Rachunkowość dla początkujących: Polityka rachunkowości

Od 2019 roku zostanie prawdopodobnie wprowadzona obniżona do 9% stawka podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Zasady stosowania obniżonej stawki przewiduje projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (link do projektu na końcu artykułu). Nie wnikając w szczegóły nieuchwalonej jeszcze ustawy można stwierdzić, że obniżenie stawki CIT, przy jednoczesnym zaostrzaniu polityki fiskalnej wobec osób osiągających wyższe dochody opodatkowane podatkiem jednolitym (projektowana danina solidarnościowa) spowoduje zapewne wzrost zainteresowania działalnością prowadzoną w formie niewielkiej spółki kapitałowej (np. sp. z o.o.).

Co istotne - małe spółki cieszyć się będą nie tylko preferencyjnym opodatkowaniem, ale również licznymi uproszczeniami w prowadzonej rachunkowości. To wszystko powoduje, że zwiększy się ilość osób, zainteresowanych samodzielnym prowadzeniem rachunkowości dla jednostek mikro.

Zanim jednak w jednym z kolejnych odcinków przejdziemy do omawiania uproszczeń i podstawowych zasad, kierujących rachunkowością, zacznijmy od wprowadzenia - czyli przedstawienia pojęcia polityki rachunkowości.

Podstawą prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdania finansowego jest ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Ustawa wskazuje zasady ogólne – regulacje w zakresie budowy, organizacji i funkcjonowania rachunkowości, stwarza ponadto możliwość wyboru zasad szczegółowych przez kierownika jednostki. Poruszając się w ramach ustawy każdy przedsiębiorca zobowiązany do prowadzenia rachunkowości ma dużą swobodę w wielu elementach. Aby z niej korzystać, należy właściwie konstruować politykę rachunkowości.

Czym jest polityka rachunkowości?

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 11 ustawy o rachunkowości przez zasady (politykę) rachunkowości rozumie się wybrane i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także MSR (międzynarodowe standardy rachunkowości), zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych. Uznać należy, iż polityka rachunkowości jest aktem, w którym kierownik jednostki dokonuje wyboru lub sposobu stosowania uproszczeń zgodnych z obowiązującym prawem.

Zgodnie z art. 10 ustawy o rachunkowości dokumentacja polityki rachunkowości powinna zostać sporządzona w języku polskim w formie pisemnej. Osobą odpowiedzialną za jej sporządzenie i aktualizację jest kierownik jednostki. Kierownikiem jednostki w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, jest zarząd spółki.

Ważne!

W polityce rachunkowości powinny zostać ujęte jedynie informacje w zakresie, w jakim ustawa o rachunkowości daje jednostkom prawo wyboru lub w jakim dopuszcza uproszczenia. Nie opisuje się zasad wynikających wprost z ustawy o rachunkowości.

Co zawiera polityka rachunkowości?

Według art. 10 ustawy o rachunkowości polityka rachunkowości zawiera unormowania dotyczące:

• określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych;
• metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego;
• sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej:
  1. zakładowego planu kont, ustalającego wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej,
  2. wykazu ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera - wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na informatycznych nośnikach danych z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz ich funkcji w organ...