Orzecznictwo NSA: Nie każdy obiekt jest budowlą

Budowlami w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych są te wszystkie obiekty budowlane, które zostały przykładowo wymienione w art. 3 pkt 3 prawa budowlanego oraz te obiekty budowlane, które są podobne do nich. Opodatkowanie rzeczy, które nie są objęte wyliczeniem zawartym w art. 3 pkt 3 prawa budowlanego, a ich konstrukcja, charakter i przeznaczenie różni się od wymienionych przez ustawodawcę, narusza zasadę określoności i zasadę ustawowego określania przedmiotu danin publicznoprawnych, wynikające z art. 2 i 217 Konstytucji.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Grzegorz Borkowski, Sędziowie NSA Włodzimierz Kubiak, NSA del. Arkadiusz Cudak (sprawozdawca), Protokolant Joanna Drapczyńska, po rozpoznaniu w dniu 23 września 2009 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Polskiej Telefonii Komórkowej C. spółka z o.o. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 13 grudnia 2007 r. sygn. akt I SA/Lu 598/07 w sprawie ze skargi Polskiej Telefonii Komórkowej C. spółka z o.o. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. z dnia 1 czerwca 2007 r. nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za lata 2003-2006:

1) uchyla zaskarżony wyrok w całości,
2) uchyla decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. z dnia 1 czerwca 2007 r., nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Z. z dnia 5 marca 2007 r., nr [...],
3) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. na rzecz Polskiej Telefonii Komórkowej C. spółka z o.o. w W. kwotę 1.364 (słownie: jeden tysiąc trzysta sześćdziesiąt cztery) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 grudnia 2007 r., sygn. akt I SA/Lu 598/07, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę C. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. z dnia 1 czerwca 2007 r., nr (...), w przedmiocie podatku od nieruchomości za lata 2003-2006.

Z przyjętego przez Wojewódzki Sąd Administracyjny stanu sprawy wynika, że decyzją z dnia 5 marca 2007 r., nr (...), Prezydent Miasta Z. określił C. sp. z o. o. w W. wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za lata 2003-2005 w kwotach po 39 725,70 zł i za rok 2006 w wysokości 39 726 zł. Organ ten ustalił, że spółka nie zadeklarowała do opodatkowania pięciu stacji bazowych telefonii komórkowej, umieszczonych na kominie kotłowni, wieży telekomunikacyjnej, wieży kościoła, elewatorze i dachu kamienicy, które jako budowle związane z prowadzoną działalnością gospodarczą podlegały opodatkowaniu.

Po rozpoznaniu odwołania spółki Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Z. uchyliło decyzję w całości i sprawę przekazało do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. Zdaniem organu odwoławczego Prezydent Miasta Z. prawidłowo uznał stacje bazowej telefonii komórkowej za budowle związane z działalnością gospodarczą spółki. Zasadności takiego stanowiska organ dopatrzył się w treści art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.; dalej w skrócie "u.p.o.l."). Zgodnie z tym przepisem budowlą jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.

Organ powołał również art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016 ze zm.) definiujący budowlę, jako każdy obiekt budowlany nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. W opinii organu analiza powyższych przepisów pozwalała stwierdzić, iż stacje bazowe telefonii komórkowej są budowlami. Dodatkowym tego potwierdzeniem były także uzyskane przez spółkę pozwolenia na ich budowę.

Pomimo powyższych wniosków wadliwości decyzji, uzasadniającej jej uchylenie, organ odwoławczy dopatrzył się w naruszeniu art. 197 § 3 i art. 122 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowej (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.; dalej jako "O.p.") polegającym na błędnym wyliczeniu wartości budowli przez biegłego. Wartość ta stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 3 i art. 4 ust. 5 u.p.o.l. powinna zostać ustalona na dzień powstania obowiązku podatkowego, czyli na dzień 1 stycznia 2003 r., podczas gdy biegły ustalił wartość budowli na 1 stycznia 2007 r. Ponadto, w ocenie organu odwoławczego, pominięto przy rozstrzyganiu sprawy decyzje o pozwoleniu na budowę stacji oraz projekty stanowiące podstawę ich wydania co spowodowało, że nie było możliwe stwierdzenie, czy stacja bazowa wraz z systemami antenowymi, urządzeniami nadawczo-odbiorczymi i liniami zasilającymi stanowiła funkcjonalną całość tworzącą budowlę w rozumieniu przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego spółka, zarzucając naruszenie art. 122 i 187 § 1 O. p. polegające na zaniechaniu zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego oraz naruszenie art. 2 ust. 1 u.p.o.l. poprzez jego błędną wykładnię, wnosiła o uchylenie zaskarżonej decyzji w części dotyczącej jej uzasadnienia. Strona skarżąca zaznaczyła, że przedmiot sporu koncentruje się na ocenie tego, czy anteny montowane na stacjach bazowych telefonii komórkowej należy uznać za część składową budowli i ich wartość zaliczyć do podstawy obliczenia podatku, czy też są to urządzenia niezależne i ich wartość nie powinna być zaliczona do podstawy obliczenia podatku od nieruchomości. Zdaniem spółki urządzenia stacji bazowej (anteny) nie mogły zostać uznane za wchodzące w skład nieruchomości - komina fabrycznego, czy też wieży kościelnej, ponieważ nie stanowiły technicznej całości z tymi budowlami. Na poparcie swojego stanowiska powołała wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 kwietnia 1995 r. (SA/Lu 1436/94 M. Podatkowy 1995/9 str. 273), w którym przyjęto, że budowlą jest efekt działalności budowniczych stanowiących skończoną całość użytkową, wyodrębniony z przestrzeni i połączony z gruntem w sposób trwały. Nie wchodzą zatem w skład budowli urządzenia techniczne zainstalowane na obiekcie budowlanym służące do prowadzenia określonej działalności gospodarczej innej niż działalność budowlana. Jako przykład wskazano wieżę techniczną, radiową, czy telekomunikacyjną. Strona argumentowała, że w tym przypadku budowlą jest część stanowiąca podstawę fundamentową oraz konstrukcja wieży. Do budowli nie należą natomiast zainstalowane na wieży urządzenia techniczne, nadawcze lub odbiorcze i całość oprzyrządowania tych urządzeń.

W ocenie skarżącej oddzielnie należy zatem traktować wieżę jako budowlę i oddzielnie zainstalowane na niej urządzenia techniczne. Skarżąca zauważyła również, że omawiane urządzenia stacji bazowej nie składają się na całość użytkową ponieważ trudno wskazywać, by wymieniony w decyzji komin kotłowni, wieża kościoła, elewator, czy dach kamienicy stanowiły całość użytkową ze stacją bazową. Pojęcie całości użytkowej należy rozumieć jako integralność obiektu pod względem funkcjonalnym, konstrukcyjnym i budowlanym. Takiej cechy integralności z urządzeniami nie posiada wieża kościoła bądź elewator. Skarżąca podkreśliła, że stacji bazowej nie można traktować jako budowli także z tej przyczyny, iż to nie urządzenia, które się na nią składają, umożliwiają użytkowanie obiektu, lecz to właśnie obiekt umożliwia użytkowanie poszczególnych urządzeń, które mogą być w każdym czasie wymienione. Ponieważ stacja bazowa nie jest urządzeniem zapewniającym funkcjonowanie obiektu, to tym samym nie jest urządzeniem budowlanym, ani budowlą i jej wartość nie może być zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny, oddalając skargę zaskarżonym wyrokiem ocenił, iż Samorządowe Kolegium Odwoławcze niezasadnie uchyliło zakwestionowaną decyzje Prezydenta Miasta Z., bowiem zebrany materiał dowodowy pozwalał stwierdzić, czy stacja bazowa z systemami antenowymi, urządzeniami nadawczo-odbiorczymi i liniami zasilającymi stanowiła funkcjonalną całość składającą się na budowlę w rozumieniu przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Powyższa wadliwość, zdaniem Sądu, nie uzasadniała jednak uchylenia zaskarżonej decyzji. Wojewódzki Sąd Administracyjny argumentował, iż w świetle art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. pojęcie budowli obejmuje również instalacje umożliwiające jej użytkowanie. W takiej sytuacji urządzenia związane z funkcjonowaniem budowli są elementami składowymi budowli. W art. 3 ust. 3 prawa budowlanego ustawodawca zaliczył do budowli wszelkie sieci techniczne, a zatem budowlą będzie także stacja bazowa telefonii komórkowej. Takie stanowisko potwierdzała zdaniem Sądu opinia biegłego, z której wynikało, że w skład stacji bazowej wchodzą: anteny nadawczo-odbiorcze, nadajniki radiowe, anteny paraboliczne, szafy nadawczo-odbiorcze i zasilacze. Dodatkowy argument stanowiły też pozwolenia na budowę stacji bazowych telefonii komórkowej wraz z liniami zasilającymi i systemem antenowym. W konsekwencji Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że wszystkie elementy tworzące bazę telefonii komórkowej stanowią kompleksową, funkcjonalną i skończoną całość użytkową, będącą obiektem budowlanym podlegającym opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, do wartości, którego należy wliczać wartość wszystkich jego użytkowo powiązanych elementów. Zdaniem Sądu pierwszej instancji, przy takim założeniu trafnie organ odwoławczy zwrócił uwagę na błędne określenie wartości budowli.

Powyższy wyrok spółka zaskarżyła w całości skargą kasacyjną. Środek zaskarżenia został oparty na obu podstawach wskazanych w art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm., zwanej dalej "p.p.s.a."). W ramach zarzutów materialnoprawnych wskazano na uchybienie:

1. art. 1a ust. 1 pkt 2 i art. 2 ust. pkt 3 u.p.o.l. w związku z art. 3 pkt 1 lit. b), art. 3 pkt 3 i 9, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 10, art. 28 ust. 1 w związku z art. 3 pkt 7 i art. 3 pkt 6, art. 54, art. 55, art. 62 ust. 1 i ust. 5 Prawa budowlanego, w związku z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881: ze zm.) i art. 1 ust. 2 Dyrektywy Rady nr 89/106/EWG, jak również w związku z § 3 pkt 2, 9 i 13 rozporządzenia z dnia 26 października 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać telekomunikacyjne obiekty budowlane i ich usytuowanie, polegające na błędnej wykładni przepisów regulujących przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości wynikającej z niezastosowania szeregu przepisów prawa budowlanego i w konsekwencji błędnym uznaniu, iż anteny stacji bazowych telefonii komórkowej umieszczone na masztach, kominach, wieżach, elewatorach, czy dachach budynków są budowlami w rozumieniu prawa podatkowego i podlegają opodatkowaniu pod...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »