Przepisy dotyczące działania na szkodę spółki do zmiany?

Interpelacja nr 5187 do ministra sprawiedliwości w sprawie nowelizacji ustawy Kodeks spółek handlowych

Szanowny Panie Ministrze!

W art. 585 Kodeksu spółek handlowych ustawodawca przewidywał, że karze pozbawienia wolności do lat 5 i grzywnie podlegali członkowie zarządów, rad nadzorczych, komisji rewizyjnych oraz likwidatorzy spółek handlowych, jak też osoby biorące udział w tworzeniu takich spółek, które działały na ich szkodę. W § 2 wskazanego przepisu odpowiedzialność tę rozszerzono także na podżegaczy i pomocników. Karalne działanie na szkodę spółki przyjmowało do dnia 13 lipca 2011 r. kształt określony przez art. 585 k.s.h. Z tym dniem ustawodawca wskazany przepis uchylił i wprowadził art. 296 § 1a k.k., zgodnie z którym, jeśli sprawca, o którym mowa w art. 296 § 1 k.k., przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku sprowadza bezpośrednie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody majątkowej podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej zagrożenie karą wzrasta do wymiaru od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności (§ 2). Z kolei jeżeli sprawca przestępstwa określonego w § 1 lub 2 wyrządza szkodę majątkową w wielkich rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Jednocześnie wprowadzono wnioskowy tryb ścigania tego typu czynu zabronionego, z wyłączeniem sytuacji, w których pokrzywdzonym jest Skarb Państwa (art. 296 § 4 a k.k.).

Wprowadzone zmiany ocenia się dwojako. Za pozytywne uznać należy rozszerzenie kręgu podmiotowego osób ponoszących ewentualną odpowiedzialność. Zalicza się do niego bowiem nie tylko członków zarządu, rady nadzorczej oraz komisji rewizyjnej, ale także osoby faktycznie prowadzące sprawy danej spółki handlowej. Należy jednak podkreślić, że wskazanie tych ostatnich w praktyce rodzić może pewne trudności. Kontrowersje budzi natomiast zmiana trybu ścigania przestępstwa z art. 585 ksh z oskarżenia publicznego na oskarżenie prywatne. Należy ocenić, że społeczna wartość chronionego dobra prawnego w przypadku działania na szkodę spółki jest znacznie większa niż w przypadkach, które ustawodawca obejmuje trybem ścigania prywatnego, jak np. zniesławienie.

W związku z powyższym zwracamy się do Pana Ministra o wskazanie:

1. Uzasadnienia dla wskazanych zmian prawnych przeprowadzonych w 2011 roku.
2. Czy w ocenie Ministra Sprawiedliwości zasadne byłoby przywrócenie art. 585 k.s.h w dawnym brzmieniu?
3. Czy w ocenie Ministra Sprawiedliwości należałoby wskazać zamknięty katalog podmiotów faktycznie prowadzących sprawy danej spółki, które ponosić mogą odpowiedzialność na podstawie art. 296 § 1a k.k.?
4. Czy w ocenie Ministra Sprawiedliwości należałoby dla wskazanego przestępstwa przywrócić tryb ścigania z oskarżenia publicznego?

Posłowie
Jerzy Małecki, Jerzy Wilk, Adam Ołdakowski

25 lipca 2016 r.

Odpowiedź na interpelację nr 5187 w sprawie nowelizacji ustawy Kodeks spółek handlowych

Szanowna Pani Marszałek

W odpowiedzi na interpelację Panów Posłów Jerzego Małeckiego, Jerzego Wilka i Adama Ołdakowskiego z dnia 2 sierpnia 2016 roku, nr 51...