wprowadzona została kara pieniężna w wysokości 500 zł³ za błędy w przesłanej ewidencji, mająca na celu zobligowanie podatników do dołożenia większej staranności przy wypełnianiu plików JPK_VAT.

Pragnę zauważyć, iż ma ona charakter fakultatywny, oparty na uznaniu administracyjnym warunkowanym okolicznościami konkretnej sprawy i nie będzie nakładana automatycznie, po identyfikacji błędu w ewidencji. Zmieniono bowiem w stosunku do pierwotnej wersji przepisów charakter kary z obligatoryjnego na fakultatywny.⁴ Od 1 października 2020 r., tj. od daty wdrożenia nowego JPK_VAT, kara może być nakładana tylko na tych podatników, którzy poprzez celowe, uporczywe działania i wprowadzane błędy uniemożliwiają weryfikacje prawidłowości transakcji, jeżeli naczelnik urzędu skarbowego uzna, że nałożenie tej kary jest zasadne.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że nałożenie tej kary przez naczelnika urzędu skarbowego poprzedzone będzie wezwaniem podatnika do skorygowania błędów, w którym to wezwaniu błędy te zostaną wskazane. Kara pieniężna nie będzie nakładana, jeżeli podatnik w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania:

• prześle skorygowany plik w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub
• złoży wyjaśnienia, w których wykaże, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów
Jan Sarnowski

Warszawa, 6 listopada 2020 r.

¹ Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1520, z późn. zm.).

² Rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 1988, z późn. zm.), dalej jako „rozporządzenie wykonawcze”.

³ Art. 109 ust. 3 h ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.).

⁴ art. 58 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568).