WSA. Odliczenie VAT od wydatków na wspólną nieruchomość małżonków

Z uzasadnienia: Skarżący może dokonać odliczenia podatku naliczonego jedynie w takiej wysokości, która pozostaje w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi. Fakt pozostawania nieruchomości we wspólności małżeńskiej nie zmienia powyższej oceny co do sposobu dokonywania rozliczeń podatku od towarów i usług (...) Dopiero zastosowanie takiego współczynnika procentowego przy obliczeniu wysokości podatku naliczonego podlegającego odliczeniu przez Skarżącego sprawiło, że został zachowany związek pomiędzy odliczeniem podatku naliczonego wynikającego z zakupu towarów i usług a sprzedażą opodatkowaną w ramach działalności gospodarczej Skarżącego.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. WSA Jarosław Szaro Sędzia WSA Małgorzata Niedobylska /spr./ Asesor WSA Jacek Boratyn Protokolant sekr. sąd. Anna Kotowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 czerwca 2019 r. sprawy ze skargi W.W. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej z dnia [...] lutego 2019 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące od stycznia do grudnia 2014 roku oddala skargę.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] lutego 2019r. nr [...]Dyrektor Izby Administracji Skarbowej (dalej: DIAS) utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w [...] z dnia [...] czerwca 2018r. nr [...] w sprawie określenia W. W. (dalej: Podatnik/Skarżący) zobowiązania w podatku od towarów i usług: za styczeń 2014r. w wysokości 4.777zł; za luty 2014r. w wysokości 8.433zł; za marzec 2014r. w wysokości 8.207zł, za kwiecień 2014r. w wysokości 7.245zł; za maj 2014r. w wysokości 7.828zł; za czerwiec 2014r. w wysokości 7.243zł; za lipiec 2014r. w wysokości 4.518zł; za sierpień 2014r. w wysokości 6.363zł; za wrzesień 2014r. w wysokości 10.083zł; za październik 2014r. w wysokości 9.549zł; za listopad 2014r. w wysokości 4.743zł oraz za grudzień 2014r. w wysokości 8.097zł.

Jak wynika z akt sprawy, Podatnik prowadził działalność gospodarczą wykonując czynności syndyka masy upadłościowej oraz w zakresie usług najmu.

Po przeprowadzeniu kontroli podatkowej, Naczelnik Urzędu Skarbowego w [...] wszczął wobec W. W. postępowanie podatkowe w sprawie rozliczenia podatku od towarów i usług za okres od stycznia do grudnia 2014r., które zostało zakończone wydaniem przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w [...] decyzji z dnia [...] czerwca 2018r. określającej Stronie zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień październik, listopad, grudzień 2014r. odpowiednio w kwotach 4.777zł, 8.433zł, 8.207zł, 7.245zł, 7.828zł, 7.243zł, 4.517zł, 6.363zł, 10.083zł, 9.549zł, 4.743zł, 8.097zł.

W wydanym rozstrzygnięciu organ I instancji wskazał na następujące nieprawidłowości. W zakresie dostaw i podatku należnego Podatnik nie zaewidencjonował obrotu zwolnionego z opodatkowania podatkiem od towarów i usług z tytułu wynajmu mieszkania oraz zaewidencjonował faktury VAT dotyczące dostaw wody i usług kanalizacyjnych opodatkowanych według niewłaściwej stawki VAT. W zakresie nabyć i podatku naliczonego Podatnik zaewidencjonował w pełnej wysokości nabycia i podatek naliczony z faktur VAT dokumentujących zakup stołu i krzeseł, zakup mediów do budynku zlokalizowanego w [...] przy ul. [...] oraz udział w szkoleniu osób niezatrudnionych przez firmę Podatnika. Ponadto zaewidencjonował nabycie i podatek naliczony z faktur VAT dokumentujących zakup gitary akustycznej, gitary klasycznej, stojaków na gitary, harmonijki ustnej, pokrowca na gitarę, kostki do gry, pasa do gitary, kosztów przesyłki, a także zakup kolczyków i bransoletki. Podatnik zaewidencjonował również faktury VAT dokumentujące nabycia towarów i usług związane z czynnościami zwolnionymi od podatku od towarów i usług tj. z wynajmem mieszkania na cele mieszkaniowe.

Od ww. decyzji Podatnik złożył odwołanie, zaskarżając ją w całości oraz wnosząc o jej uchylenie i umorzenie postępowania, zarzucając naruszenie:

• art. 121 § 1, art. 122, art. 187 § 1, art. 191 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2018r., poz. 800 ze zm., dalej O.p.), poprzez niewłaściwą ocenę stanu faktycznego sprawy oraz "rażące przeinaczenie faktów oraz okoliczności sprawy ",
• art. 8 ust. 1, art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b i ust. 7, art. 29a ust. 1 i ust. 6 pkt 1, 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a, art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej ustawa o VAT), poprzez nieprawidłowe zastosowanie polegające na przyjęciu, że Podatnik nie ma prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na szkolenia osób współpracujących z kancelarią w zakresie związanym z przedmiotem działalności Podatnika oraz pozbawienia Podatnika prawa do odliczenia całości kwoty podatku naliczonego wynikającej z nabytych towarów i usług związanych z nieruchomością będącą składnikiem majątku małżonków, mimo iż ustalili oni, że rozliczenia wszystkich kosztów nieruchomości dokona Podatnik.

Dyrektor Izby Administracji Skarbowej opisaną na wstępie decyzją z dnia [...] lutego 2019r. utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie Naczelnika Urzędu Skarbowego w [...].

W uzasadnieniu organ II instancji wskazał, że w rejestrach zakupów za poszczególne miesiące 2014r. Podatnik ewidencjonował faktury VAT za energię elektryczną, gaz, wodę, opłaty kanalizacyjne, odbiór odpadów w kwotach z nich wynikających, dotyczące budynku położonego w [...] przy ul. [...], objętego małżeńską wspólnością majątkową. Zarówno Podatnik, jak i jego żona wykorzystywali ww. budynek - każdy na potrzeby własnej działalności gospodarczej. Organ II instancji wskazał, że w świetle przepisów ustawy o VAT, w szczególności art. 15 ust. 1 małżonkowie nie są uznawani za jeden podmiot podatkowy, bowiem każdy z nich wykonując samodzielnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest odrębnym podatnikiem tego podatku. W przypadku gdy małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej i ponoszą wydatki służące czynnościom opodatkowanym, a wydatki te dotyczą części wspólnych (budynku), to każdy z małżonków ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od części towarów i usług, które będą używane do celów prowadzonego przedsiębiorstwa.

DIAS stwierdził, że każde z małżonków wykorzystuje na własne potrzeby zakupioną energię elektryczną, wodę i inne media. Z uwagi na wspólne liczniki pomiaru tych mediów nie ma możliwości ustalenia, jaką część tych mediów zużywa każde z nich. W sytuacji więc gdy zużycie mediów nie było odrębnie opomiarowane dla poszczególnych pomieszczeń, zasadne jest zastosowanie klucza powierzchniowego budynku.

Organ II instancji wskazał, że na podstawie wyjaśnień Podatnika ustalono, że żona Podatnika wyłącznie dla potrzeb własnej działalności w 2014r. wykorzystywała pomieszczenia znajdujące się na piętrze o łącznej powierzchni 35,82 m2. Natomiast Podatnik wyłącznie dla potrzeb własnej działalności wykorzystywał pomieszczenia znajdujące się na piętrze o łącznej powierzchni 18,67 m2. Ustalono ponadto, że na piętrze budynku znajdują się pomieszczenia wykorzystywane wspólnie zarówno w działalności Podatnika, jak i jego żony o łącznej powierzchni 42,54 m2. W związku z tym, że Podatnik nie wskazał, jaki jest udział każdej z firm w korzystaniu ze wspólnych pomieszczeń przyjęto, że zarówno firma Podatnika, jak i firma jego żony w równych częściach korzysta z tych pomieszczeń. Łączna powierzchnia wspólnych pomieszczeń wynosiła 42,54 m2, tak więc dla każdej z firm przypada po 21,27 m2.

Na podstawie powyższych wyliczeń ustalono, że żona Podatnika dla potrzeb związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą wykorzystywała łącznie powierzchnię 57,09 m2 co stanowi 58,84 % w powierzchni piętra. Z kolei Podatnik dla potrzeb związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą wykorzystywał łącznie powierzchnię 39,94 m2 co stanowi 41,16 % w powierzchni piętra.

W związku z powyższym uznano, że Podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od różnicy pomiędzy kwotami wynikającymi z faktur zakupu za media, a kwotami wynikającymi z faktur wystawionych na najemców jedynie w wysokości 41,16 %. Natomiast w przypadku faktur ujętych w rejestrach zakupów, do których Podatnik nie wystawiał refaktur na najemców przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego w wysokości 70,67 % tj. do wysokości udziału powierzchni wykorzystywanej w prowadzonej działalności gospodarczej w całym budynku.

Odnośnie do zaewidencjonowania w rejestrach zakupów VAT za luty 2014r. faktur dokumentujących zakup stołu i krzeseł, stanowiących wyposażenie sali konferencyjnej budynku handlowo-usługowego w [...] ;przy ul. [...] uznano, że Podatnik wykorzystywał ww. pomieszczenie w 50%, gdyż poinformował on w piśmie z dnia 30 listopada 2015r., że wspomniana sala jest wykorzystywana wspólnie przez małżonków. Stwierdzono więc, że Stronie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT w kwocie 157,07zł. W tym kontekście organ II instancji zaznaczył, że wspólność majątkowa nie przesądza na gruncie przepisów ustawy o VAT, że małżonkowie mogą być uznawani za jeden podmiot podatkowy, w sytuacji gdyż każdy z nich wykonuje samodzielnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jest odrębnym podatnikiem tego podatku.

Zdaniem DIAS na uwzględnienie nie zasługują również zarzuty Podatnika dotyczące nie uznania prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z zakupem szkoleń dla kontrahentów Podatnika tj. osób współpracujących ze Stroną w zakresie prawa upadłościowego. Z akt sprawy wynika bezsprzecznie, że zakwestionowane wydatki na szkolenia, a co za tym idzie prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego, dotyczyły zakupu szkoleń dla osób niezatrudnionych bezpośrednio w firmie Podatnika, lecz osób które były bezpośrednio zatrudnione (lub współpracowały) w firmach, w których Podatnik, na mocy postanowień sądów pełnił funkcję syndyka masy upadłościowej. Za niezasadne uznano wyjaśnienia Podatnika, że dzięki szkoleniom oszczędził dużo czasu na przekazywanie inform...