VAT: Podstawowe zasady wystawiania faktur VAT

Zagadnienie obowiązku wystawienia faktury uregulowane zostało w art. 106b ustawy VAT. W przepisie tym możemy przeczytać, że podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1) sprzedaż – przez którą rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów;

2) WSTO, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż podatnik

4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty (z pewnymi wyjątkami).

Powyższy obowiązek dotyczy czynnego podatnika podatku VAT. Natomiast zgodnie z art. 106b ust. 2 ustawy VAT podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej podmiotowo lub przedmiotowo.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów - co do zasady - podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika.

Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.

Zasadniczo zatem podatnicy zwolnieni z VAT nie mają obowiązku wystawienia faktury chyba, że znajdzie zastosowanie przypadek określony w art. 106b ust. 3 pkt 2  ustawy VAT. W przepisie tym czytamy, że na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż zwolnioną od podatku z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118 - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

W tym miejscu przypomnijmy też, że podatnicy nie mogą wystawiać żadnych faktur (a tym bardziej ich przekazywać nabywcom), które miałyby dokumentować czynności nieodpłatne, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji tego rodzaju czynności nie są u świadczącego nieodpłatnie usługę dokumentowane fakturą. Należy je wprawdzie zaewidencjonować w ewidencji sprzedaży VAT, ale nie ma obowiązku ich odrębnego dokumentowania, w szczególności fakturą. Ewentualnie można to uczynić stosownym wewnętrznym dowodem księgowym (wyrok WSA w Warszawie z dnia 22 czerwca 2020 r., sygn. akt III SA/Wa 1737/19).

Marcin Sądej, Redakcja podatki.biz

Hasła tematyczne: fakturowanie