Ulga mieszkaniowa w PIT w spadku

Z uzasadnienia: Spadkobiercy mogą skorzystać z ulgi mieszkaniowej, ale pod warunkiem, że przychód (bądź jego część) na określone cele wydatkował spadkodawca. Zatem, jeżeli spadkodawca nie zdążył przed śmiercią wydatkować otrzymanych ze sprzedaży przychodów na cele mieszkaniowe, spadkobiercy zobowiązani są do zapłaty 10% podatku od kwoty uzyskanej ze sprzedaży praw do lokalu mieszkalnego.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krystyna Czajecka-Szpringer, Sędziowie WSA Małgorzata Fita (sprawozdawca),, NSA Anna Kwiatek, Protokolant Referent Paulina Zając, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 5 października 2012 r. sprawy ze skargi P. O. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej spadkobiercy oddala skargę.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia [...], wydaną na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm., dalej - O.p.) Dyrektor Izby Skarbowej (dalej - DIS), po rozpatrzeniu odwołania P. O. (dalej - skarżący, strona) od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego (dalej - NUS) z dnia [...] w sprawie orzeczenia o zakresie jego odpowiedzialności podatkowej jako spadkobiercy po zmarłym J. O. i określenia zryczałtowanego podatku dochodowego za 2006 r. od przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem 5 lat od daty nabycia w wysokości 2.680 zł wraz z odsetkami w kwocie 9 zł oraz określenia, iż odpowiedzialność podatkowa jest odpowiedzialnością solidarną z E. O., A. O.-R. i M. O., utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu podał, że powodem złożenia odwołania od decyzji organu pierwszej instancji był zarzut, że NUS swoim rozstrzygnięciem naruszył art. 97 § 1 O.p. w związku z art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz.U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176. ze zm., dalej - u.p.d.o.f.) poprzez nieuwzględnienie prawa spadkobiercy do ulgi mieszkaniowej przysługującej spadkodawcy.

Rozpatrując sprawę w wyniku odwołania, DIS stwierdził, że z akt sprawy wynika, że J. O. w dniu [...] uzyskał przychód ze sprzedaży udziału w mieszkaniu w 1/10 części w kwocie - 24.300 zł oraz udziału w garażu w 1/10 części w kwocie - 2.500 zł - na podstawie aktu notarialnego - Rep A Nr [...]. W dniu [...] złożył w Urzędzie Skarbowym oświadczenie o przeznaczeniu przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości w kwocie 26.800 zł na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych w okresie 2 lat od daty sprzedaży oraz deklarację PIT-23 o osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, objętych zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Podatnik jednak zmarł w dniu 15 października 2006 r. nie dokonując wydatkowania kwoty 26.800 zł na własne cele mieszkaniowe.

Następnie DIS powołał się na przepisy art. 21 § 1 pkt 1, art. 100 § 1 i 2, art. 97 § 1 O.p. i stwierdził, że w przypadku takim jak powyższy, organ podatkowy zobowiązany jest do wydania decyzji, w której orzeka o zakresie odpowiedzialności podatkowej spadkobierców wraz z określeniem wysokości zobowiązania lub nadpłaty spadkodawcy. Zgodnie z art. 98 § 1 O.p., do kwestii związanych z odrzuceniem spadku oraz z odpowiedzialnością za długi spadkowe mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm., dalej - K.c.) a w szczególności art. 924, art. 1015, art. 1030 i art. 1034 § 1 i § 2. Co do przepisów podatkowych, DIS zacytował art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 28 ust. 2 u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym w 2006 r., z których wynika, że źródłem przychodów jest odpłatne zbycie: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, c) prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a) - c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Od powyższych przychodów ustala się podatek w formie ryczałtu w wysokości 10 %. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. W myśl art. 2 a u.p.d.o.f. zasada, o której mowa w ust. 2 nie ma zastosowania do podatników dokonujących sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania tej sprzedaży złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e).

Dalej DIS podał, że pismem z dnia [...] NUS na podstawie art. 104 O.p. zawiadomił skarżącego o wysokości przychodu uzyskanego przez spadkodawcę, kwocie podatku oraz, że obowiązek uiszczenia należnego zryczałtowanego podatku od przychodu uzyskanego przez zmarłego ze sprzedaży udziału w mieszkaniu i garażu nie został zrealizowany. Organ poinformował także, że w ciągu 30 dni od daty otrzymania pisma należy wskazać spadkobierców J. O. dziedziczących spadek z ustawy bądź testamentu.

W odpowiedzi, pismem z dnia [...] skarżący stwierdził, iż jako spadkobierca przejął nie tylko obowiązki ale i prawa majątkowe spadkodawcy czyli ma prawo do skorzystania z ulgi podatkowej na takich samych zasadach jak spadkodawca.

Pismem z dnia [...] NUC wyjaśnił, że na mocy art. 97 § 1 O.p., ulga podatkowa jako prawo osobiste spadkodawcy nie podlega sukcesji. Natomiast stosownie do art. 104 § 2 O.p., spadkobierca w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji o wysokości przychodu spadkodawcy zawiadamia organ o wydatkach przez niego poniesionych.

Jako, że skarżący ani nikt z pozostałych spadkobierców nie złożył wniosku o stwierdzenie spadku po zmarłym J. O., z wnioskiem takim do Sądu Rejonowego wystąpił NUS. Prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego I Wydział Cywilny nr [...] z dnia 7 lutego 2011 r., z wniosku Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego, w sprawie stwierdzenia nabycia spadku po J. O., z mocy ustawy spadek po zmarłym nabyli rodzice: P. O. i E. O. po 25 % części każde z nich oraz rodzeństwo; M. O. i A. O. - R. po 25 % części każde z nich. Spadek został przyjęty w sposób prosty i nie dokonano jego działu.

Następnie NUS na podstawie art. 104 § 1 O.p., pismami z dnia [...], skierowanymi do E. O., P. O., A. O.-R., M. O., tj. spadkobierców po J. O. poinformował, że obowiązek uiszczenia należnego zryczałtowanego podatku od przychodu uzyskanego przez zmarłego ze sprzedaży udziału w mieszkaniu i garażu nie został zrealizowany oraz, że w sytuacji, gdy spadkodawca poniósł wydatki uprawniające do ulg podatkowych, spadkobierca w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji zawiadamia organ podatkowy o ich wysokości. W wyznaczonym terminie spadkobiercy nie dostarczyli dokumentów o wydatkach spadkodawcy, które mogłyby mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego za 2006 r. Tym samym NUS uznał, że otrzymana przez J. O. kwota ze sprzedaży udziału w mieszkaniu w 1/10 części w kwocie - 24.300 zł oraz udziału w garażu w 1/10 części w kwocie - 2.500 zł stanowi przychód w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f., a kwota podatku stanowi 10 % uzyskanego przychodu i wynosi 2.680 zł.

Odnosząc się do kwestii związanej ze zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 u.p.d.o.f. DIS stwierdził, że było ono osobistym uprawnieniem spadkodawcy. Mając na uwadze ten przepis, DIS uznał, że zarówno przychód, jak i wydatkowanie tego przychodu na konkretny cel mieszkaniowy powinny dotyczyć tego samego podatnika, jego potrzeb mieszkaniowych a nie potrzeb mieszkaniowych innych osób. Do zwolnienia przychodu z opodatkowania może dojść jedynie wówczas, gdy przychody te wydatkuje na ustawowo określone cele podatnik, który je uzyskał. Wezwani w tej sprawie na zasadzie art. 104 § 2 O.p. spadkobiercy nie wykazali by spadkodawca przeznaczył przychód na cele wskazane w ustawie. Dla wzmocnienia swojego stanowiska DIS powołał się na wyroki WSA z dnia 17 września 2009 r., sygn. akt: I SA/Ke 245/09 oraz z dnia 5 lipca 2011 r. I SA/Gl 247/11 a także NSA z dnia 9 grudnia 2011 r., II FSK 1099/10 (publ. www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Ponadto, zdaniem DIS, z uwagi na fakt, iż zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawem o charakterze osobistym, związanym ściśle z osobą konkretnego podatnika, nie wchodzi zatem w skład masy spadkowej - wbrew zarzutom odwołania - nie podlega więc dziedziczeniu w świetle kodeksu cywilnego (art. 922 K.c.).

Końcowo podał, że zgodnie z art. 99 O.p. bieg terminów przedawnienia ulega zawieszeniu od dnia śmierci spadkodawcy do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, nie dłużej jednak niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy. W niniejszej sprawie nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia na dwa lata, co ozn...