Ulga w PIT dla osób do 26. roku życia - objaśnienia podatkowe MF

Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia na temat stosowania zwolnienia w podatkudochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT,zwanego „ulgą dla młodych”.

Objaśnienia podatkowe

z 30 grudnia 2022 r.

Ulga w podatku dochodowym od osób fizycznych dla osób do 26. roku życia

^{Podstawa prawna: art. 14a § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.)}

Spis treści

1. Czego dotyczą objaśnienia

2. Podstawa prawna i moc wiążąca objaśnień

3. Istota ulgi dla młodych

4. Wiek podatnika

5. Rodzaj przychodów

5.1. Źródło przychodów

5.2. Miejsce położenia źródła przychodów

5.3. Zasady opodatkowania

6. Limit przychodów

7. Ulga dla młodych a odliczenie kosztów uzyskania przychodów

8. Ulga dla młodych a odliczenie składek na ubezpieczenia społeczne

9. Ulga dla młodych a ulga na dzieci

10. Ulga dla młodych a obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych

11. Zeznanie podatkowe

11.1. Obowiązek złożenia zeznania podatkowego

11.2. Zastosowanie ulgi dla młodych przez nierezydenta, który złożył wniosek o opodatkowanie uzyskanych przychodów według skali podatkowej

1. Czego dotyczą objaśnienia

Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia na temat stosowania zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT¹⁾, zwanego „ulgą dla młodych”.

Objaśnienia uwzględniają stan prawny obowiązujący w dniu wydania objaśnień.

2. Podstawa prawna i moc wiążąca objaśnień

Objaśnienia są wydane z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe.

Zastosowanie się przez podatnika w okresie rozliczeniowym do objaśnień podatkowych powoduje objęcie go ochroną przewidzianą w art. 14k – 14m ustawy Ordynacja podatkowa.

3. Istota ulgi dla młodych

Ulga dla młodych polega na zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych przychodów z:

• pracy na etacie²⁾,
• osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia³⁾,
• odbywania praktyki absolwenckiej⁴⁾,
• odbywania stażu uczniowskiego⁵⁾,
• zasiłku macierzyńskiego⁶⁾,

otrzymanych przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.

Zwolnienie dotyczy przychodów, do których ma zastosowanie skala podatkowa.

Ulga dla młodych została wprowadzona nowelizacją z 4 lipca 2019 r.⁷⁾ z mocą obowiązującą od 1 sierpnia 2019 r.

W okresie od 1 sierpnia 2019 r. do 31 grudnia 2020 r. miała zastosowanie wyłącznie do przychodów z pracy na etacie oraz osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia.

Od 1 stycznia 2021 r. ulga dla młodych obejmuje również przychody z odbywania praktyki studenckiej lub stażu uczniowskiego⁸⁾, a od 1 lipca 2022 r. także przychody z zasiłku macierzyńskiego⁹⁾ (zmianę w zakresie zasiłku macierzyńskiego stosuje się do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.).

O zastosowaniu ulgi dla młodych decyduje łączne spełnienie warunków dotyczących:

• wieku podatnika,
• rodzaju przychodów (w tym zasad opodatkowania),
• limitu przychodów,
• momentu uzyskania przychodów.

4. Wiek podatnika

Z ulgi dla młodych mogą skorzystać osoby, które nie ukończyły 26. roku życia.

Warunek wieku musi być spełniony na moment uzyskania przychodów. Jednocześnie mając na uwadze, że w zakresie ustalania wieku art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT nie odsyła do Kodeksu cywilnego¹⁰⁾, to przy interpretacji zawartego w tym przepisie sformułowania „do ukończenia 26. roku życia” należy stosować ogólne przepisy prawa podatkowego, czyli art. 12 § 4 Ordynacji podatkowej. Norma ta stanowi, że terminy określone w latach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było – w dniu, który poprzedzałby bezpośrednio ten dzień.

Powyższe oznacza, że prawo do ulgi dla młodych – przy spełnieniu pozostałych warunków – przysługuje podatnikowi włącznie z dniem 26. urodzin.

Przykład 1.

Podatnik urodził się 20 sierpnia 1997 r. Czy prawo do ulgi dla młodych posiada do 20 sierpnia 2023 r. czy do 19 sierpnia 2023 r.?

Prawo do ulgi, na zasadach określonych w ustawie PIT, podatnik posiada włącznie z dniem 26. urodzin, czyli w tym przypadku do 20 sierpnia 2023 r.

Jednocześnie do cezury wieku nie ma zastosowania art. 12 § 5 Ordynacji podatkowej. W sytuacji zatem, gdy dzień 26. urodzin przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy nie następuje „przesunięcie” daty urodzin na następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy. Dzieje się tak dlatego, że ukończenie 26. roku życia nie stanowi terminu w znaczeniu dokonania przez podatnika danej czynności w określonym przedziale czasu (ukończenie 26. roku nie wiąże się zżadną aktywnością ze strony podatnika). Do dnia ukończenia 26. roku życia podatnik ma jedynie otrzymać przychód.

Przychody uzyskane po dniu 26. urodzin nie korzystają z ulgi dla młodych, chociażby dotyczyły należności przysługujących na podstawie umów zawartych przed tym dniem lub z tytułu pracy wykonanej przed tym dniem.

Przykład 2.

Podatnik zawarł umowę zlecenia, mając 25 lat. Wynagrodzenie za wykonaną usługę otrzymał w miesiącu, w którym skończył 26. rok życia (20 sierpnia), jednakże trzy dni po swoich urodzinach (23 sierpnia). Czy otrzymane przychody korzystają z ulgi dla młodych?

Odpowiedź: Nie, gdyż na moment uzyskania przychodów nie byłspełniony warunek wieku.

5. Rodzaj przychodów

5.1. Źródło przychodów

Katalog przychodów objętych ulgą dla młodych ma charakter zamknięty. Ogranicza się wyłącznie do przychodów z:

• pracy na etacie,
• osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia,
• odbywania praktyki absolwenckiej,
• odbywania stażu uczniowskiego,
• zasiłku macierzyńskiego.

Za przychody z pracy na etacie uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Za przychody z osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia, uważa się przychody (pieniężne i niepieniężne) z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia uzyskiwane wyłącznie od:

• osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
• właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością,
• przedsiębiorstwa w spadku

– z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów uzyskanych na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, o których mowa w art. 13 pkt 9 ustawy PIT.

Za przychody z odbywania praktyki absolwenckiej lub stażu uczniowskiego uważa się świadczenia (pieniężne i niepieniężne) otrzymane od podmiotu przyjmującego na praktykę za pracę, w ramach której praktykant lub stażysta ma uzyskiwać doświadczenie i nabywać umiejętności zawodowe.

Za przychody z zasiłku macierzyńskiego uważa się świadczenia pieniężne otrzymane z ubezpieczenia społecznego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Na gruncie ustawy PIT przychody z tytułu odbywania praktyk lub stażu uczniowskiego oraz z zasiłku macierzyńskiego stanowią przychody zinnych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy PIT.

Należności, które na podstawie przepisów ustawy PIT nie stanowią ww. przychodów – np. są przychodami z umowy o dzieło (art. 13 pkt 8 ustawy PIT), pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 14 ustawy PIT), praw autorskich (art. 18 ustawy PIT), zasiłku chorobowego, stypendium (art. 20 ust. 1 ustawy PIT) – nie korzystają ze zwolnienia w ramach ulgi dla młodych.

Przykład 3.

Przed swoimi 23. urodzinami pracownik uległ wypadkowi i przez 8 tygodni przebywał na zwolnieniu lekarskim. W tym okresie zakład pracy wypłaci pracownikowi tzw. wynagrodzenie chorobowe regulowane przepisami Kodeksu pracy, a następnie zasiłek chorobowy.

Czy do każdego z tych świadczeń ma zastosowanie ulga dla młodych?

Odpowiedź: Nie, ulgą dla młodych objęte jest wyłącznie wynagrodzenie chorobowe, gdyż na gruncie ustawy PIT stanowi ono przychód ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych. Zasiłek chorobowy – jako przychód zinnych źródeł – nie korzysta ze zwolnienia od podatku w ramach ulgi dla młodych.

Należności, które nie są objęte ulgą dla młodych (np. zasiłek chorobowy, przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej), nie wpływają na wysokość kwoty przychodów podlegających zwolnieniu w ramach ulgi dla młodych.

Przykład 4.

Podatnik, mając niespełna 25 lat, uzyskał najpierw przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości 90 000 zł, a następnie przychody z umowy o pracę w wysokości 10 000 zł. W sumie podatnik uzyskał przychody roczne w wysokości 100 000 zł, czyli wyższe od limitu przychodów dla młodych wynoszącego 85 528 zł.

Czy podatnik ma prawo do ulgi dla młodych w odniesieniu do przychodów z umowy o pracę?

Odpowiedź: Tak, gdyż zastosowanie ulgi dla młodych nie jest uzależnione od uzyskania innych przychodów, np. z pozarolniczej działalności gospodarczej (niezależnie od ich wysokości). W konsekwencji podatnik ma prawo do ulgi dla młodych w odniesieniu do przychodów z umowy o pracę, tj. przychodów w wysokości 10 000 zł.

Przykład 5.

W czerwcu 2022 r. 25-letni podatnik po raz pierwszy otrzymał zasiłek macierzyński, od którego zakład pracy pobrał zaliczkę na podatek.

Czy zasiłek macierzyński wypłacony przed 1 lipca 2022 r. podlega opodatkowaniu?

Odpowiedź: Nie, gdyż od 1 lipca 2022 r. nastąpiła zmiana przepisów, zgodnie z którą ulgą dla młodych objęty został również zasiłek macierzyński. Zmiana ta ma zastosowanie do zasiłku macierzyńskiego uzyskanego od 1 stycznia 2022 r. Oznacza to, że w wyniku rozliczenia rocznego za 2022 r. podatnik nie zapłaci podatku od zasiłku macierzyńskiego otrzymanego w czerwcu, mimo że była pobrana od niego zaliczka na podatek.

Przy ustalaniu przychodów podlegających zwolnieniu w ramach ulgi dla młodych nie uwzględnia się przychodów, które:

• podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym (np. odprawy za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę, której przedmiotem są czynności związane z zarządzaniem, zawartej z państwową lub komunalną spółką),
• korzystają ze zwolnienia od podatku (np. świadczenia wynikające z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, należności za czas podróży służbowej pracownika, dochody zagraniczne rozliczane zgodnie z metodą wyłączenia z progresją na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania),
• na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej objęto zaniechaniem poboru podatku.

Mówi o tym art. 21 ust. 39 ustawy PIT.

Przykład 6.

24–letni podatnik był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, za którą otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 7 100 zł, co w skali całego roku daje przychód w wysokości 85 200 zł. Dodatkowo, w związku z odbytą delegacją służbową, w pierwszej połowie roku podatnik otrzymał należności za czas podróży służbowej w wysokości 5 000 zł (zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy PIT).

Czy uzyskane przez podatnika wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę (85 200 zł) w całości korzysta z ulgi dla młodych skoro łączne przychody podatnika (85 200 zł + 5 000 zł) przekroczyły limit przychodów 85 528 zł?

Odpowiedź: Tak, roczne wynagrodzenie podatnika w wysokości 85 200 zł w całości korzysta z ulgi dla młodych, gdyż przy obliczaniu kwoty przychodów objętych tą ulgą nie uwzględnia się przychodów zwolnionych od podatku na podstawie innych przepisów, np. zawartych w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy PIT. Tym samym kwota 85 200 zł mieści się w limicie przychodów.

5.2. Miejsce położenia źródła przychodów

Ulga dla młodych ma zastosowanie do przychodów z:

• pracy na etacie,
• osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia,
• odbywania praktyki absolwenckiej,
• odbywania stażu uczniowskiego,
• zasiłku macierzyńskiego

niezależnie od miejsca położenia źródła tych przychodów.

W konsekwencji, ulga dla młodych ma zastosowanie zarówno do przychodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak i poza jej granicami.

Przy czym, z uwagi na przytoczony wyżej przepis art. 21 ust. 39 ustawy PIT, przy obliczaniu kwoty przychodów objętych ulgą dla młodych nie są brane pod uwagę przychody uzyskane za granicą, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.

Przykład 7.

W pierwszym półroczu roku podatkowego 24-letni podatnik, który jest polskim rezydentem podatkowym, uzyskał z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartejz polskim pracodawcą wynagrodzenie w wysokości 90 000 zł. Praca wykonywana była na terytorium Polski. W lipcu tego samego roku, podatnik wyjechał do Niemiec, gdzie wykonywał pracę najemną dla pracodawcy niemieckiego, z tytułu której osiągnął przychód w wysokości 80 000 zł.

Czy obliczając kwotę przychodów podlegających zwolnieniu w ramach ulgi dla młodych podatnik uwzględnia wynagrodzenie uzyskane za pracę w Niemczech?

Odpowiedź: Nie, gdyż umowa o unikaniu podwójnego op...