Zwrot kosztów poniesionych przez pracodawcę za szkolenie

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca powinien wspomagać pracownika w podnoszeniu przez niego kwalifikacji zawodowych. Zazwyczaj wsparcie to poprzedza zawarcie właściwej umowy między pracownikiem a pracodawcą. Na gruncie takiej umowy pracodawca zobowiązuje się do poniesienia kosztów szkoleń, a pracownik (najczęściej) – do pozostania u pracodawcy przez wskazany przez strony czas po zakończeniu szkolenia (maksymalnie do 3 lat).

Nie zawsze jednak strony stosunku pracy wywiązują się ze swoich obowiązków, co w niektórych sytuacjach może prowadzić do konieczności zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów szkolenia pracownika.

Zgodnie z art. 103(5) Kodeksu pracy pracownik obowiązany będzie do zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów w następujących sytuacjach:

1. pracownik bez uzasadnionych przyczyn nie podejmie podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwie podnoszenie tych kwalifikacji;
2. pracodawca rozwiąże z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub po jego ukończeniu, w terminie określonym w umowie, o której mowa w art. 103(4) Kodeksu pracy, nie dłuższym niż 3 lata;
3. pracownik w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn określonych w art. 94(3) Kodeksu pracy;
4. pracownik w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 lub art. 94(3) Kodeksu pracy mimo braku przyczyn określonych w tych przepisach.

Należy pamiętać, że wymiar kosztów, których zwrotu może się domagać pracodawca, ograniczony jest do wartości dodatkowych świadczeń, które zostały przyznane pracownikowi na podnoszenie kwalifikacji zawodowych zgodnie z treścią umowy szkoleniowej. Pracodawca nie może więc domagać się zwrotu wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi za okres zwolnień z pracy udzielanych w celu udziału w zajęciach obowiązkowych czy wynagrodzenia wypłaconego za okres urlopu szkoleniowego.

Drugie ograniczenie polega na zmniejszeniu tego wymiaru proporcjonalnie do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia. Ustalony w umowie okres odpracowania ma służyć zrekompensowaniu pracodawcy kosztów poniesionych na szkolenie pracownika poprzez możliwość korzystania w tym czasie z tych podwyższonych kwalifikacji i zwiększonych umiejętności.

Krzysztof Gładych
radca prawny

Kancelaria Radców Prawnych i Doradców Podatkowych
Bernatowicz Komorniczak Mazur sp.p.