Sprzedaż używanych mieszkań i domów w VAT

Sprzedaż używanych mieszkań, domów, niekiedy działek, w przeważającej mierze dotyczy osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Kiedyś wykorzystywały one tego rodzaju nieruchomości na swoje potrzeby. Stały się im one zbędne w związku z takimi czy innymi kolejami losu ich właścicieli. Ci zaś chcą je spieniężyć lecz od działalności gospodarczej są jak najdalsi. Sprzedaż nieruchomości (mieszkań, domów, działek) w oparciu o regulację art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy ustawy o podatku od towarów i usług w zw. z art. 2 pkt 22 tejże ustawy jest przedmiotem opodatkowania VAT.

Transakcja aby pociągała za sobą powstanie obowiązku podatkowego musi zostać wykonana przez podatnika tego podatku.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tegoż przepisu.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Takie definicje pojęć „podatnik” i „działalność gospodarcza” powodują, że w kręgu oddziaływania VAT znalazły się wszystkie podmioty zarobkowo i stale działające w celach zarobkowych. Istnieje zatem duża szansa by stosownie do powyższych zapisów stać się podatnikiem VAT bez wiedzy i zgody „kandydata”. Ale jedynie faktyczne wykonywanie czynności, w przypadku uznania ich za działalność gospodarczą czyni ze zwykłego właściciela mieszkania, domu czy działki podatnika VAT.

Nie każda sprzedaż nieruchomości to działalność gospodarcza

W interpretacji indywidualnej z 14 sierpnia 2019 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.360.2019.2.IK, Dyrektor KIS uznał, że nie jest podatnikiem VAT podmiot będący osobą fizyczną dokonującą transakcji okazjonalnych, za które nie została przewidziana ściśle uregulowana zapłata i nie jest w tym zakresie prowadzona zorganizowana bądź zarejestrowana działalność gospodarcza. Czynności okazjonalne leżące poza sferą działalności gospodarczej nie dają podstaw do uznania danego podmiotu za będący podatnikiem z tytułu wykonywania takich czynności.

Podmiot może jednak zostać uznany za podatnika gdy swój majątek wykorzystuje w sposób ciągły do celów zarobkowych a całokształt jego działań wskazuje na profesjonalny charakter takiej działalności.

W opinii organu podatkowego podstawowym kryterium wskazującym na konieczność opodatkowania sprzedaży nieruchomości stanowi ustalenie celu nabycia i faktycznego wykorzystywania nieruchomości na własne potrzeby. Czy były one przeznaczony do realizowania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

Dla prawidłowej oceny transakcji sprzedaży nieruchomości niezbędne jest zatem ustalenie czy w danym przypadku zachodzi zorganizowane, zawodowe działanie podatnika VAT czy też jest to może sporadyczne niezawodo...