Klastry: Podatkowe niedogodności

Interpelacja nr 8866 do ministra finansów w sprawie dostosowania naszych przepisów podatkowych do wymogów obowiązujących w prawodawstwie unijnym w kontekście funkcjonowania w Polsce klastrów

Szanowny Panie Ministrze! Instytucja klastra gospodarczego, tak popularna m.in. w wielu krajach Europy Zachodniej, jeżeli chodzi o polskie realia jest mało znana, co w konsekwencji prowadzi do marginalizacji tej formy współpracy - szczególnie mniejszych podmiotów - na naszym rynku. Należy zauważyć i mocno podkreślić fakt, że specyfika naszego rynku daje małym podmiotom zintegrowanym w ramach klastra dużo większe możliwości skutecznego konkurowania z innymi uczestnikami gry rynkowej i stwarza większe możliwości oddziaływania na trendy w poszczególnych sektorach gospodarki. Klaster nie posiada osobowości prawnej i w celu zorganizowania sprzedaży wykorzystuje osobowości prawne zrzeszonych w nim podmiotów. Jest to typowe działanie w imieniu i na rzecz osób trzecich (art. 28 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej).

Ponieważ praktycznie niezagospodarowaną gałęzią gospodarki, jeżeli chodzi o klastry, jest polskie rolnictwo, a w szczególności to z terenów Polski Wschodniej, istnieje nie tylko szansa, ale wręcz potrzeba przekonania rolników i właścicieli niewielkich firm działających w branży przetwórstwa rolnego do integrowania się w ramach powiązań klastrowych. Może to doprowadzić z dobrymi efektami do pobudzenia przedsiębiorczości na tych obszarach. Aby jednak przekonać rolników i drobnych wytwórców do tworzenia klastrów, należy wyjść do nich z konkretną informacją, jakie korzyści płyną z organizowania się w klastry gospodarcze. Nieodzownym elementem skutecznego propagowania rozwiązań klastrowych jest zaproponowanie chętnym do ich tworzenia przejrzystych i - co jest szczególnie ważne - prostych zasad, zgodnie z którymi będą one funkcjonowały, także jeżeli chodzi o kwestie rozliczeń podatkowych.

Wprowadzenie rozwiązań klastrowych na polską wieś, charakteryzującą się dużym rozdrobnieniem agrarnym oraz brakiem tradycji funkcjonowania w ramach przedsiębiorstw posiadających osobowość prawną, stwarzałoby realną szansę na integrację podmiotów tam funkcjonujących i wychodzenie do konsumentów z konkretnym finalnym produktem. Co więcej, stwarzałoby możliwość zaoferowania odbiorcy produktu tańszego (wyeliminowanie niepotrzebnych ogniw pośredniczących), o wyższej jakości, a przede wszystkim wywierałoby pozytywną presję na konkurentów.

Klaster w warunkach wiejskich - zgodnie z przyjętymi założeniami - mogą tworzyć nie tylko podmioty posiadające osobowość prawną, ale także osoby fizyczne prowadzące działalność rolniczą w rozumieniu przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Treść art. 28 cytowanej wcześniej dyrektywy 2006/112/WE Rady wraz z zapisami art. 79 stwarzają możliwość wprowadzenia do naszego ustawodawstwa podatkowego takich rozwiązań, które umożliwiłyby przeniesienie zobowiązań podatkowych na podmioty, w imieniu których sprzedaży dokonuje jeden z podmiotów klastra. Na dzień dzisiejszy takiej możliwości, w mojej ocenie, nie dają obecne zapisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 r. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.).

Panie Ministrze!

1. Czy podejmowane są kroki, aby - zgodnie z prawodawstwem unijnym - istniała możliwość przeniesienia zobowiązań podatkowych na wszystkich uczestników klastra, w imieniu których sprzedaży produktu dokonuje jeden z jego podmiotów (działanie w imieniu i na rzecz osób trzecich)?

2. Jeżeli tak, to kiedy mogą zostać one wprowadzone do obecnych aktów prawnych regulujących obowiązek podatkowy?

Z poważaniem

Poseł Jan Bury s. Antoniego

Przeworsk, dnia 20 marca 2009 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Fin...