Różnice kursowe przy kompensacie wierzytelności

Pytanie podatnika: Czy potrącenie wierzytelności wyrażonej w EUR, z tytułu otrzymanej pożyczki (bez skapitalizowanych odsetek), których spłatę określono w walucie EUR, z wierzytelnością z tytułu wniesienia dopłat, wyrażoną w walucie PLN uprawnia do rozpoznania na tej transakcji podatkowych różnic kursowych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 1 grudnia 2011 r. (data wpływu 2 grudnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie różnic kursowych przy potrąceniu wierzytelności - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie różnic kursowych przy potrąceniu wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W związku z koniecznością dokapitalizowania Spółki, podjęta została decyzja o wniesieniu do Niej dopłat do kapitału (w roku 2011).

Zgodnie z umową Spółki, udziałowiec może wnieść dopłaty, co uczyniono w stosownej uchwale zgromadzenia wspólników Spółki. Dopłaty wartościowo były niższe niż maksymalna kwota przewidziana umową Spółki. Wartość dopłat została wyrażona w walucie PLN.

Jedynym udziałowcem Spółki jest Spółka. Spółka jest dłużnikiem Spółki z tytułu udzielonej pożyczki (bez skapitalizowanych odsetek) w walucie EUR, których spłata została określona również w walucie EUR.

Wniesienie dopłat doprowadziło do powstania wierzytelności po stronie Spółki w stosunku do Spółki. Ostatecznie zatem, istniały dwie wierzytelności: jedna opiewająca na walutę EUR z tytułu udzielonej Spółce pożyczki, druga opiewająca na walutę PLN z tytułu wniesionych dopłat.

Tożsamość stron tych zobowiązań oraz ich wymagalność uprawniały do dokonania potrącenia w rozumieniu art. 498 § 1 Kodeksu cywilnego. Potrącenia dokonano w 2011 r.

W efekcie doszło do umorzenia wierzytelności w walucie EUR.

Dopłaty do kapitału określone zostały jako zwrotne. W listopadzie 2011 r. zdecydowano o zwrocie częściowym dopłat do kapitału, co uczyniono w stosownej uchwale zgromadzenia wspólników Spółki.

Spółka. jest dłużnikiem Spółki z tytułu dostarczanych towarów (wierzytelności handlowe) w walucie EUR, których spłata została określona również w walucie EUR.

Decyzja o zwrocie dopłat doprowadziła do powstania wierzytelności po stronie Spółki w stosunku do Spółki. Ostatecznie zatem, zaistnieją dwie wierzytelności, jedna określona w walucie EUR z tytułu dostarczanych towarów (wierzytelności handlowe), druga w walucie PLN z tytułu zwrotu dopłat.

Tożsamość stron tych zobowiązań oraz ich wymagalność uprawniać będą do dokonania potrącenia w rozumieniu art. 498 § 1 Kodeksu cywilnego.

Spółka przyjęła metodę rozliczania różnic kursowych opartą na ustawie podatkowej, wskazaną w art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy, w przedstawionym stanie faktycznym, potrącenie wierzytelności wyrażonej w EUR, z tytułu otrzymanej pożyczki (bez skapitalizowanych odsetek), których spłatę określono w walucie EUR, z wierzytelnością z tytułu wniesienia dopłat, wyrażoną w walucie PLN uprawnia do rozpoznania na tej transakcji podatkowych różnic kursowych?

Zdaniem Wnioskodawcy, potrącenie wierzytelności z tytułu otrzymanej pożyczki - w walucie EUR, z wierzytelnością z tytułu wniesienia dopłat do Spółki - w walucie PLN nie uprawnia Spółki do rozpoznania różnic kursowych na gruncie przepisów art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wnioskodawca wskazuje, iż zgodnie z art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Powyższe oznacza, iż potracenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia poprzez umorzenie wzajemnych wierzytelności miedzy stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie (kompensata wierzytelności), następuje wówczas, gdy jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelności jak i zobowiązania względem drugiej strony.

Potracenie, pomimo iż dotyczy zobowiązań do świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych), prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania.

Wnioskodawca zauważa, iż w wyniku obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. nowelizacji ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), wprowadzonej ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 217, poz. 1589) uznano, iż przy potraceniu wierzytelności wyrażonych w walucie obcej mogą występować różnice kursowe uwzględniane w rachunku podatkowym.

Potwierdzeniem powyższego jest treść art. 15a ust. 7 ww. ustawy, na podstawie którego za koszt poniesiony, o którym mowa w ust. 2 i 3, uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), a za dzień zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 3 - dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności.

Wnioskodawca zaznacza, iż różnice kursowe, jako kategoria ekonomiczna, najogólniej oznaczają różnice wynikające z wartości walut obcych wyrażonych w walucie polskiej, w różnych momentach czasu. W zależności od wzajemnych relacji pomiędzy kursami walut mogą więc występować dodatnie lub ujemne różnice kursowe. Istotnym jest, że dla celów ewidencji rachunkowej i podatkowej istnieje obowiązek przeliczania walut obcych na walutę polską po określonych kursach walut.

Stosownie do treści art. 15a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy miedzy wartościami określonymi w ust. 2 i 3.

Na podstawie art. 15a ust. 2 ww. ustawy, dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:

1. przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
2. poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowane...