WSA. Nieruchomość w zamian za dożywotnią rentę bez PIT

Regulacja wyrażona w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajduje zastosowanie jedynie w sytuacji zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 na podstawie umów zawierających cenę. W konsekwencji w przypadku umowy renty tak samo jak w przypadku umowy o dożywocie nie jest możliwe określenie przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 na zasadach, o których mowa w art. 19 ust. 1 i 3 tej ustawy - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.

We wniosku o interpretację małżonkowie wyjaśnili, że we wrześniu 2002 r. nabyli prawo użytkowania wieczystego działki wraz z prawem własności niemieszkalnych budynków i budowli oraz urządzeń posadowionych na powołanym gruncie, a następnie w kwietniu 2004 r. nabyli prawo własności sąsiedniej działki celem powiększenia działki nabytej w 2002 r. Żona wykorzystywała wskazane nieruchomości w ramach prowadzonej działalności gospodarczej obejmującej wynajem i zarządzenie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. W luty 2021 r. zaprzestano wykonywania tej działalności, przy czym w marca 2021 r. doszło do wykreślenia wpisu w CEIDG. Obecnie mąż, który nie prowadzi działalności gospodarczej, wydzierżawia powołane nieruchomości i uiszcza zryczałtowany podatek od przychodów ewidencjonowanych i VAT.

Małżonkowie w najbliższym czasie planują umową renty odpłatnej przenieść prawo użytkowania wieczystego działek na syna w zamian za dożywotnią miesięczną rentę, płatną z góry do 10-ego dnia każdego miesiąca. Renta będzie podlegała corocznej waloryzacji w oparciu o roczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych, ogłaszany przez Prezesa GUS. Waloryzacja będzie dokonywana od marca każdego kolejnego roku obowiązywania umowy poprzez zmianę obowiązującej stawki renty o wskaźnik zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych, ogłaszany przez Prezesa GUS za poprzedni rok kalendarzowy. Umowa renty, z uwagi na jej charakter, nie będzie zawierała elementu w postaci ceny nieruchomości, niemniej zostanie podana wartość rynkowa na potrzeby ustalenia wynagrodzenia notariusza.

Biorąc pod uwagę powyższe małżonkowie we wniosku o interpretację zapytali:

1. czy przeniesienie prawa użytkowania wieczystego działki w ramach umowy renty odpłatnej skutkuje powstaniem obowiązku zapłaty podatku dochodowego,
2. czy otrzymanie renty (miesięcznego wynagrodzenia) z tytułu przeniesienia prawa użytkowania wieczystego wskazanych działek w ramach umowy renty skutkuje powstaniem obowiązku zapłaty podatku dochodowego,
3. czy otrzymanie renty (miesięcznego wynagrodzenia) z tytułu przeniesienia prawa użytkowania wieczystego wskazanych działek w ramach umowy renty po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym żona zaprzestała wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

W ocenie małżonków dochód uzyskany ze zbycia w ramach umowy renty pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że odpłatne zbycie nieruchomości należącej do majątku wspólnego małżonków, wykorzystywanej w działalności gospodarczej przez jednego z nich stanowi w całości przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej u tego małżonka, który wykorzystywał faktycznie nieruchomość dla celów tej działalności. W konsekwencji planowane zbycie stanowić będzie przychód żony ze źródła pozarolnicza działalność gospodarcza. W jego ocenie przychód należy określić w oparciu o wartość rynkową nieruchomości i prawa użytkowania wieczystego, które zostały zbyte. Przychód ten powstanie w momencie odpłatnego zbycia. Późniejsza wypłata comiesięcznych rent będzie neutralna podatkowo.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, który uchylił interpretację Dyrektora KIS:

W ocenie WSA dokonując wykładni przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dot. ustalania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości należy odwołać się do -->