Wydatki na minimalizowanie strat a koszty uzyskania przychodów

Z uzasadnienia: Nie można z góry założyć, że działania które w istocie zmierzają do minimalizacji strat, nie są działaniami w celu zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu. Rezygnacja z dotacji celowej (grantu rządowego), na skutek nieoczekiwanej dla spółki zmiany warunków prowadzenia działalności, w szczególności popytu na wytwarzane wyroby i poniesienie w związku z tym pewnych kosztów (zwrot dotacji i zapłata odsetek), nie może być oceniana jako niemająca wpływu na zachowanie lub zabezpieczenia źródła przychodu, bez szczegółowej oceny warunków w jakich spółka podejmowała decyzję o rezygnacji z przyznanej dotacji.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Marek Olejnik, Sędziowie: sędzia WSA Zbigniew Łoboda, sędzia WSA Maria Tkacz-Rutkowska (sprawozdawca), Protokolant: starszy inspektor sądowy Katarzyna Motyl, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 listopada 2014 r. w Wydziale I sprawy ze skargi A spółki z o.o. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w P., działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych:

I. uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną;
II. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w P., działającego z upoważnienia Ministra Finansów, na rzecz A spółki z o.o. z siedzibą w W. kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Przedmiotem skargi jest interpretacje przepisów prawa podatkowego (interpretacja indywidualna) z dnia [...] kwietnia 2014 r. wydana na wniosek "A" spółki z o.o. z siedzibą w W. przez Dyrektora Izby Skarbowej w P., działającego z upoważnienia Ministra Finansów, w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka zajmuje się działalnością produkcyjną i podjęła decyzję o realizacji nowej inwestycji - nowego zakładu produkcyjnego. W związku z tym Spółka zwróciła się do Ministerstwa Gospodarki o udzielenie dotacji celowej z budżetu państwa (dalej: grant rządowy) na przeprowadzenie inwestycji. Spółce udzielono pomocy publicznej w formie grantu rządowego na podstawie umowy zwartej między Spółką i Ministrem Gospodarki na realizację inwestycji pod nazwa "[...]".

Z zawartej umowy wynika, że Spółka w kolejnych latach trwania projektu jest zobowiązana do spełnienia określonych warunków, w tym:

- "utworzenia najpóźniej do 31 grudnia 2013 r. co najmniej 350 nowych miejsc pracy, w tym 50 dla osób z wyższym wykształceniem w przeliczeniu na pełne etaty w stosunku do średniego zatrudnienia z 12 miesięcy poprzedzających wydanie listu intencyjnego, które wynosiło 1.212,79 etatów;

- utrzymanie każdego utworzonego miejsca pracy przez okres 5 lat od dnia jego utworzenia (..);

- poniesienie najpóźniej do 31 grudnia 2013 r. nakładów inwestycyjnych w wysokości co najmniej 360.000.000 zł;

- utrzymanie w województwie dolnośląskim, zgodnie z rozporządzeniem 800/2008 Inwestycji w wartości określonej w pkt 3. przez okres co najmniej 5 lat od 31 grudnia roku w którym Przedsiębiorca zakończył realizację inwestycji".

Niespełnienie warunków zgodnie z Umową powoduje po stronie Spółki obowiązek zwrotu całej kwoty grantu rządowego wraz z odsetkami, liczonymi jak dla zaległości podatkowych, na rachunek wskazany przez Ministra Gospodarki, na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych.

Spółka uzyskała pierwszą transze grantu rządowego w październiku 2012 r. w kwotach przypadających na ten rok. Analiza rynku motoryzacyjnego oraz słabnący popyt na nowe samochody spowodowały, że na początku 2013 r. Spółka zwróciła się do Ministra Gospodarki z wnioskiem o zmianę Umowy, w szczególności poprzez obniżenie ilości nowych miejsc pracy z 350 do 200. Mimo akceptacji propozycji Spółki, po dalszej analizie rynku motoryzacyjnego w Europie, Spółki stwierdziła, że w obliczu kryzysu na rynku samochodów jedyną możliwością gwarantującą dalsze działanie Spółki będzie podjęcie działań związanych z obniżeniem kosztów przez ewentualną likwidację miejsc pracy. Według Spółki, koszty jakie musiałaby ponieść przy próbie utrzymania warunków Umowy, a także wypowiedzenie umowy w terminie późniejszym spowodowałoby powstanie zobowiązania do zapłaty wyższej kwoty odsetek aniżeli w momencie zwrotu całej kwoty grantu rządowego w przedstawionym we wniosku terminie (tj. przed rozpoczęciem okresu utrzymywania inwestycji). Celem Spółki było i jest utrzymanie i zabezpieczenie źródła przychodu, jakim jest prowadzenie w Polsce trzech zakładów produkcyjnych. Z tych powodów Zarząd Spółki podjął decyzję o wypowiedzenie Umowy oraz zwrocie dotychczas otrzymanej transzy grantu rządowego wraz z należnymi odsetkami, w celu redukcji przyszłych nakładów inwestycyjnych oraz minimalizacji spodziewanych strat związanych z realizacją Umowy.

W uzupełnieniu wniosku Spółka podała, że Umowa została zawarta na podstawie "Programu wspierania inicjatyw o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej na lata 2011-2020", stanowiącego program rozwoju w znaczeniu art. 15 ust. 4 ustawy z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r., nr 84, poz.712). W przypadku zwrotu dotacji celowej zastosowanie znajdzie § 6 ust. 2 i 4 Umowy nr [...] o udzielenie pomocy publicznej w formie dotacji celowej zawartej pomiędzy Spółka a Ministrem Gospodarki dniu 23 lipca 2012 r. Zgodnie z powołanymi przepisami, "Przedsiębiorca może wypowiedzieć Umowę w drodze pisemnego i zawierającego uzasadnienie wypowiedzenia (...)" oraz "jest zobowiązany do zwrotu całej uzyskanej pomocy w terminie 15 dni od dnia rozwiązania Umowy, wraz z odsetkami liczonymi jak dla zaległości podatkowych, na rachunek bankowy wskazany przez Ministra".

Na gruncie tak opisanego stanu faktycznego, Spółka zapytała: czy zapłacone przez nią odsetki z tytułu zwróconej dotacji celowej (granu rządowego) stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów.

Zdaniem wnioskodawcy, zapłacone odsetki z tytułu zwróconej dotacji celowej stanowią dla Spółki koszt podatkowy. Spółka powołała się na przepis art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2011 r., nr 74, poz. 397 ze zm. - dalej: u.p.d.p.) i stwierdziła, że odsetki z tytułu zwrotu grantu rządowego zostały poniesione w celu zabezpieczenia i zachowania źródła przychodów. Zauważyła też, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 21 ww. ustawy nie uważa się za koszty podatkowe odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej. Wyjaśniła, że odsetki za zwłokę od nieterminowych wpłat mają charakter sankcyjny, związany z przekroczeniem terminu płatności. Odsetki jakie ponosi Spółka związane są z grantem rządowym, nie są odsetkami za zwłokę, powołany przepis nie na zatem do nich zastosowania. Odsetki te stanowią co prawda należność budżetową, ale nie mają do nich zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej, gdyż do ich ustalenia nie jest uprawniony organ podatkowy (art. 2 §1 i pkt 1 i art. 13 §1 Ordynacji podatkowej). Kalkulacja wysokości tych odsetek "jak dla zaległości podatkowych" jest wyłącznie zabiegiem technicznym, wskazującym jedynie sposób ich wyliczenia.

Zdaniem Spółki, wobec braku ustawowego wyłączenia przy jednoczesnym spełnienia kryterium celowości, tj. istnienia związku pomiędzy kosztem a przychodem (zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła) poniesione przez Spółkę odsetki są kosztem podatkowym w dacie ich poniesienia przez Spółkę. Na potwierdzenie zasadności swego stanowiska Spółka powołała wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17.06.2013 r. sygn. akt II FSK 702/11, z dnia 14.03. 2012 r. sygn. akt II FSK 1666/10, z dnia 4.11.2008 r. sygn. akt II FSK 1035/07.

Dyrektor Izby Skarbowej w P., działający z upoważnienia Ministra Finansów, stanowisko Spółki uznał za nieprawidłowe.

Organ interpretacyjny stwierdził, że konstrukcja art. 15 ust. 1 u.p.d.p. daje podatnikowi prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów określonych wydatków jeśli zostaną spełnione następujące warunki:

- koszt został poniesiony przez podatnika;

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi zwrócona w jakiejkolwiek formie;

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą;

- poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;<...