Kupno samochodu a PCC

Umowa sprzedaży podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie została zawarta umowa i gdzie mają miejsce zamieszkania strony umowy.

Zasady opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych wyjaśnia interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 kwietnia 2016 r., nr IBPB-2-1/4514-112/16/DP.

Z przedstawionego we wniosku o jej wydanie stanu faktycznego wynikało, że wnioskodawca kupił samochód osobowy, zarejestrowany w Polsce, od osoby fizycznej (również obywatela Rzeczypospolitej Polskiej), podpisując umowę kupna-sprzedaży. Umowę sporządzono i podpisano jednak na terenie Republiki Czeskiej podczas jazdy próbnej. Fakt podpisania umowy oraz obecność samochodu poza granicą Rzeczypospolitej Polskiej podczas podpisywania umowy udokumentowano filmem wideo oraz paragonami fiskalnymi ze stacji benzynowej.

Wnioskodawca miał wątpliwości, czy w takim przypadku konieczne będzie zapłacenie w Polsce podatku od czynności cywilnoprawnych.

Opodatkowanie PCC

Dyrektor Izby Skarbowej wyjaśnił, że przepis art. 1 ust. 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 223, z późn. zm., dalej: ustawa o PCC) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 ustawy o PCC podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, o ile spełniają przesłanki zawarte m.in. w art. 1 ust. 4 ww. ustawy.

Przesłanki opodatkowania

Organ podatkowy zwrócił uwagę, że stosownie do art. 1 ust. 4 ustawy o PCC czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak podkreślił organ podatkowy, umowa sprzedaży podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie została zawarta umowa i gdzie mają miejsce zamieszkania strony umowy. Umowa sprzedaży podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych również wtedy, gdy przedmiot będący przedmiotem umowy sprzedaży w chwili zawarcia umowy znajduje się za granicą, pod warunkiem że kupujący ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz czynność została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Umowa w Czechach. Z podatkiem czy bez?

Odnosząc się do stanu faktycznego, Dyrektor Izby Skarbowej potwierdził, że z uwagi na fakt, iż w chwili zawarcia umowy sprzedaży samochód osobowy znajdował się za granicą oraz czynność zawarcia umowy również miała miejsce – jak wskazał wnioskodawca – poza granicami Polski, tj. w Republice Czeskiej, umowa sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W przypadku gdy przedmiotem umowy sprzedaży jest samochód znajdujący się w chwili zawierania umowy poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i sama umowa nie została zawarta na terytorium Rzeczypospolitej, to taka umowa nie jest objęta zakresem ustawy o PCC, gdyż nie zostały spełnione przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 ww. ustawy.

Krzysztof Koślicki