Zmiana przeznaczenia samochodu w VAT

Z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług wynika, że fundamentem istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek nabytych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Zasady odliczania VAT od nabytych pojazdów samochodowych uregulowane zostały w art. 86a ww. ustawy. Zgodnie z nim kwota podatku naliczonego stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktur dokumentujących wydatki związane z takim zakupem lub importem.

Tego rodzaju ograniczenie obejmuje pojazdy wykorzystywane do użytku mieszanego a więc nie tylko do działalności gospodarczej. Nie ma zaś ograniczenia odliczenia co do samochodów służących wyłącznie działalności gospodarczej, czyli w sytuacjach gdy:

1. sposób wykorzystania przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez podatników zasadach używania, dodatkowo potwierdzony ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością, lub
2. konstrukcja pojazdu wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością.

Podatnik w każdej chwili może zmienić przeznaczenie samochodu, który wykorzystywany jest wyłącznie do działalności gospodarczej lub do celów działalności prywatnej. Ale jeżeli dokona tego w okresie pięciu lat od zakupu samochodu (w szczególnych okolicznościach krótszym) w pierwszym przypadku musi a w drugim natomiast może skorygować odliczony podatek.

Ważne jest aby pamiętać, iż korekta dokonywana jest przy założeniu, że samochód zmienia swe przeznaczenie począwszy od miesiąca, w którym rozpoczął się inny sposób jego wykorzystywania. Zatem korekta dokonywana jest w tym okresie rozliczeniowym, w którym zaszła zmiana, nie zaś na koniec roku. W przypadku samochodów, co do których pełne odliczenie jest uzależnione od sposobu ich wykorzystywania, prowadzenia ewidencji przebiegu oraz przedłożenia informacji VAT-26, zmiana przeznaczenia pociąga za sobą konieczność korekty VAT od nabycia pojazdu. W takich przypadkach na podatniku spoczywa obowiązek korekty in minus.

Zgodnie z art. 90b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio, nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika nastąpi zmiana jego wykorzystywania na dzieloną pomiędzy taką działalność i cele inne podatnik ma obowiązek skorygowania kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu.

W takim przypadku podatnik traci ponadto prawo do odliczenia całości VAT od wydatków eksploatacyjnych związanych z pojazdem. Lecz tu korekty nie ma, zmiana dokonywana jest na bieżąco.

Przykład
Podatni...