PIT: Jak opodatkować umorzenie udziałów?

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się między innymi przychody z udziałów w zyskach osób prawnych - a dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów czy akcji (art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Sposób obliczenia dochodu osoby fizycznej z tytułu umorzenia udziałów (akcji) został uregulowany w art. 24 ust. 5d ustawy o PIT, zgodnie z którym dochodem z umorzenia udziałów w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z ich umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo 1g, albo art. 23 ust. 1 pkt 38, albo 38c ustawy.

Według tego przepisu, w przypadku umorzenia udziałów spółki z o.o., nabytych w drodze wkładu pieniężnego, kosztami uzyskania przychodu są wydatki na objęcie tych udziałów.

Przepis ten jest jednocześnie przepisem szczególnym w stosunku do uregulowań zawartych w art. 30a ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 30a ust. 6 ustawy - stanowi zatem wyjątek od ogólnej zasady opodatkowania przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych bez pomniejszania go o koszty uzyskania.

Na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy.

Płatnicy podatku

Zobowiązanym do pobrania i wpłacenia podatku z tytułu umorzenia udziałów wspólnika, będzie spółka.

Stosownie do treści art. 42 ust. 1 ustawy płatnicy przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika.

Ponadto w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym spółka ma obowiązek przesłania do US właściwego ze względu na siedzibę informacji PIT-8AR.

Dobrowolne umorzenie udziałów

W tym miejscu warto wskazać, że zupełnie inaczej jest traktowany przypadek w którym dochodzi do dobrowolnego umorzenia udziałów. W takim przypadku mamy do czynienia z przychodem z odpłatnego zbycia akcji na rzecz spółki a więc z przychodem określonym w art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT.

W interpretacji Dyrektora KIS z dnia 26.05.2022r., 0113-KDIPT2-3.4011.1159.2021.2.MS czytamy m.in:

„Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przytoczone regulacje prawne należy stwierdzić, że przychód uzyskany z tytułu odpłatnego zbycia udziałów przez Wspólnika na rzecz Spółki celem ich umorzenia (tzw. umorzenie dobrowolne) stanowi przychód z tytułu odpłatnego zbycia udziałów. Dochód taki podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w przepisie art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji Spółka, jako płatnik, nie jest zobowiązana do pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z ww. tytułu. W związku z powyższym nie muszą Państwo ustalać dochodu po stronie każdego ze wspólników, którego udziały będą umarzane (podkreśl. red.). Dlatego też kwestia powstania po stronie Państwa wspólnika dochodu z umorzenia udziałów nie jest decydująca dla wyjaśnienia Państwa indywidualnej sprawy. W tej sprawie na Spółce jako płatniku ciążą jedynie obowiązki informacyjne (PIT-8C) wynikające z art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dokument ten jest podstawą do samodzielnego rozliczenia przez podatnika dochodu w zeznaniu PIT-38. „

Jak zatem widzimy, w zależności od sposobu umorzenia udziałów w różny sposób kształtują się obowiązki zarówno podatnika jak i płatnika.

Marcin Sądej, Redakcja podatki.biz

Hasła tematyczne: umorzenie udziałów