Podatek u źródła: Szykują się zmiany

W Ministerstwie Finansów finalizowane są prace związane z przygotowaniem kompleksowego rozwiązania w postaci nowelizacji przepisów dotyczących zasad poboru podatku u źródła. Projekt przepisów stanowi element zmian podatkowych w Polskim Ładzie. Zmiany polegają m.in. na zawężeniu zakresu przedmiotowego i podmiotowego stosowania procedury zwrotu podatku (ang. WHT refund). Jednocześnie mają na celu rozszerzenie zakresu opinii o stosowaniu zwolnienia na preferencje przewidziane w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania (tj. obniżone stawki podatku u źródła lub zwolnienie z obowiązku poboru podatku u źródła).

Interpelacja nr 24182 do ministra finansów w sprawie podatku u źródła

Szanowny Panie Ministrze!

Na mocy ustawy z dnia 23 października 2018 r. do polskiego systemu prawnego zostały wprowadzone nowe przepisy dotyczące podatku u źródła, obejmujące m.in. wymóg weryfikacji kontrahentów pod kątem tego, czy są rzeczywistymi właścicielami otrzymywanych płatności oraz czy prowadzą rzeczywistą działalność gospodarczą. Wprowadzono także mechanizm pay and refund dla płatności powyżej 2 mln zł.

We wrześniu 2020 r. Ministerstwo Finansów zapowiedziało szereg zmian do przepisów o podatku u źródła, niemniej do dnia dzisiejszego nie zostały one opublikowane i zgodnie z moją wiedzą, nie odbywają się konsultacje w tym zakresie. Polscy przedsiębiorcy współpracujący z zagranicznymi kontrahentami - zarówno usługodawcami, inwestorami, jak i innymi podmiotami udzielającymi finansowanie podkreślają, że niejasna perspektywa zmiany zasad rozliczania podatku u źródła, których szczegółowy kształt nadal nie jest znany, działa na nich odstraszająco. W tej chwili nie jest dla nich jasne, czy i jak przeprowadzać powinni weryfikację kontrahentów, skoro przepisy zawierają wiele niejasności, a zapowiedziane zostały zmiany w części ograniczające ten obowiązek.

Zagraniczni kontrahenci nie są skłonni do ponoszenia ciężaru podatku, skoro nie mają takiego obowiązku współpracując i inwestując w podmioty z innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, stąd przepisy w zakresie pay and refund skutkować będą co do zasady tymczasowym poniesieniem przez polskich podatników ciężaru podatku. W obecnych, trudnych dla przedsiębiorców czasach, gdzie powszechnie występują kłopoty z płynnością finansową, ponoszenie dodatkowego wydatku o istotnej wartości (19 lub 20% płatności), nawet przejściowo, może skutkować istotnymi problemami finansowymi, a w skrajanych wypadkach niewypłacalnością i upadłością.

Widoczne jest także zjawisko podnoszenia cen w stosunku do polskich klientów, tak aby podwyżka zrekompensowała zagranicznemu podatnikowi kwotę pobranego w Polsce podatku, co stawia polskie przedsiębiorstwa w gorszej sytuacji niż inne podmioty z regionu Europy środkowo-wschodniej.

Niejasności obecne w przepisach oraz stawiane przedsiębiorcom wymagania w zakresie weryfikacji (których realizacja w warunkach obrotu gospodarczego jest bardzo trudna, a często wręcz nierealna) powodują obawy, że ciężar podatku zostanie poniesiony przez płatników nie tylko przejściowo, ale i ostatecznie.

Ponadto na polskich przedsiębiorców nakłada się dodatkowe obowiązki administracyjne, gdyż ponosząc ciężar podatku, to oni, a nie zagraniczni kontrahenci, będą musieli podjąć kroki w celu uzyskania zwrotu wpłacanego podatku. Wiązać się to będzie także z realnymi kosztami - opłat, wynagrodzenia doradcy podatkowego itd., a także zaangażowaniem wewnętrznych zasobów ludzkich do zbierania wymaganej dokumentacji.

Powyższe utrudnia polskim przedsiębiorcom prowadzenie działalności gospodarczej, a także ogranicza dostęp do zagranicznego kapitału oraz usług świadczonych przez zagranicznych usługodawców. Stawia to ich w gorszej sytuacji niż konkurentów z innych państw regionu.

Pierwotnie przepisy dotyczące pay and refund miały wejść w życie już 1 stycznia 2019 r., co było jednak wielokrotnie odraczane i zgodnie z obecnym stanem prawnym, powinny one wejść w życie 1 lipca 2021 r. Wielokrotne odraczanie wejścia w życie omawianych przepisów nie świadczy dobrze o stabilności polskich przepisów podatkowych, co niewąt...