NSA: Pominięcie pełnomocnika wywołuje określone skutki (albo ich brak)

Niedawno publikowaliśmy omówienie uchwały NSA I FPS 3/18 z 18.03.2019 r., dotyczącej skutków pominięcia pełnomocnika, przy doręczeniu zawiadomienia, zawierającego m.in. informację o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu przedawnienia w związku z toczącym się postępowaniem karnym skarbowym. Teraz umieszczamy pełny tekst uchwały, zawierający pełny opis przebiegu postępowania.

Zobacz również: Pominięcie pełnomocnika a przedawnienie

Tezy

1. Dla skuteczności zrealizowania obowiązku wynikającego z art. 70c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm., dalej: Ordynacja podatkowa) zawiadomienie, o którym mowa w tym przepisie należy doręczyć pełnomocnikowi, który został ustanowiony w postępowaniu kontrolnym lub podatkowym, nawet jeżeli zawiadomienia tego dokonuje organ podatkowy, przed którym nie toczy się żadne postępowanie z udziałem pełnomocnika strony.

2. Uchybienie w realizacji powyższego obowiązku winno być traktowane jako brak ziszczenia się materialnoprawnego skutku przewidzianego w art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Rudowski, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak (sprawozdawca), Sędzia NSA Adam Bącal, Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA Artur Mudrecki, Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka (współsprawozdawca), Sędzia NSA Janusz Zubrzycki, Protokolant Joanna Tararuj-Młynik, z udziałem Prokuratora Prokuratury Krajowej Renaty Jabłońskiej, Fundacji [...] oraz [...] Stowarzyszenia [...] w sprawie ze skargi kasacyjnej P. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 7 lipca 2016 r., sygn. akt I SA/Łd 1387/15 w sprawie ze skargi P. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 6 października 2015 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za kwiecień, maj, czerwiec, sierpień, wrzesień, listopad i grudzień 2008 r. po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2019 r. na posiedzeniu jawnym w Izbie Finansowej zagadnienia prawnego przedstawionego w trybie art. 187 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, ze zm.) przez skład orzekający Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt I FSK 1960/16: "1. Czy dla skuteczności zrealizowania obowiązku wynikającego z art. 70c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm., dalej: "Ordynacja podatkowa") zawiadomienie, o którym mowa w tym przepisie należy doręczyć bezpośrednio podatnikowi czy jego pełnomocnikowi, który został ustanowiony w postępowaniu kontrolnym lub podatkowym, nawet jeżeli zawiadomienia tego dokonuje organ podatkowy, przed którym nie toczy się żadne postępowanie z udziałem pełnomocnika strony? 2. Czy uchybienie w realizacji powyższego obowiązku winno być badane przez pryzmat jego wpływu na wynik sprawy czy jako brak ziszczenia się materialnoprawnego skutku przewidzianego w art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej?" podjął następującą uchwałę: "1. Dla skuteczności zrealizowania obowiązku wynikającego z art. 70c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm., dalej: Ordynacja podatkowa) zawiadomienie, o którym mowa w tym przepisie należy doręczyć pełnomocnikowi, który został ustanowiony w postępowaniu kontrolnym lub podatkowym, nawet jeżeli zawiadomienia tego dokonuje organ podatkowy, przed którym nie toczy się żadne postępowanie z udziałem pełnomocnika strony. 2. Uchybienie w realizacji powyższego obowiązku winno być traktowane jako brak ziszczenia się materialnoprawnego skutku przewidzianego w art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej."

Uzasadnienie

Postanowieniem z 30 października 2018 r., Naczelny Sąd Administracyjny, w sprawie o sygn. akt I FSK 1960/16, działając na podstawie art. 187 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, ze zm.), dalej: p.p.s.a., postanowił przedstawić do rozpoznania składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego następujące zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości:

"1. Czy dla skuteczności zrealizowania obowiązku wynikającego z art. 70c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm., dalej: "Ordynacja podatkowa") zawiadomienie, o którym mowa w tym przepisie, należy doręczyć bezpośrednio podatnikowi czy jego pełnomocnikowi, który został ustanowiony w postępowaniu kontrolnym lub podatkowym, nawet jeżeli zawiadomienia tego dokonuje organ podatkowy, przed którym nie toczy się żadne postępowanie z udziałem pełnomocnika strony?

2. Czy uchybienie w realizacji powyższego obowiązku winno być badane przez pryzmat jego wpływu na wynik sprawy czy jako brak ziszczenia się materialnoprawnego skutku przewidzianego w art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej?"

Powyższe zagadnienie prawne wyłoniło się w wyniku rozpoznawania przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi kasacyjnej P. B. (dalej: skarżący) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 7 lipca 2016 r., I SA/Łd 1387/15. Wskazanym wyrokiem Sąd pierwszej instancji oddalił skargę skarżącego na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 6 października 2015 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2008 r.

1. Stan sprawy

1.1 Postępowanie przed organami podatkowymi

Przedstawiając stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji wskazał, że decyzją z 7 listopada 2013 r. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w L. (dalej: Dyrektor UKS) określił skarżącemu zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za kwiecień, maj, czerwiec, sierpień, wrzesień, listopad i grudzień 2008 r. oraz nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny miesiąc za lipiec 2008 r. Po rozpatrzeniu odwołania Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, decyzją z 31 stycznia 2014 r., uchylił decyzję organu pierwszej instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ. Kolejną decyzją - z 1 czerwca 2015 r. - Dyrektor UKS na nowo określił skarżącemu zobowiązanie podatkowe oraz nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny miesiąc w podatku od towarów i usług za wskazane okresy rozliczeniowe. Po rozpatrzeniu kolejnego odwołania, decyzją z 6 października 2015 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu decyzji wskazano przede wszystkim na możliwość dalszego orzekania w sprawie z uwagi na zawieszenie - na podstawie art. 70 § 6 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j.: Dz. U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.), dalej: O.p. - biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych skarżącego za okresy objęte zaskarżoną decyzją, o czym skarżący został powiadomiony zgodnie z art. 70c O.p. we właściwym czasie. Następnie wyjaśniono merytoryczne powody wydania decyzji, wskazując na niezasadne dokonanie przez skarżącego obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarty w fakturach niedokumentujących rzeczywistych transakcji, przy realizacji których nie dochował on należytej staranności.

1.2. Skarga do Sądu pierwszej instancji

W skardze do sądu administracyjnego skarżący wniósł o uchylenie decyzji, zarzucając naruszenie prawa materialnego, tj.: art. 86 ust. 1 i art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), dalej: ustawa o VAT, oraz naruszenie przepisów postępowania podatkowego, tj.: art. 191, art. 121 § 1 w zw. z art. 187, art. 120, art. 122 i art. 187 w zw. z art. 191, art. 188, art. 210 § 4 O.p. W piśmie procesowym z 20 czerwca 2016 r. ww. zarzuty rozszerzono o zarzut przedawnienia zobowiązania podatkowego za poszczególne miesiące 2008 r., wskazując, że o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia został powiadomiony skarżący, a nie jego pełnomocnik.

W odpowiedzi na skargę oraz w piśmie procesowym z 27 czerwca 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wniósł o oddalenie skargi.

1.3. Wyrok Sądu pierwszej instancji

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uznał skargę za niezasadną. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie Sąd wskazał, że w zaskarżonej decyzji trafnie podniesiono zawieszenie biegu terminu przedawnienia na podstawie art. 70 § 6 pkt 1 O.p. Dyrektor UKS, 22 listopada 2013 r., wszczął bowiem postępowanie przygotowawcze o czyn zabroniony z art. 56 § 1 w zw. z art. 54 § 2 oraz art. 62 § 2 i art. 61 § 1 w zw. z art. 6 § 2 i art. 7 § 1 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (t.j.: Dz. U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765, ze zm.), polegający m. in. na podaniu nieprawdy w deklaracjach VAT-7 za miesiące kwiecień - grudzień 2008 r., złożonych przez skarżącego do Urzędu Skarbowego w Z., co skutkowało uszczupleniem podatku od towarów i usług łącznie o kwotę 167.161 zł. O zawieszeniu biegu terminu przedawnienia skarżący został powiadomiony pismem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. z 13 grudnia 2013 r., doręczonym przez awizo 30 grudnia 2013 r. Zdaniem Sądu, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi trafnie wskazał, że dołączone 21 stycznia 2013 r. do akt pełnomocnictwo zostało złożone w postępowaniu prowadzonym przez Dyrektora UKS i obejmowało upoważnienie do reprezentowania skarżącego w tym postępowaniu i jego następnych etapach (przed organami administracji i sądami administracyjnymi). O zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego powiadamiał skarżącego nie Dyrektor UKS, ale Naczelnik Urzędu Skarbowego w Z., który nie prowadził postępowania podatkowego zmierzającego do określenia skarżącemu zobowiązania podatkowego w prawidłowej wysokości. Brak jest więc podstaw do przyjęcia, że zawiadomienie na podstawie art. 70c O.p., wysłane przez naczelnika urzędu skarbowego, powinno być skierowane do pełnomocnika ustanowionego w odrębnym postępowaniu. Sąd powołał się przy tym na poglądy wyrażane w orzecznictwie sądowoadministracyjnym. Dalej, za chybione uznano podnoszone w skardze zarzuty naruszenia przepisów postępowania. W ocenie Sądu, w toku postępowania zebrano obszerny i wyczerpujący materiał dowodowy, z którego wynika, że w 2008 r. wystawca spornych faktur na rzecz skarżącego nie dysponował olejem napędowym, co w pełni uzasadnia wniosek, że skarżący w 2008 r. nie mógł nabyć od tego podmiotu ww. towaru.

1.4. Skarga kasacyjna

Skarżący powyższy wyrok zaskarżył w całości, zarzucając naruszenie szeregu przepisów postępowania, m. in. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 136 i art. 145 § 2 O.p., poprzez oddalenie skargi w sytuacji, gdy nie doszło do skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia, albowiem organy dokonały doręczenia pisma informującego w trybie art. 70c O.p. o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia w związku z prowadzeniem postępowania przygotowawczego w sprawie karnej skarbowej skarżącemu, w trybie fikcji doręczenia, z pominięciem ustanowionego pełnomocnika, w sytuacji, w której z faktu powiadomienia o wszczęciu takiego postępowania karnego skarbowego organ i Sąd pierwszej instancji wywodzą skutki wprost dla postępowania, w postaci zawieszenia terminu przedawnienia zobowiązania, choć czynią to w nieprawidłowy sposób.

Wśród zarzutów odnoszących się do naruszenia prawa materialnego wskazano na naruszenie:

– art. 70 § 6 pkt 1 O.p., poprzez błędną wykładnię, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie, wskutek przyjęcia, że z treści zawiadomienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. z 13 grudnia 2013 r., doręczonego w trybie art. 150 § 2 O.p. (bezpośrednio skarżącemu, z pominięciem ustanowionego pełnomocnika) skarżący mógł powziąć wiedzę o przyczynie zawieszenia postępowania, tj. wszczęciu postępowania przygotowawczego o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, którego podejrzenie popełnienia wiązało się z niewykonaniem przez skarżącego zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za miesiące: kwiecień - grudzień 2008 r., wystosowanego w trybie art. 70c O.p., a powyższe naruszenie prawa materialnego miało wpływ na wynik sprawy, gdyż doprowadziło do oddalenia skargi na podstawie art. 151 p.p.s.a., podczas gdy Sąd pierwszej instancji powinien uwzględnić skargę na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. ze względu na wygaśnięcie zobowiązania podatkowego wskutek jego przedawnienia na podstawie art. 70 § 1 w zw. z art. 59 § 1 pkt 9 O.p., których to przepisów Sąd nie zastosował;

– art. 70 § 6 pkt 1 w zw. z art. 59 ust. 1 pkt 9 i art. 70c O.p., przez błędną wykładnię, a w konsekwencji nieprawidłowe zastosowanie polegające na uznaniu, że w sprawie nie nastąpiło przedawnienie, z uwagi na zawieszenie biegu terminu przedawnienia, w związku z wszczęciem postępowania przygotowawczego w sprawie karnej skarbowej, w sytuacji gdy takie zawieszenie może nastąpić dopiero z chwilą przedstawienia zarzutów, bowiem dopiero wówczas dochodzi do skonkretyzowania czasu, miejsca i podmiotu, któremu jest zarzucany czyn, co pozwala na ustalenie, że sprawa dotyczy konkretnego zobowiązania, które nie zostało wykonane.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wniósł o jej oddalenie i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

2. Uzasadnienie postanowienia o przekazaniu w trybie art. 187 § 1 p.p.s.a. zagadnienia prawnego do rozpoznania przez skład siedmiu sędziów

Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając zarzuty skargi kasacyjnej uznał, że w sprawie pojawiły się poważne wątpliwości interpretacyjne na tle stosowania art. 70c O.p. W praktyce stosowania tego przepisu występuje bowiem wiele istotnych problemów, związanych m. in. z tym, czy o wszczęciu postępowania karnego skarbowego, z którym związany jest skutek w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (art. 70 § 6 pkt 1 O.p.), powinien być zawiadomiony bezpośrednio podatnik, czy też jego pełnomocnik ogólny lub szczególny, jeżeli zawiadomienie to zostało doręczone po wszczęciu postępowania podatkowego, w którym strona była zastępowana przez pełnomocnika. O tym zaś, jak istotne są to problemy, świadczyć może wyraźnie zarysowana rozbieżność w orzecznictwie sądów administracyjnych (zarówno wojewódzkich sądów administracyjnych, jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego).

2.1. Adresat zawiadomienia o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia

Odnosząc się do pierwszego zagadnienia spornego, koncentrującego się wokół kwestii komu należy doręczyć zawiadomienie, skład pytający wskazał na brak jednolitości orzecznictwa w tym zakresie. Przede wszystkim zaakcentowano stanowisko wyrażone w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 października 2015 r., I FSK 1052/14, odwołujące się bezpośrednio do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2012 r., P 30/11, w którym podkreśla się istotność wystąpienia skutku w postaci powzięcia przez podatnika, przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, wiedzy, że bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu. Cel ten - zdaniem Sądu - jest zaś osiągnięty zarówno wtedy, gdy zawiadomienie jest doręczone bezpośrednio podatnikowi, jak i wtedy, gdy w trakcie toczącego się postępowania zawiadomienie doręczono do rąk pełnomocnika.

Następnie skład pytający przywołał grupę orzeczeń, w których wyrażono poglądy, że zawiadomienie dokonane na podstawie art. 70c O.p. winno zostać doręczone podatnikowi. W tym zakresie wskazano przede wszystkim na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 stycznia 2017 r., I FSK 1017/15, w którym Sąd ten stwierdził, że nie można uznać, iż pełnomocnictwo złożone w toku trwania postępowania kontrolnego powinno być znane, a co za tym idzie, respektowane przez organ doręczający zawiadomienie, o którym mowa w art. 70c O.p. Odnotowano też wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 1 marca 2018 r., I SA/Po 1090/17, w którym Sąd zwrócił uwagę na bezpośredni związek problematyki "organu właściwego" z kwestią doręczenia zawiadomienia i stwierdził, iż w przypadku, gdy postępowanie kontrolne prowadzone jest przez organ kontroli skarbowej, to organ podatkowy, na którym spoczywa obowiązek zawiadomienia podatnika w trybie art. 70c O.p., nie jest organem toczącego się postępowania w sprawie określenia zobowiązania podatkowego, a zawiadomienie, którego jest on obowiązany dokonać, nie jest zawiadomieniem wykonywanym w tym postępowaniu. W sprawie zawiadomienia podatnika, o którym mowa w art. 70c O.p., kiedy organ podatkowy nie jest jednocześnie organem prowadzącym postępowanie, nie występuje przed nim pełnomocnik podatnika, a jedyną osobą, która może być adresatem takiego zawiadomienia może być zatem podatnik.

Skład pytający wskazał, że poglądy zbliżone do zaprezentowanych powyżej można odnaleźć w licznych wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. z 14 października 2015 r., I FSK 1235/14; z 27 listopada 2015 r., I FSK 1194/14; z 25 kwietnia 2017 r., II FSK 676/16; z 1 grudnia 2017 r., I FSK 853/17, I FSK 1169/17, I FSK 1203/17, I FSK 1204/17; z 24 stycznia 2018 r., I FSK 600/16; z 22 czerwca 2018 r., I FSK 1599/16) oraz wojewódzkich sądów administracyjnych (Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 15 lutego 2018 r., I SA/Łd 1149/17; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 14 listopada 2017 r., I SA/Rz 586/17; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 1 marca 2018 r., I SA/Po 1094/17; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 10 kwietnia 2018 r., I SA/Gd 1706/17).

Skład pytający zwrócił jednakże uwagę na drugą - nie mniej liczną, grupę orzeczeń, wyrażających stanowisko przeciwne (tj. że doręczenie zawiadomienia z art. 70c O.p. winno nastąpić do rąk pełnomocnika podatnika). Jako reprezentatywne dla tej grupy wskazano przede wszystkim orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 grudnia 2016 r., I FSK 359/15. Opiera się ono na założeniu, zgodnie z którym jeśli wobec podatnika uruchomione już zostało postępowanie podatkowe, obejmujące dany okres rozliczeniowy "podpadający" pod przedawnienie, to wymóg zawiadomienia o wszczętym postępowaniu w przedmiocie mającym wpływ na zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania z tego okresu musi czynić w skutkach zadość takim regułom doręczania, których ów podatnik w tym właśnie postępowaniu może i powinien się spodziewać. Jeśli zatem podatnik prawidłowo ustanowił pełnomocnika i zawiadomił o tym w odpowiednim czasie organ podatkowy, to w przypadku zaistnienia wymogu poinformowania o wskazanej przyczynie zawieszenia biegu terminu przedawnienia, stosowne pismo organ ten doręcza pełnomocnikowi. Jeśli w takim przypadku wyśle je bezpośrednio do strony, a ta pisma owego nie podejmie, czy to wprost przez odmowę jego przyjęcia, czy nie odbierze tzw. awizowanej przesyłki (świadomie lub nieświadomie), nie będzie możliwe uznanie skuteczności doręczenia w tym zakresie z powodu wadliwego wskazania adresata przesyłki. Analogiczne poglądy wyrażone zostały w szeregu innych orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyroki: z 27 kwietnia 2017 r., I FSK 1806/15; z 4 lipca 2017 r., I FSK 2220/15; z 23 kwietnia 2018 r., II FSK 955/16; z 11 sierpnia 2016 r., II GSK 597/15, z 17 marca 2017 r., I FSK 1643/15; z 23 marca 2017 r., II FSK 481/17; z 27 czerwca 2017 r., I FSK 1838/15; z 9 marca 2018 r., II FSK 577/16), a także wojewódzkich sądów administracyjnych (np. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 27 lutego 2018 r., I SA/Ol 8/18 oraz z 7 marca 2018 r., I SA/Ol 55/18).

Sąd pytający zwrócił ponadto uwagę, że również wojewódzkie sądy administracyjne dostrzegają omówione powyżej rozbieżności na tle dyspozycji art. 70c O.p. (np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 12 marca 2018 r., I SA/Sz 1062/17).

2.2. Skutki uchybień w doręczaniu zawiadomienia o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia

Zdaniem składu pytającego, drugie istotne zagadnienie, związane z doręczeniem zawiadomienia określonego w art. 70c O.p., dotyczy ewentualnego uchybienia przez organ podatkowy przy realizacji ww. obowiązku informacyjnego. Pewną wskazówkę w tym zakresie można odnaleźć w uzasadnieniu uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 czerwca 2018 r., I FPS 1/18, dotyczącej treści zawiadomienia z art. 70c O.p. Naczelny Sąd Administracyjny posłużył się w tej uchwale przykładem, zakładającym, że przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego podatnikowi ogłoszono już zarzuty w postępowaniu karnoskarbowym, związane z tym zobowiązaniem, natomiast organ podatkowy także przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania, ale wadliwie wykonał obowiązek wynikający z art. 70c O.p. Czy w takim przypadku każdorazowo można twierdzić, że nie wystąpił skutek przewidziany w art. 70 § 6 pkt 1 O.p., mimo że podatnik bezspornie uzyskał wiedzę na temat wszczęcia postępowania karnoskarbowego, co zgodnie z art. 70 § 6 pkt 1 O.p. jest jedynym warunkiem wystąpienia tego skutku z mocy prawa? Zdaniem Sądu, odpowiedź twierdząca na to pytanie prowadziłaby do wypaczenia standardu wyznaczonego sentencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. akt P 30/11, który przełożył się na obowiązujące od 15 października 2013 r. brzmienie art. 70 § 6 pkt 1 O.p. Dalej Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż nie oznacza to, że organy podatkowe mogą ignorować realizację obowiązku informacyjnego tkwiącego w treści art. 70c O.p. Przeciwnie - działając na podstawie i w granicach prawa, zgodnie z nakazem prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie, organy podatkowe powinny ten obowiązek sumiennie wykonywać. Ewentualne uchybienia w płaszczyźnie stosowania tego przepisu powinny być rozpatrywane na tle konkretnych okoliczności danej sprawy, ponieważ same w sobie, co do zasady, nie mogą decydować o nieziszczeniu się przesłanki zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego przewidzianej w art. 70 § 6 pkt 1 O.p.

W powyższym zakresie odnotowano również stanowisko wyrażone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 22 marca 2018 r., I SA/Łd 1104/17, zgodnie z którym mimo iż zawiadomienie z art. 70c O.p. powinno być s...