Zgłaszanie i aktualizacja danych podatnika nieprowadzącego działalności

W przypadku podatników nieprowadzących działalności gospodarczej identyfikatorem podatkowym jest numer PESEL. Takie osoby nie mają obowiązku posiadania ani też posługiwania się Numerem Identyfikacji Podatkowej.

Kwestie zgłoszenia identyfikacyjnego oraz aktualizacyjnego reguluje ustawa o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Zgodnie z art. 5 ust. 2 tejże ustawy zgłoszenia identyfikacyjnego nie dokonują podatnicy, którzy posługują się numerem PESEL.

W konsekwencji podatnicy nieprowadzący działalności gospodarczej (i w związku z tym nie obowiązani do posługiwania się NIP) nie muszą składać żadnego zgłoszenia identyfikacyjnego do urzędu skarbowego w momencie uzyskiwania pierwszego przychodu.

Jeżeli chodzi natomiast o obowiązek aktualizacji danych to należy zwrócić uwagę na treść art. 9 ust. 1d ww. ustawy.

Przepis ten podaje, że w przypadku zmiany adresu miejsca zamieszkania przez podatnika będącego osobą fizyczną mającą identyfikator podatkowy, o którym mowa w art. 3 ust. 1, nieprowadzącą działalności gospodarczej lub niebędącą zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, za dokonanie aktualizacji uznaje się podanie przez tego podatnika aktualnego adresu miejsca zamieszkania w składanej deklaracji lub innym dokumencie związanym z obowiązkiem podatkowym.

Podatnicy mogą również dokonać aktualizacji adresu miejsca zamieszkania według wzoru ZAP-3.

W konsekwencji aktualizację adresu zamieszkania osoba fizyczna może dokonać albo składając ZAP-3 albo podając nowy adres np. w zeznaniu rocznym PIT-37.

Warto też podkreślić, że powyższa norma prawna nie określa żadnego ustawowego terminu na aktualizację danych przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej.

Takie stanowisko potwierdza treść interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 02.10.2017r., nr 0111-KDIB3-3.4018.2.2017.1.PK (jej fragment cytujemy niżej), gdzie wskazano, że z treści art. 9 ust. 1d ustawy wynika wprost, że osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, zmieniając miejsce zamieszkania nie mają obowiązku informowania urzędu skarbowego o tym fakcie w ramach odrębnego zgłoszenia aktualizacyjnego.

Mogą oni bowiem dokonać tej czynności w ramach np. składanej deklaracji rocznej w podatku dochodowym od osób fizycznych - bez względu na czas, jaki pozostaje do dnia jej złożenia.

W rezultacie podatnik posługujący się może złożyć ZAP-3 w dowolnym momencie.

Z wyjaśnień organów podatkowych

(...)

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników (Dz. U. z 2017 r., poz. 869, dalej: Ustawa), podmioty, o których mowa w art. 6 ust. 1, la oraz 10 Ustawy, tj.:

• podatnicy podatku od towarów i usług lub podatku akcyzowego,

• podatnicy, z wyłączeniem osób fizycznych objętych rejestrem PESEL nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędący zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług, oraz płatnicy podatków podlegający obowiązkowi ewidencyjnemu,

• płatnicy składek ubezpieczeniowych, niepodlegający obowiązkowi ewidencyjnemu jako podatnicy ani jako płatnicy podatków,

mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.

Natomiast zgodnie z art. 9 ust. 1d Ustawy, w przypadku zmiany adresu miejsca zamieszkania przez podatnika będącego osobą fizyczną objętą rejestrem PESEL, nieprowadzącą działalności gospodarczej lub niebędącą zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, za dokonanie aktualizacji uznaje się podanie przez tego podatnika aktualnego adresu miejsca zamieszkania w składanej deklaracji lub innym dokumencie związanym z obowiązkiem podatkowym.

Ustawodawca wprost zróżnicował zatem zakres obowiązków podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą i tych, którzy takiej działalności nie prowadzą. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą są bowiem - na podstawie art. 9 ust. 1 Ustawy - objęte generalnym obowiązkiem do aktualizowania swoich danych w urzędzie skarbowym „na bieżąco”, tj. w terminie 7 dni od dnia wystąpienia zmiany. Tenże sam art. 9 ust. 1 Ustawy ustanawia jednak także wyjątek od wskazanej generalnej zasady bieżącej aktualizacji danych, który dotyczy osób fizycznych objętych rejestrem PESEL, które nie prowadzą działalności gospodarczej i nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT lub akcyzy: innymi słowy, przepis ten całkowicie wyłącza takich podatników z kręgu podmiotów objętych obowiązkiem bieżącej aktualizacji danych zgłaszanych do urzędu skarbowego.

Co więcej, z treści art. 9 ust. 1d Ustawy wynika wprost, że osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, zmieniając miejsce zamieszkania nie mają obowiązku informowania urzędu skarbowego o tym fakcie w ramach odrębnego zgłoszenia aktualizacyjnego. Mogą oni bowiem dokonać tej czynności w ramach np. składanej deklaracji rocznej w podatku dochodowym od osób fizycznych - bez względu na czas, jaki pozostaje do dnia jej złożenia. Należy więc uznać, że Wnioskodawca w zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku nie będzie zobowiązany do składania do urzędu skarbowego żadnego bieżącego zgłoszenia aktualizacyjnego - po pierwsze dlatego, że Wnioskodawca podmiotowo objęty jest wyjątkiem od obowiązku bieżącej aktualizacji danych, który został określony w art. 9 ust. 1 Ustawy; po drugie natomiast dlatego, że art. 9 ust. 1d Ustawy wprost przewiduje, że w przypadku takim jak w opisanym zdarzeniu przyszłym, aktualizacja danych podatnika może być realizowana poprzez uwzględnienie informacji o zmianie w składanej deklaracji podatkowej (a contrario: nie musi być dokonywana na bieżąco, w ramach odrębnego zgłoszenia aktualizacyjnego).

Z powyższych względów należy uznać, że Wnioskodawca nie powinien być zobowiązany do bieżącego informowania urzędu skarbowego o dokonywanych zmianach miejsca zamieszkania.

(...)

Marcin Sądej, Redakcja podatki.biz

Hasła tematyczne: ewidencja podatników