Hipoteka przymusowa w toku egzekucji

Hipoteka przymusowa to nie tylko sposób na zabezpieczenie roszczenia przed uzyskaniem tytułu wykonawczego. Ustanowienie hipoteki może nastąpić także po jego uzyskaniu, obok lub zamiast zasadniczego postępowania egzekucyjnego.

Hipoteka przymusowa powstaje niezależnie od woli i zgody właściciela. Uprawniony z hipoteki zyskuje lepszą pozycję w ewentualnej przyszłej egzekucji z nieruchomości.

Obciążenie nieruchomości dłużnika hipoteką przymusową z reguły stanowi także element presji i może skłonić go do dobrowolnej zapłaty długu.

Kiedy ustanowienie hipoteki ma sens?

Wierzyciel, dysponując tytułem wykonawczym (a więc np. prawomocnym wyrokiem lub nakazem zapłaty, zaopatrzonym w klauzulę wykonalności), z zasady od razu kieruje sprawę do komornika. Obciążanie nieruchomości dłużnika hipoteką w toku egzekucji ma sens, gdy z różnych względów egzekucja z innych składników majątku jest lub z dużym prawdopodobieństwem będzie nieskuteczna, zaś wierzyciel nie chce jeszcze wszczynać egzekucji z nieruchomości.

Może być tak z kilku powodów. Egzekucja z nieruchomości jest długotrwała i kosztowna. Koszty początkowo wykłada wierzyciel. Biorąc pod uwagę konieczność wyceny przez biegłego, ogłoszenia itp., trzeba się liczyć z wyłożeniem nawet kilku tysięcy złotych w formie zaliczek.

Egzekucja z nieruchomości nie sprawdza się też przy egzekucji niewielkich sum. Wierzyciel powinien stosować sposób egzekucji jak najmniej dotkliwy dla dłużnika. Zanim przystąpi do egzekucji z nieruchomości niewielkiej kwoty, powinien więc wykazać, że bezskutecznie próbował innych, mniej dotkliwych środków. A czas gra na jego niekorzyść. W każdej chwili nieruchomość może zająć in...