MF: Nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem

Interpelacja nr 11189 do ministra finansów w sprawie podatku dochodowego od odsetek ztytułu opóźnienia wzapłacie odszkodowania

Szanowny Panie Ministrze! Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.) wolne od podatku dochodowego są otrzymywane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c ustawy,
g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Powołany przepis zwalnia od podatku dochodowego wyłącznie kwotę odszkodowania, a więc należność główną natomiast nie wprowadza zwolnienia od podatku dochodowego ewentualnych odsetek od odszkodowania. Zwolnienie nie wynika również z innych przepisów ustawy. Zważywszy, iż najczęściej odszkodowania dochodzone są przez uprawnionych na drodze postępowania sądowego, odsetki zasądzane są wyrokami od dnia wymagalności odszkodowania, a przynajmniej od dnia złożenia pozwu. Trudno uznać, by zasądzone odsetki stanowiły dochód osoby uprawnionej. Wynikają one bowiem z opóźnienia w wypłacie należnego uprawnionemu odszkodowania. Zaniechanie wypłaty odszkodowania przez podmiot zobowiązany i spowodowanie konieczności dochodzenia odszkodowania na drodze postępowania sądowego z pewnością nie rodzi po stronie uprawnionego dochodu, lecz przeciwnie, nie dość że naraża go na sporą uciążliwość związaną z prowadzeniem sporu w sądzie, nadto powoduje stratę, albowiem pieniądze, które uprawniony powinien otrzymać w dacie ich wymagalności, otrzymuje ze znacznym opóźnieniem. Niemożliwość władania należnymi środkami może wręcz powodować szkodę po stronie uprawnionego.

W tym stanie rzeczy zapytuję:

- Dlaczego odsetki od odszkodowań nie są wolne od podatku dochodowego?

- Czy nie budzi zastrzeżeń Pana Ministra sytuacja, w której należność główna, a to odszkodowanie, jest wolna od podatku dochodowego, zaś należność uboczna w postaci odsetek wynikających z niezawinionego przez podatnika opóźnienia w wypłacie należnego mu świadczenia podlega opodatkowaniu?

- Czy Pan Minister planuje zmianę opisanego przepisu i zwolnienie od podatku odsetek od odszkodowań, które są wolne od podatku dochodowego?

Z poważaniem

Poseł Jacek Falfus

Warszawa, dnia 24 sierpnia 2009 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 11189 w sprawie podatku dochodowego od odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie odszkodowania

Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją pana posła Jacka Falfusa przesłaną przy piśmie z dnia 7 sierpnia 2009 r., nr SPS-023-11189/09, w sprawie podatku dochodowego od odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie odszkodowania uprzejmie informuję:

Ustawa z ...