NSA. Parkowanie pod domem a prawo do 100-proc. odliczenia VAT

Jako wyjątek od zasady należy traktować przypadki, gdy wykorzystanie samochodu służbowego na dojazd pracownika z miejsca zamieszkania do miejsca wykonywania pracy będzie uznawane za związane z działalnością gospodarczą podatnika w rozumieniu art. 86a ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, a nie jako wykonywane na osobiste potrzeby pracownika. Odstępstwo to powinno być uzasadnione stanem faktycznym danej sprawy. W takiej sytuacji podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem paliwa i ponoszeniem innych wydatków na eksploatację pojazdów samochodowych, z uwzględnieniem spełnienia wymogów wynikających z art. 86a ust. 4 pkt 1 tej ustawy - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marek Kołaczek, Sędzia NSA Danuta Oleś (sprawozdawca), Sędzia NSA Krzysztof Wujek, Protokolant Krzysztof Osial, po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 10 marca 2015 r. sygn. akt I SA/Wr 35/15 w sprawie ze skargi S.-F. sp. z o. o. w L. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 22 września 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 10 marca 2015 r., sygn. akt I SA/Wr 35/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylił zaskarżoną przez S. sp. z o.o. z siedzibą w L. interpretację indywidualną Ministra Finansów z 22 września 2014 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług.

S. sp. z o.o. w L. (dalej "wnioskodawca", "spółka") złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z eksploatacją samochodu. We wniosku wskazano, że spółka zajmuje się handlem. Zatrudnia pracowników w charakterze przedstawicieli handlowych na terenie całej Polski. W jednym z województw spółka ma lokal, ale pracownik zaczyna i kończy dzień w swoim mieszkaniu, które oddalone jest 30 km od lokalu wynajmowanego przez spółkę. Uzasadnione to jest tym, że rejon, który obsługuje pracownik jest w tej części województwa, w której jest mieszkanie, a nie w tej, w której jest siedziba spółki. Pracownik ma do dyspozycji auto firmowe, które nie ma powyżej 3,5 tony i nie ma też badania ze stacji diagnostycznej.

Ponadto wskazano, że wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotem wniosku jest pojazd osobowy. Z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym dotyczących opisanego samochodu wynika, że ww. pojazd posiada 5 miejsc siedzących, a jego dopuszczalna ładowność to 625 kg. Zainteresowany nie posiada dokumentów wydanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, o których mowa w art. 86a ust. 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej "ustawa o VAT"), potwierdzających wymagania dla pojazdów, o których mowa w art. 86a ust. 9 ustawy o VAT. Wskazany pojazd nie jest pojazdem konstrukcyjnie przeznaczonym do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą. Istnieją okoliczności obiektywnie potwierdzające brak wykorzystania pojazdu do użytku prywatnego pracownika, tj. zamontowany system GPS, ustalenie w drodze regulaminu zasad dotyczących sposobu wykorzystywania pojazdu, wykluczające jego użycie do celów prywatnych pracownika. Działania zabezpieczające ich wykonanie to zaznajomienie pracowników z regulaminem. Spółka nadzoruje użytkowanie ww. samochodu wyłącznie do celów działalności gospodarczej. Przejawia się to weryfikacją ewidencji przebiegu pojazdu, przez bezpośredniego przełożonego i użytkowaniem systemu GPS. Spółka dokłada należytej staranności, aby wykluczyć możliwość użycia pojazdu do celów prywatnych. Prowadzi ewidencję przebiegu samochodu, o której mowa w art. 86a ust. 7 ustawy o VAT, wykluczającą użycie ww. samochodu do celów prywatnych pracownika. Spółka złożyła naczelnikowi urzędu skarbowego informację VAT-26 o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej, w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosła pierwszy wydatek związany z przedmiotowym samochodem. Przedmiotem zapytania są wszystkie wydatki związane z eksploatacją samochodu (np. wymiana opon, myjnia, remont silnika itd. itp.). Paliwo do przedmiotowego samochodu faktycznie tankuje pracownik i bierze na tą okoliczność fakturę na spółkę. Opłaty za paliwo ponoszone są dwuwariantowo. Jeśli tankowanie następuje na stacji, z którą spółka ma podpisaną umowę, to wówczas pracownik okazuje kartę i nie płaci za paliwo. Płatność następuje wówczas ze spółki na podstawie zbiorczej faktury. Jeśli natomiast tankowanie następuje na stacji, z którą spółka nie ma podpisanej umowy to wówczas zapłaty dokonuje pracownik z pieniędzy, które uprzednio otrzymał od spółki w formie zaliczki. Zgodnie z wolą spółki paliwo ma być zużywane wyłącznie w celu wykonywania czynności służbowych. W odniesieniu do pozostałych wydatków dotyczących samochodu to zapłaty dokonuje pracownik z pieniędzy, które uprzednio otrzymał ze spółki w formie zaliczki. Faktury dotyczące wydatków przedmiotowego samochodu wystawiane są na spółkę. Wskazany samochód jest i nadal będzie wykorzystywany przez wnioskodawcę wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zapytano czy spółka ma prawo do odliczania 100% VAT od paliwa i innych wydatków związanych z eksploatacją samochodu, mimo że pracownik zaczyna dzień i kończy pod mieszkaniem przedstawiciela handlowego?

Zdaniem spółki skoro w województwie, w którym handlowiec wykonuje pracę, pracodawca posiada lokal, ale jest on oddalony o 30 km od miejsca zamieszkania pracownika racjonalne jest założenie, że pracownik rozpoczyna wykorzystywać samochód do celów służbowych już od momentu wyjazdu samochodem z miejsca zamieszkania, a kończy z chwilą dojazdu do tego miejsca. Co za tym idzie przy nabyciu paliwa i innych wydatków związanych z eksploatacją samochodu służy 100% odliczenia kwoty podatku naliczonego.

Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z 22 września 2014 r. uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe.

W analizowanym przypadku opisane przez spółkę procedury, zdaniem organu nie wykluczają użycia samochodów do celów niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą spółki. Dopuszczenie możliwości parkowania pojazdu pod mieszkaniem pracownika powoduje, że wprowadzone przez spółkę zasady nie mogą obiektywnie wykluczyć prywatnego użytku tych pojazdów. Możliwy bowiem jest dojazd przedstawiciela handlowego z miejsca zamieszkania do miejsca pracy i odwrotnie samochodem służbowym. Zatem ustalone przez spółkę zasady używania tych pojazdów będą przewidywały ich użycie do celów mieszanych.

Po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa spółka wniosła skargę w której zarzuciła naruszenie art. 86a ustawy o VAT w związku z błędnym uznaniem w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, że nie ma prawa do odliczenia 100% podatku naliczonego od wydatków związanych z eksploatacją samochodu używanego wyłącznie do celów działalności gospodarczej.

W odpowiedzi na skargę organ podatkowy wniósł o jej oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uznał skargę za zasadną. Uzasadniając orzeczenie wskazał, że w art. 86a ustawy o VAT ustawodawca zawarł szczególne uregulowania dotyczące określenia wysokości przysługującej do odliczenia kwoty podatku naliczonego. Taka konstrukcja oznacza, że w sytuacji, gdy znajdzie zastosowanie szczególne uregulowanie zawarte w art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, wówczas podatnik może skorzystać jedynie z ograniczonego prawa do odliczenia podatku naliczonego (w 50%). Jeżeli jednak przepis art. 86a ust. 1 ustawy nie znajdzie zastosowania (vide: art. 86a ust. 3 ustawy), wówczas znajdą zastosowanie ogólne uregulowania zawarte w art. 86 ustawy o VAT.

Przepisy ustawy nie określają w jaki sposób podatnik ma zapewnić w swojej firmie wyeliminowanie użytku prywatnego używanych w nim pojazdów samochodowych dla celów pełnego odliczenia podatku naliczonego. Sąd wskazał, że przykładowo może tego dokonać za pomocą wprowadzonych regulamin...