Podatek od nieruchomości od nowo wybudowanych budynków

Wykładnia językowa, systemowa i celowościowa art. 6 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych uzasadnia twierdzenie, że określony w tym przepisie moment powstania obowiązku podatkowego dotyczy wszystkich nowo wybudowanych budynków lub budowli, niezależnie od tego, czy ich właścicielem lub posiadaczem jest inwestor, czy też nabywca.

Każdy ze współwłaściciel nieruchomości jest podatnikiem podatku od nieruchomości i na każdym z nich ciąży obowiązek złożenia deklaracji (informacji) podatkowej.

Nie ma przeszkód prawnych, aby wszyscy współwłaściciele nieruchomości złożyli jedną deklarację - istotnym jest wówczas, aby każdy z nich umieścił na niej swój podpis. Należy również dopuścić możliwość składania odrębnych deklaracji przez każdego ze współwłaścicieli.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Sławomir Presnarowicz, Sędziowie sędzia WSA Jacek Pruszyński, sędzia WSA Wojciech Stachurski (spr.), Protokolant Beata Rusiecka, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 29 lutego 2012 r. sprawy ze skargi "Z." S. D. P. Sp. z o.o. w W. na interpretację indywidualną Prezydenta Miasta B. z dnia [...] listopada 2011 r., nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości:

1. uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną,
2. stwierdza, że zaskarżona interpretacja indywidualna nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku,
3. zasądza od Prezydenta Miasta B. na rzecz strony skarżącej "Z." S. D. P. Sp. z o.o. w W. kwotę 200 zł (słownie: dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Wnioskiem z 26 sierpnia 2011 r. (uzupełnionym pismem z 8 listopada 2011 r.) "Z." S. D. P. Sp. z o.o. (w dalszej części powoływana jako "Spółka") zwróciła się do Prezydenta Miasta B. o wydanie indywidualnej pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w przedmiocie podatku od nieruchomości. We wniosku Spółka wyjaśniła, że w dniu [...] sierpnia 2011 r. nabyła na własność od "R." R., B., Ż. - Spółki jawnej z siedzibą w B. lokal użytkowy w budynku wielomieszkaniowym w B. przy ul. M. [...] wraz z udziałem w części prawa własności działek a także części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali (część wspólna nieruchomości). Ponadto, w tym samym dniu Spółka nabyła od tego samego podmiotu [...] udziału w prawie współwłasności lokalu niemieszkalnego - garażu wraz z prawem własności części działki oraz prawem do korzystania z miejsca postojowego. Wszystkie wymienione nieruchomości i ich części Spółka jawna "R." z kolei nabyła wcześniej, tj. [...] sierpnia 2011 r. od "R. D. I." Spółki z o.o. w B., która to przedmiotowy budynek wybudowała.

We wniosku wskazano też, że wspólna część nabytej nieruchomości jest zabudowana szeregiem budowli, między innymi płotem metalowym wraz z bramą, utwardzeniem powierzchni z polbruku. Na dzień sporządzenia wniosku o interpretację właścicielami garażu oraz części wspólnych była skarżąca Spółka, Spółka "R. D." oraz szereg osób fizycznych. Współwłaścicielami budowli są zaś wszyscy właściciele lokali mieszkalnych oraz lokali użytkowych znajdujących się w budynku przy ul. M. [...] w B. Na podstawie ostatecznej decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. z [...] marca 2011 r., budynek wielomieszkaniowy z garażami w podziemiu budynku został przyjęty do użytkowania.

W związku z powyższym Spółka sformułowała następujące pytanie:

"Czy na Spółce od dnia 1 stycznia 2012 r. będzie spoczywał obowiązek zadeklarowania oraz naliczenia podatku od nieruchomości należnego od [...] udziału w garażu oraz należnego od współwłasności budowli wspólnych pobudowanych na działkach nr [...], [...] oraz [...] w B. przy ul. M. [...] (między innymi płotu wraz z bramą wjazdową, utwardzenia dróg wewnętrznych oraz chodników) objętych księgą wieczystą nr [...]?"

Wyrażając własne stanowisko w tej sprawie Spółka stwierdziła, że z uwagi na fakt, że jest ona od [...] sierpnia 2011 r. właścicielem lokalu użytkowego w budynku przyjętym do użytkowania od 17 marca 2011 r., to na podstawie art. 6 ust. 1 i ust. 9 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 ze zm., powoływanej dalej w skrócie "u.p.o.l.") będzie zobowiązana po 1 stycznia 2012 r. do składania za każdy rok podatkowy deklaracji dla podatku od nieruchomości, w której określi ona jedynie podatek od nieruchomości od powierzchni lokalu użytkowego. W związku z tym, że Spółka jest wyłącznie współwłaścicielem garażu oraz części wspólnych (m.in. płotu, utwardzonych dróg i chodników), to na podstawie art. 3 ust. 3 u.p.o.l. ponosi od 1 stycznia 2012 r. obowiązek z tytułu podatku od nieruchomości od garażu oraz wspólnych budowli. Na Spółce nie będzie natomiast spoczywał obowiązek zadeklarowania oraz naliczenia podatku od nieruchomości należnego od [...] garażu oraz należnego od współwłasności budowli wspólnych (m.in. płotu wraz z bramą wjazdową, utwardzenia dróg wewnętrznych oraz chodników). Współwłaściciele garażu oraz budowli powinni uzgodnić, który z nich po 1 stycznia 2012 r. będzie zobowiązany do składania odrębnej deklaracji dla podatku od nieruchomości należnego od wspólnie użytkowanego garażu oraz odrębnej deklaracji dla podatku należnego od wspólnych budowli oraz do wpłacania należnych rat podatku od nieruchomości. Po zapłaceniu przez tak wybranego podatnika podatku, może on domagać się od pozostałych zwrotu zapłaconego podatku w odpowiednich częściach.

W wydanej interpretacji indywidualnej z [...] listopada 2011 r., znak [...] Prezydent Miasta B., przyjmując, że interpretacja [...] dotyczy dwóch stanów faktycznych, uznał za nieprawidłowe następujące stanowiska Spółki:

1) że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości od odrębnej własności lokali niemieszkalnych tj. garażu i lokalu nr [...], które znajdują się w budynku wielomieszkaniowym zlokalizowanym przy ul. M. [...] w B., nabyte przez wnioskodawcę [...] sierpnia 2011 r. oraz od budowli znajdujących się na gruncie stanowiącym nieruchomość wspólną związaną z lokalami niemieszkalnymi (oznaczonych przez stronę jako m.in. płot metalowy z bramą wjazdową, utwardzenie nawierzchni z polbruku) - powstaje od 1 stycznia 2012 r.;

2) odnośnie zasad ponoszenia solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe tytułem podatku od nieruchomości za lokal niemieszkalny - garaż znajdujący się w budynku wielomieszkaniowym położonym przy ul. M. [...] w B. oraz za budowle znajdujące się na gruncie stanowiącym nieruchomość wspólną związaną m.in. z ww. lokalem niemieszkalnym - garażem (oznaczone przez stronę jako m.in. płot metalowy z bramą wjazdową, utwardzenie nawierzchni z polbruku.

Odnośnie kwestii daty powstania obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości organ interpretacyjny wskazał, że chociaż ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie określa, czym są okoliczności uzasadniające powstanie obowiązku podatkowego, to z art. 2 i 3 tej ustawy wynika, że są to określone w ustawie formy władania nieruchomościami lub obiektami budowlanymi, tj. prawo własności, posiadanie samoistne, użytkowanie wieczyste gruntów itd.

W tych sytuacjach obowiązek podatkowy powstaje m.in. w przypadku nabycia własności nieruchomości lub obiektu budowlanego. Okolicznościami faktycznymi wpływającymi na powstanie obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości jest także zakończenie budowy lub rozpoczęcie użytkowania, o których mowa w art. 6 ust. 2 u.p.o.l. Zasadniczo moment powstania obowiązku podatkowego został uregulowany w art. 6 ust. 1 u.p.o.l., zaś art. 6 ust. 2 u.p.o.l. stanowi lex specialis w stosunku do ust. 1. Zdaniem organu, art. 6 ust. 2 u.p.o.l. stanowi podstawę do ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do nowo wybudowanych obiektów. Przepis ten powinien być stosowany ściśle, a w związku z tym preferencja, jaką on ustanawia, dotyczy jedynie podmiotu, który wybudował budynek lub budowlę lub ich część, nie zaś kolejnych nabywców. Wobec tego organ stwierdził, że w przedmiotowej sprawie obowiązek podatkowy wobec Spółki powstaje w sposób wskazany w art. 6 ust. 1 u.p.o.l., tj. od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

W stosunku do nabywcy nieruchomości okolicznością skutkującą powstaniem obowiązku podatkowego jest bowiem nabycie nieruchomości.

Organ zauważył też, że przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości są budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Obiekty oznaczone przez Spółkę jako płot metalowy wraz z bramą wjazdową, utwardzenie nawierzchni z polbruku należy więc kwalifikować jako budowle. Organ wskazał, że takie obiekty jak płot metalowy z bramą wjazdową, utwardzenie nawierzchni polbruku, z uwagi na to, że służą do wspólnego użytku ogółu mieszkańców budynku mieszkalnego, nie są to sensu stricto budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Stąd również na Spółce nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości za te budowle, znajdujące się na gruncie stanowiącym nieruchomość wspólną związaną z lokalami niemieszkalnymi.

Odnośnie zaś zasad ponoszenia solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe w podatku od nieruchomości, organ, powołując się na art. 6 ust. 11 i ust. 9 pkt 1 u.p.o.l., stwierdził, że współwłaściciele nieruchomości (w tym również osoby fizyczne) winni złożyć deklarację w podatku od nieruchomości, przy czym w deklaracji winni oni zgłosić całą nieruchomość, gdyż ona cała, a nie udziały we współwłasności, stanowi przedmiot opodatkowania tym podatkiem. Zdaniem organu, współwłaściciele mogą złożyć jedną deklarację, w której wskażą wszystkich współwłaścicieli i zostanie ona przez wszystkich podpisana. Możliwe jest również złożenie odrębnych deklaracji, w których jednak zostanie wykazana cała nieruchomość, nie zaś jej część. Powyższe stanowisko organ uzasadnił brzmieniem art. 3 ust. 4 u.p.o.l. Organ stwierdził także, że kwestia płatności za garaż pozostający we współwłasności osób fizycznych i prawnych jest obowiązkiem wszystkich zobowiązanych solidarnie. Jeśli zatem współwłaściciele wyznaczą spośród siebie jedną z osób, która uiści podatek, a ta nie wywiąże się z tego zobowiązania, organ będzie mógł żądać zapłaty podatku od nieruchomości od wszystkich współwłaścicieli łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna.

Nie godząc się z powyższą interpretacją, Spółka - po bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa - złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, wnosząc o uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania.

Zaskarżonej interpretacji postawione zostały zarzuty naruszenia:

1) art. 6 ust. 2 u.p.o.l., poprzez ustalenie, że w roku podatkowym 2011 za okres od 1 września 2011 r. do 31 grudnia 2011 r. Spółce nie przysługuje prawo preferencyjnego opodatkowania lokalu użytkowego oraz garażu, wybudowanych w roku 2011 oraz przyjętych do użytkowania w dniu 17 marca 2011 r., których to lokali Spółka jest właścicielem od [...] sierpnia 2011 r.;

2) art. 6 ust. 11 u.p.o.l., poprzez ustalenie, że na każdym ze współwłaścicieli garażu w budynku wielomieszkaniowym spoczywa obowiązek złożenia w terminie ustawowym deklaracji dla podatku od nieruchomości, ze wskazaniem w tej dekl...