Opodatkowanie najmu. Ważny wyrok TSUE

Podatnicy zniecierpliwością oczekiwali narozstrzygnięcie TSUE wsprawie opodatkowania świadczonych usług najmu. Wątpliwość dotyczyła obowiązku wliczania wcenę usługi najmu iopodatkowania tą samą stawką przenoszone przez wynajmującego koszty tzw.mediów. Jednak odpowiedzi nazadane przez polski sąd pytanie sąd ten musi udzielić sobie sam…

Wyrok, o którym mowa, zapadł 16 kwietnia 2015 r. (sygn. C-42/14). Trudno opisać, czy odpowiada on na wątpliwość polskiego sądu, czy koszty energii elektrycznej, cieplnej i wody oraz wywozu nieczystości zużytych przez najemcę lokalu powiększają u wynajmującego podstawę opodatkowania (czynsz), o której mowa w art. 73 dyrektywy VAT, z tytułu świadczenia usługi najmu, czy też przedmiotowe dostawy i usługi stanowią świadczenia odrębne od usługi wynajmu lokali.

Świadczenia odrębne czy jedna transakcja?

Na początku Trybunał przypomina podstawową zasadę, jaką należy kierować się przy rozstrzyganiu podobnych wątpliwości. Trzeba bowiem pamiętać o tym, że dla celów VAT każde świadczenie powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne. Dopiero w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jedną transakcję, jeżeli nie są one od siebie niezależne. Jedna transakcja występuje w szczególności wtedy, gdy dwa lub więcej elementów albo dwie lub więcej czynności, dokonane przez podatnika, są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno niepodzielne świadczenie ekonomiczne, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny. Jest tak również w sytuacji, gdy jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, natomiast inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego.

Trybunał przypomniał również, że świadczenie należy uznać za pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi ono dla klienta celu samo w sobie, lecz służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego usługodawcy. Warto w tym momencie podkreślić, że TSUE nie daje jakichś większych wskazówek, kiedy usługa obiektywnie tworzy niepodzielne świadczenie czy też kiedy to podział świadczenia miałby charakter sztuczny. Takiego rozstrzygnięcia w oparciu o zapisy umowy musi dokonać polski sąd.

Usługa kompleksowa najmu

Natomiast aby odpowiedzieć sobie na pytanie, czy świadczenia stanowią kilka niezależnych świadczeń czy jedno świadczenie, należy poszukać elementów charakterystycznych dla danej transakcji. Pojawia się jednak problem, bo w zależności od rodzaju transakcji elementy te mogą być różne.

W przypadku najmu i usług mu towarzyszących, o których mowa w omawianym wyroku, jako pierwszy element charakterystyczny Trybunał wskazuje zasady świadczenia usług związanych z usługą najmu. Jako drugi element wskazuje treść umowy najmu. Trybunał doszedł do wniosku, że jeśli najemca ma możliwość wyboru świadczeniodawców lub sposobów korzystania z danych towarów lub usług, świadczenia odnoszące się do tych towarów lub usług co do zasady mogą być uważane za odrębne od najmu. W szczególności jeżeli najemca może decydować o swoim zużyciu wody, energii elektrycznej lub energii cieplnej, które może być stwierdzone poprzez założenie indywidualnych liczni...