Samochód do użytku mieszanego. Czy koszty mają wpływ na wysokość odliczenia VAT?

Pytanie: Nabyłam samochód osobowy, który wykorzystywany jest głównie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Samochód został wpisany do ewidencji środków trwałych i jest amortyzowany. Ujmuję w kosztach równowartość 7/10 kwoty wydatków związanych z eksploatacją samochodu (np. przeglądy okresowe, parking, wymiana oleju, etc). Czy odliczając podatek naliczony powinnam dodatkowo uwzględnić proporcję, którą przyjęłam na cele odliczenia kosztów w PIT, w związku z określonym zakresem wykorzystywania pojazdu na cele działalności i w życiu prywatnym (tj. 7/10 x 50% VAT)?

Odpowiedź:

Podatnik VAT w zakresie, w jakim wykorzystuje nabywane towary i usługi do wykonywania czynności opodatkowanych, posiada prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Zgodnie zaś z art. 86 ust. 2 ww. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jednocześnie dla wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przewidziano szczególną regulację. Mianowicie, zgodnie z przepisem art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku m.in. wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika. Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się m.in. wydatki dotyczące: nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych; używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze; nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów; usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów (art. 86a ust. 2 pkt 1-3 ustawy o VAT). Zgodnie z przepisem art. 86a ust. 3 ustawy o VAT, 50% odliczenia nie stosuje się:

1. w przypadku gdy pojazdy samochodowe są:
   1. wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub
   2. konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
2. do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika

Pojazdy samochodowe uznawane są za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli sposób ich wykorzystywania, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne (art. 86a ust. 4 ustawy o VAT).

W związku z tym, że zakupiony przez Panią pojazd samochodowy oraz sposób jego użytkowania nie spełnia przesłanek, o których mowa w cytowanych powyżej regulacjach art. 86a ust. 3 ustawy o VAT, w szczególności nie jest wykorzystywany wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, dla odliczania podatku naliczonego (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) powinna Pani uwzględniać regulację art. 86a ust. 1 tej ustawy (czyli podatkiem naliczonym podlegającym odliczeniu jest 50% podatku widniejącego na fakturze dotyczącej eksploatacji pojazdu).

Jak wynika z treści pytania, na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych ustaliła Pani, że faktycznie samochód, który posiada jest wykorzystywany w ten sposób, że 70% to użytek związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, a 30% to użytek prywatny. Proporcja ta nie powinna mieć jednak wpływu na ani wysokość odliczenia podatku VAT naliczonego (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT), ani na wartość ustalenia podatku naliczonego (art. 86a ust.1 ustawy o VAT) wynikającego z faktur dokumentujących ww. wydatki. Dzieje się tak, gdyż prawodawca wprowadzając mechanizm, o którym mowa w art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, z góry założył, że 50% podatku widniejąca na fakturze nie jest związana z prowadzoną działalnością (czynnościami opodatkowanymi) i nie można jej odliczyć w ramach art. 86 ust. 1 tej ustawy. Taki mechanizm zakłada jednocześnie, że pojazd nie jest wykorzystywany wyłącznie na cele prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, a więc może być wykorzystany (domyślnie) także do celów prywatnych.

Podsumowując, przy określeniu kwoty podatku naliczonego związanego z wydatkami na pojazd, który używany jest zarówno do celów działalności jak i do celów prywatnych, powinna Pani przyjąć 50% kwoty wynikającej z faktur dokumentujących wydatki związane z eksploatacją pojazdu. Wartość obliczona w ten sposób stanowi kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu na zasadzie, o której stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym ustalając wartość podatku naliczonego od tzw. wydatków samochodowych (art. 86a ust. 1 ustawy o VAT) oraz odliczając ten podatek (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) nie powinna Pani dodatkowo uwzględniać proporcji ustalonej na potrzeby rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych (70/30).

(Interpretacja indywidualna z 12 lipca 2016 r., sygn. ITPP2/4512-338/16/KK - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy)

Red.