ZUS: Jak ubezpieczyć nianię. Zbiegi tytułów do ubezpieczeń

W ubiegłym tygodniu pisaliśmy o dofinansowaniu do składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne niani zatrudnionej na podstawie umowy uaktywniającej. Dzisiaj o tym, na jakich zasadach można zatrudnić nianię, kiedy wystąpi i niej zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych i jak w takiej sytuacji ustalić tytuł do opłacania składki.

Osoby sprawujące opiekę nad dziećmi na podstawie umowy uaktywniającej podlegają ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, o ile spełnione są warunki określone obowiązującymi przepisami.

Ubezpieczona - niania

Nianią jest osoba fizyczna sprawująca opiekę nad dziećmi na podstawie umowy uaktywniającej. Nianią nie może być:

• jeden z rodziców, także w przypadku rodzica samotnie wychowującego dziecko,

• osoba niepełnoletnia

Płatnik składek – rodzic

Płatnikiem składek jest jeden z rodziców dziecka lub rodzic samotnie wychowujący dziecko. Przez rodzica samotnie wychowującego dziecko rozumie się rodzica będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo rodzica, w stosunku do którego orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, a także rodzica pozostającego w związku małżeńskim, jeżeli jego małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności. Za rodzica uważa się także opiekuna prawnego oraz inne osoby, którym sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem.

Umowa uaktywniająca

Umową uaktywniającą jest umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, na podstawie której niania sprawuje opiekę nad dziećmi.

Umowa ta jest zawierana w formie pisemnej między nianią a rodzicami albo rodzicem samotnie wychowującym dziecko.

Umowa określa:

• strony umowy,

• cel i przedmiot umowy,

• czas i miejsce sprawowania opieki,

• liczbę dzieci powierzonych opiece,

• obowiązki niani,

• wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty,

• czas, na jaki umowa została zawarta,

• warunki i sposób zmiany, a także rozwiązania umowy.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym

Nianie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu, o ile nie zachodzą okoliczności wyłączające ten obowiązek. Dla niani podlegającej obowiązkowo wymienionym ubezpieczeniom ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Zasady rozstrzygania obowiązku ubezpieczeń w przypadku wystąpienia więcej niż jednego tytułu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych lub występowania innych okoliczności (np. prawo do emerytury lub renty), następują na takich samych zasadach, jak dla innych umów o świadczenie usług, do których zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Wyjątek stanowi zawarcie umowy uaktywniającej z uczniem lub studentem do ukończenia przez niego 26 lat.

Wybrane zbiegi tytułów ubezpieczeń

Umowa uaktywniająca i umowa o pracę

Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę i jednocześnie wykonująca umowę uaktywniającą, zawartą z innym podmiotem niż własny pracodawca, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu pozostawania w stosunku pracy.

Natomiast z tytułu wykonywania umowy uaktywniającej ubezpieczenia emerytalne i rentowe mają dla niej charakter dobrowolny, jeżeli podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, wynosi co najmniej tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę. Tym samym, jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od minimalnego wynagro...