Usługi na podstawie umowy zlecenia a VAT

Podatnikiem podatku od towarów i usług nie będzie osoba wykonująca świadczenie w ramach umowy zlecenia, która będzie pozostawała ze zleceniodawcą w relacjach takich jakie istniałyby gdyby strony umowy łączył stosunek pracy. A zatem zleceniobiorca nie może być podmiotem ponoszącym tak ekonomiczne ryzyko swych zachowań jak i odpowiedzialność za wykonane w ramach umowy czynności.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usługi rozumiane jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędące dostawą towarów, w tym:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
• zobowiązanie do powstrzymywania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji,
• świadczenie usług zgodnie z nakazem władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub  nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z zapisów tych wynika, że świadczeniem stanowiącym przejaw realizowania usługi może być w zasadzie każde działanie lub zaniechanie.

Umowa cywilnoprawna podlega opodatkowaniu VAT, ale nie zawsze

Aby tego rodzaju umowa objęta została regulacjami VAT musi spełniać wymóg wykonywania jej w ramach działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na zastrzeżenie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem nie uznaje się za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą czynności z tytułu których przychody wymienione zostały w art. 13 pkt 2-9 ustawy o PIT, jeżeli z tytułu ich realizacji osoby je wykonujące związane są ze zleceniodawcą więzami tworzącymi stosunek prawny, z którego wynika możliwość ustalania warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego za ich wykonanie wobec osób trzecich. Z kolei na podstawie art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście uznaje się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej oraz przychodów z tytułu kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze.

Z zapisów powyższych wynika, że podatnikiem VAT nie będzie osoba wykonująca świadczenie w ramach umowy zlecenia, która będzie pozostawała ze zleceniodawcą w relacjach takich jakie istniałyby gdyby strony umowy łączył stosunek pracy. A zatem zleceniobiorca nie może być podmiotem ponoszącym tak ekonomiczne ryzyko swych zachowań jak i odpowiedzialność za wykonane w ramach umowy czynności. Jedynie cecha braku samodzielności działania zleceniobiorcy w zakresie warunków zlecenia, odpowiedzialności wobec osób trzecich za efekty oraz wynagrodzenia, umożliwia wyłączenie wykonanych w ramach umowy zlecenia czynności z zakresu opodatkowania VAT.

Podobne stanowisko zawarte zostało w wyrok...