Prawo pracownika do bycia offline

Parlament Europejski przyjął w tym roku rezolucję, w której zaleca Komisji Europejskiej sposoby sformułowania dyrektywy dotyczącej prawa do bycia offline. Dyrektywa ta ma wprowadzić minimalne wymogi dotyczące ochrony czasu wolnego pracowników i niejako wymusić na państwach członkowskich tworzenie higienicznej kultury pracy. Ma się na nią składać m.in. prawo do niezakłóconego czasu wolnego dla wszystkich, które będzie mogło zostać naruszone wyłącznie w sytuacjach nadzwyczajnych.

Interpelacja nr 28478 do ministra rodziny i polityki społecznej w sprawie ochrony równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym pracowników

Szanowna Pani Minister,

zgodnie z wynikami badań przeprowadzonych przez Eurofund Polacy są jednym z najdłużej pracujących narodów. Kiedy uwzględnimy wynikające z przepisów prawa godziny pracy w poszczególnych państwach i odejmiemy od tego dni płatnego urlopu, świąt i innych form czasu wolnego, Polacy - obok Węgrów - pracują aż 1848 godzin rocznie. To najwyższy wynik w Unii Europejskiej.

Tymczasem specjaliści rynku pracy alarmują, że wraz ze wzrostem czasu pracy pracownicy stają się coraz mniej wydajni i częściej chodzą na zwolnienia lekarskie. Dowodzą tego badania przeprowadzane w poszczególnych krajach. W Wielkiej Brytanii osoby przebywające za biurkiem przez osiem godzin dziennie tak naprawdę efektywnie pracują przez zaledwie dwie godziny i pięćdziesiąt trzy minuty (powodem jest ograniczona zdolność koncentracji). Z kolei środowiska medyczne alarmują, że osoby pracujące więcej niż 55 godzin tygodniowo doznają udaru mózgu aż o jedną trzecią częściej niż te, które nie przekraczają kodeksowych 35-40 godzin.

Warto tutaj podkreślić, że Polska była już wielokrotnie wzywana przez Komisję Europejską do przestrzegania przepisów dotyczących pracy w godzinach nadliczbowych. Komisja skrytykowała też Polskę za brak debaty o prawie do bycia offline. W polskich przepisach nie ma bowiem nie tylko regulacji, które zakazywałyby pracodawcy utrzymywania ciągłego kontaktu z pracownikami, ale nadal nie uregulowano zasad pracy zdalnej, która w czasach pandemii stała się praktyką powszechnie wykorzystywaną przez pracodawców.

Parlament Europejski przyjął w tym roku rezolucję, w której zaleca Komisji Europejskiej sposoby sformułowania dyrektywy dotyczącej prawa do bycia offline. Dyrektywa ta ma wprowadzić minimalne wymogi dotyczące ochrony czasu wolnego pracowników i niejako wymusić na państwach członkowskich tworzenie higienicznej kultury pracy. Ma się na nią składać m.in. prawo do niezakłóconego czasu wolnego dla wszystkich, które będzie mogło zostać naruszone wyłącznie w sytuacjach nadzwyczajnych. Państwa unijne miałyby samodzielnie określić katalog takich przypadków, a także formę i wysokość rekompensaty dla pracowników oraz sankcje dla firm za naruszenie tego prawa.

W związku z powyższym zwracamy się z prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy resort pracy prowadzi prace nad rozwiązaniami prawnymi mającymi chronić czas wolny pracowników? Jeżeli tak, na jakim etapie są te prace i jakie rozwiązania zostaną zaproponowane?
2. W Polsce pracuje zdalnie około 15 proc. pracowników. Wyniki te odbiegają od innych krajów Unii Europejskiej, ponieważ np. w Szwecji lub Holandii wskaźnik ten wynosi 40 proc. Jakie działania zamierza podjąć ministerstwo, żeby uregulować ten rodzaj świadczenia pracy i zabezpieczyć tzw. work-life balance pracowników?
3. Czy przyjmując regulacje dotyczące pracy zdalnej zostaną uwzględnione potrzeby pracowników będących rodzicami małych dzieci? Czy ministerstwo planuje wprowadzić tym samym system zachęt do podejmowania przez takie osoby aktywności zawodowej?

Posłowie:
Anita Kucharska...