Podatki 2017. Opodatkowanie VAT i udokumentowanie usług budowlanych wraz z materiałem

Pytanie: Czy spółka ma prawo po 1 stycznia 2017 r. nie wskazywania w fakturach, że sprzedaż przez nią dla zleceniodawcy robót budowlanych wymienionych w poz. 30 załącznika nr 14 ustawy o VAT, nie jest opodatkowana podatkiem od towarów według stawek określonych w art. 41 ww. ustawy, tylko będzie opodatkowana przez zleceniodawcę w ramach odwrotnego obciążenia, co skutkuje, że na spółce nie będzie spoczywał obowiązek deklarowania podatku należnego z tytułu sprzedaży ww. robót budowlanych dla zleceniodawcy?

Głównym przedmiotem działalności spółki jest świadczenie usług budowlanych w zakresie wykonywania tynków w budynkach mieszkalnych oraz w budynkach niemieszkalnych na terenie kraju. Wykonywane roboty budowlane zostały sklasyfikowane przez Urząd Statystyczny jako usługi tynkarskie o symbolu PKWiU 43.31.10.00. Przy wykonywaniu ww. usług tynkarskich spółka nabywa tynk gipsowy maszynowy lekki lub też odpowiedni materiał tynkarski, np. tynk cementowo wapienny opodatkowany stawką podatku od towarów i usług w wysokości 23%, zwane dalej materiałami podstawowymi oraz narożniki aluminiowe podtynkowe, taśma tynkarska, folia malarska, obrzutka cementowa, itp. materiały związane z wykonywaniem obróbek tynkarskich, zwane materiałami pomocniczymi.

Odpowiedź:

Z dniem 1 stycznia 2017 r. weszła w życie ustawa z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 2024), dalej „ustawa zmieniająca”, którą ustawodawca wprowadził szereg zmian w zakresie rozliczania podatku od towarów i usług. Zmiany te dotyczą m.in. sposobu rozliczania podatku w przypadku świadczenia usług budowlanych.

Według art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r., podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

W załączniku nr 14 do ustawy o VAT pod poz. 30 wymienione są roboty tynkarskie sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 43.31.10.0.

W myśl obowiązującego od 1 stycznia 2017 r. art. 17 ust. 1h ustawy, w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

Podwykonawca, czyli kto?

Ustawa nie definiuje pojęcia „podwykonawca”, w związku z tym dla prawidłowego rozumienia tego terminu należy posiłkować się definicją słownikową.

Zgodnie z definicją zawartą w internetowym wydaniu Słowniku języka polskiego, podwykonawca to firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy (http://sjp.pwn.pl/sjp/podwykonawca;2503008).

Przy dalszych „podzleceniach” przyjąć należy podejście, zgodnie z którym podwykonawca zlecający jest - w stosunku do swojego podwykonawcy - głównym wykonawcą swojego zakresu prac.

Dla jednoznacznego wyjaśnienia jakie relacje łączą inwestora, wykonawcę i podwykonawcę (dalszych podwykonawców) trzeba odwołać się do przepisów prawa cywilnego.

I tak, według art. 647.1 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny - dalej jako „K.c.” - w umowie o roboty budowlane, o której mowa w art. 647, zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą), strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców.

Do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora. Jeżeli inwestor, w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, u...