Wystawienie faktury a obowiązek podatkowy w VAT. Zasady ogólne

Większość zagadnień dotyczących obowiązku podatkowego jest omówiona w art. 19 ustawy o VAT. Regulacje szczególne zawarte są w rozporządzeniu wykonawczym z 4 kwietnia 2011 r. Pojęcie „obowiązku podatkowego” zamieszczono wprawdzie w Ordynacji podatkowej, ale nie jest to definicja prosta i pasująca do charakteru podatku od towaru i usług.

„Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach”.

Prawda, że takie ujęcie obowiązku podatkowego niewiele nam mówi?

Obowiązek podatkowy

Biorąc pod uwagę przepisy ustawy o VAT, obowiązek podatkowy można określić jako przypisanie podatku od danej transakcji do danego okresu rozliczeniowego. Specyfika VAT jako podatku od wartości dodanej nie pozwala na stwierdzenie, że powstanie obowiązku podatkowego co do jednej transakcji oznaczać będzie od razu powstanie „przymusowego świadczenia pieniężnego”. Jak już wiecie, rozliczenie VAT (mowa tutaj o rozliczeniu na zasadach ogólnych; bez względu na to, czy jest to rozliczenie miesięczne czy kwartalne) to – w najprostszym z możliwych ujęć – różnica między sumą VAT od zakupów (podatek naliczony) a sumą VAT od sprzedaży (podatek należny). Miesięczne rozliczenie podatku nie musi wcale oznaczać dla podatnika konieczności zapłaty na konto urzędu skarbowego żadnej kwoty pomimo wystąpienia szeregu transakcji, co do których wystąpił obowiązek podatkowy.

Zacznijmy zatem od zasady ogólnej, która w podatku od towarów i usług brzmi następująco:

Obowiązek podatkowy (czyli konieczność ujęcia sprzedaży w rejestrze dostaw) powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 1 ustawy o VAT).