Wydanie decyzji po dobrowolnych zeznaniach podatnika

Z uzasadnienia: Złożenie zeznania przez Skarżącego, w sytuacji braku obowiązku prawnego, jest oczywiście dopuszczalne i co więcej, co do zasady, przyczynia się do szybszego ustalenia wszystkich istotnych okoliczności mających wpływ na wysokość podatku, nie może jednak pociągać negatywnych, z punktu interesów podatnika, konsekwencji prawnych, a mianowicie powodować przedłużenie trwania kompetencji organu podatkowego do ustalenia wysokości zobowiązania poprzez doręczenie stosownej decyzji.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. WSA Grzegorz Panek Sędziowie WSA Tomasz Smoleń NSA Jacek Surmacz / spr./ Protokolant sekr. sąd. Eliza Kaplita-Wójcik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 kwietnia 2015r. sprawy ze skargi S. K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] września 2014r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn 1) uchyla zaskarżoną decyzję, 2) określa, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku, 3) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz skarżącego S. K. kwotę 189,50 zł (słownie: sto osiemdziesiąt dziewięć złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Przedmiotem skargi jest decyzja Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] września 2014r. nr [...], którą organ odwoławczy, po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez S.K. (dalej: Podatnik lub Skarżący) od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...] stycznia 2014r. nr [...] – ustalającej Podatnikowi podatek od spadków i darowizn w wysokości 9.468 zł, utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

W toku postępowania administracyjnego ustalono następujący stan faktyczny i przyjęto podstawę prawną.

Podatnik w dniu 5 stycznia 2010r. złożył zeznanie podatkowe SD-3 – o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych po zmarłej C.P-C., ostatnio zamieszkałej we Francji.

Naczelnik Urzędu Skarbowego, decyzją z dnia [...] września 2010r. nr [...], ustalił S.K. zobowiązanie w podatku od spadków i darowizn w wysokości 9.468 zł. Składniki spadku (środki pieniężne w kwocie 14.351 Euro przekazane na rachunek bankowy Podatnika) oraz jego wartość zostały przyjęte z części G.1 złożonego zeznania podatkowego; jako podstawę opodatkowania przyjęto czystą wartość nabytego spadku w wysokości 58.409 zł, dla celów podatkowych uwzględniono kurs Euro (bankowy kurs skupu) z dnia 4 grudnia 2009r. tj. z dnia wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy podatnika (1 Euro – 4,07 zł), przy obliczaniu podatku zastosowano kwotę wolną od podatku w wysokości 4.902zł, wynikającą z zaliczenia Podatnika do III grupy podatkowej.

S.K. złożył odwołanie od decyzji organu podatkowego pierwszej instancji z dnia [...] września 2010r., a Dyrektor Izby Skarbowej, decyzją z dnia [...] lutego 2011r. nr [...], uchylił w całości decyzję organu pierwszej instancji i przekazał sprawę temu organowi do ponownego rozpatrzenia.

Po ponownie przeprowadzonym postępowaniu Naczelnik Urzędu Skarbowego, decyzją z dnia [...] stycznia 2014r. nr [...], ustalił Podatnikowi wysokość podatku od spadku w wysokości 9.468 zł. S.K. wniósł odwołanie od tej decyzji, a Dyrektor Izby Skarbowej uznał, że odwołanie nie jest uzasadnione. Podkreślił, że przedmiotem sprawy jest wyłącznie rozstrzygnięcie w kwestii podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem przez S.K. majątku po zmarłej C.P-C.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jednolity Dz.U. z 2004r. nr 142, poz. 1514, kolejny tekst jednolity Dz.U. z 2009r. nr 93, poz. 768 i ostatni tekst jednolity Dz.U. z 2015r. poz. 86; dalej: ustawa) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem między innymi dziedziczenia. Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem Polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 2 ustawy). Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze dziedziczenia ciąży na nabywcy własności rzeczy/praw majątkowych i powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Jeżeli jednak nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma (art. 6 ust. 4 ustawy) i ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych (art. 5 ustawy). Ponieważ ustawa nie definiuje pojęcia: "spadek", zatem w tym zakresie, jak również w zakresie norm prawnych co do: "otwarcia spadku", "nabycia spadku" należy stosować ustawę z dnia 2 kwietnia 1964 – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16 poz. 93 ze zm.).

W sprawie nie budzi wątpliwości, że S.K. nabył – tytułem dziedziczenia po zmarłej w dniu 25 grudnia 2006r. C.P-C. (obywatelce Francuskiej) - aktywa spadkowe, których przedmiotem były środki pieniężne w kwocie 26.705 Euro (bez podatku francuskiego). Po opodatkowaniu podatkiem we Francji kwota należna podatnikowi wyniosła 14.351 Euro. Trafnie organ pierwszej instancji za podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przyjął kwotę 58.409 zł, wykazaną przez podatnika w części G.1 złożonego zeznania.

Dyrektor Izby Skarbowej wyjaśnił, że podstawą ustalenia i przyznania konkretnych aktywów spadku poszczególnym spadkobiercom po zmarłej C.P-C. było prawo francuskie, co nie oznacza – w realiach sprawy – że zachodzi w związku z tym konieczność przywoływania czy też analizowania przepisów spadkowych prawa francuskiego. Wystarczającym w tym zakresie pozostaje zauważenie, że w prawie francuskim otwarcie spadku występuje w wyniku śmierci danej osoby. W tym momencie spadkobierca staje się osobą obejmującą spadek (objęcie spadku). Spadkobierca powinien przyjąć bądź odrzucić spadek w terminie 10 lat od daty jego otwarcia. W przypadku przyjęcia spadku bez zastrzeżeń przyjęcie to może być wyrażone wprost lub milcząco. Spadkobierca jest odpowiedzialny za długi osoby zmarłej, nawet swoim osobistym majątkiem dziedzicznym. W przypadku przyjęcia wysokości aktywów netto, spadkobierca powinien złożyć w tym względzie odpowiednią deklarację przed sądem I instancji, właściwym z punktu widzenia jurysdykcji, w jakiej spadek został otwarty. W ten sposób spadkobierca ogranicza swoją odpowiedzialność w zakresie długów testamentowych do wielkości istniejących aktywów netto. S.K. przyjął spadek w sposób milczący. W sprawie w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego zastosowanie ma art. 6 ust. 4 ustawy. Dokumentem, z którego Podatnik mógł najwcześniej posiąść wiedzę o nabyciu spadku jest datowane na dzień 28 października 2009r. pismo od Archives Généalolgiques Andriveau. Z punktu widzenia przedawnienia ustalenia zobowiązania podatkowego istotna jest wyłącznie roczna data powstania obowiązku podatkowego i bez wątpienia jest to 2009r. W sprawie nie doszło do takiego przedawnienia, gdyż zastosowanie ma artykuł 68 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 poz. 749 ze zm.; dalej: Ordynacja podatkowa), który stanowi, że jeżeli Podatnik w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1 (chodzi o zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej), nie powstaje, pod warunkiem, że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. W złożonym przez podatnika zeznaniu SD-3 nie wskazano daty powstania obowiązku podatkowego (w szczególności związanej z datą śmierci osoby, po której nastąpiło nabycie), jak również, że dokumenty, których kopie dołączono do zeznania oraz przedstawione w toku postępowania, a także składane przez Podatnika wyjaśnienia nie umożliwiły jednoznacznego stwierdzenia tytułu nabycia, daty powstania obowiązku podatkowego ani wartości nabytych rzeczy (praw majątkowych) – w kontekście sprzecznych zapisów w samym zeznaniu. Stwierdzenie tych nieprawidłowości w zeznaniu nastąpiło wprost w decyzji Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] lutego 2011r. nr [...]. Skoro obowiązek podatkowy powstał w 2009r., to bieg terminu przedawnienia zakończy się z dniem 31 grudnia 2014r., zaś decyzja ustalająca zobowiązanie została doręczona Podatnikowi 29 stycznia 2014r.

Organ odwoławczy wskazał również, że organ pierwszej instancji nie dopuścił się naruszeń prawa, które zostały sformułowane w odwołaniu, jak również prawidłowo ustalił, że Podatnik należy do III grupy podatkowe...