MF: Od 1 stycznia 2025 r. ma obowiązywać nowa definicja budowli i budynku

Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na zapytanie poselskie, na przełomie II/III kwartału br. przewiduje się przedłożenie projektu Radzie Ministrów. Przy czym, projekt ten nie będzie przewidywał zmian systemowych w podatku od nieruchomości. Zmiana polegająca na wprowadzeniu autonomicznej definicji budowli i budynku w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych ma na celu usunięcie wątpliwości dotyczących prawnopodatkowego kwalifikowania obiektów budowlanych do kategorii budowli albo budynków i tym samym zapewnienie większej stabilności i przejrzystości przepisów zarówno przez podatników, jak i przez gminne organy podatkowe.

Zapytanie nr 490 do ministra finansów w sprawie planów Ministerstwa Finansów w zakresie stanu prac nad zmianami w podatku od nieruchomości

Szanowny Panie Ministrze,

zwracam się z uprzejmym zapytaniem w przedmiocie planów Ministerstwa Finansów w zakresie zmian w podatku od nieruchomości oraz stanu prac w tym zakresie.

Przypomnieć należy, że Trybunał Konstytucyjny w wyrokach z dnia 4 lipca 2023 r. (sygn. SK 14/21) i z dnia 18 października 2023 r. (sygn. SK 23/19) wskazał na konieczność poważnych zmian w mechanizmie opodatkowania nieruchomości. Trybunał zwrócił w szczególności uwagę na fakt, że system definicji zamieszczonych w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych[1] jest krytykowany w dotychczasowym orzecznictwie i literaturze przedmiotu.

Z informacji przekazywanych przez Pana Ministra wynika, że w Ministerstwie Finansów prowadzone są prace, w szczególności w celu zdefiniowania na potrzeby opodatkowania podatkiem od nieruchomości pojęcia „budowla”. Przy czym, podkreśla się, że zakładane jest „zachowanie fiskalnego status quo”. Jednocześnie wskazano, że systemowe zmiany w opodatkowywaniu nieruchomości nie są obecnie przewidywane.[2]

W kontekście powyższego warto zauważyć, że Polska stoi obecnie w przededniu rozpoczęcia jednych z największych budowlanych procesów inwestycyjnych o łącznej wartości opiewającej na kwotę ok. 865 mld zł.[3]

Głównym obszarem inwestycji ma być sektor energetyczny i program REPowerEu związany z przyspieszeniem transformacji energetycznej i zmierzający do szybkiego uniezależnienia Europy do roku 2030 od rosyjskich paliw kopalnych.[4]

Do największych inwestycji planowanych w Polsce w tym zakresie zalicza się:

• Centralny Port Komunikacyjny na Mazowszu,
• elektrownie jądrowe - na Pomorzu i w Wielkopolsce,
• Port Gdańsk - Port Centralny,
• most energetyczny północ-południe,
• małe reaktory jądrowe (SMR).

Inwestycje planowane są także w sektorze militarnym, tak kluczowym wobec obecnej sytuacji polityczno-wojskowej. W tym kontekście zwrócić należy uwagę na rządowy program wieloletni „Narodowa Rezerwa Amunicyjna”, którego celem jest rozbudowa i dywersyfikacja narodowej bazy produkcji amunicji wielkokalibrowej (w tym jej komponentów) poprzez powstanie jak największej liczby fabryk amunicji w różnych lokalizacjach.

W tym kontekście warto zadać pytanie o aktualność funkcjonujących obecnie od ponad 30 lat zasad opodatkowania majątku infrastrukturalnego podatkiem od nieruchomości.

Przypomnieć należy, że w podatku od nieruchomości obciążenie podatkowe przedsiębiorcy powiązane jest co do zasady z wartością infrastruktury. Oznacza to, że majątek infrastrukturalny, obok zwykłych kosztów eksploatacji, obciążany jest stałym, niezmiennym dodatkowym kosztem (podatek obliczany od początkowej, historycznej wartości), który musi być uwzględniany przy planowaniu inwestycji. Ten koszt dla przedsiębiorcy jest stały, niezależnie w szczególności od wyników finansowych uzyskiwanych w związku z taką infrastrukturą. Oraz - co istotniejsze - niezależnie od utraty wartości takiej infrastruktury. Oznacza to, że obok wysokich kosztów bieżącego utrzymania infrastruktury, jej właściciel powinien doliczyć również koszt podatku wynoszący według obecnych zasad, do 2% ogólnej wartości inwestycji rocznie.

Innymi słowy, obecna konstrukcja podatku do nieruchomości, w zakresie opodatkowania budowli, premiuje posiadanie starej infrastruktury, której wartość zdewaluowała się wraz z inflacją i jednocześnie skutecznie zniechęca do prowadzenia nowych inwestycji infrastrukturalnych i przemysłowych.

Pojawia się w tym momencie pytanie, czy w przypadku infrastruktury związanej w szczególności z nowoczesną gospodarką (infrastruktura energetyczna, telekomunikacyjna czy militarna), która z jednej strony jest wysokowartościowa, ale i jednocześnie, szybko taką wartość traci (głównie wskutek postępu tech...