Przejrzyj stare wyroki – możesz zaoszczędzić na podatkach

Pytanie: Prowadząc działalność udzielam kredytów kupieckich. Niestety – nie wszyscy dłużnicy regulują swoje należności. Część spraw trafia do sądów, ale mimo zapadających wyroków i prowadzonych egzekucji część należności pozostaje niespłacona. Porządkując starą dokumentację znalazłem kilka spraw, w których egzekucja nie przyniosła efektów, a postępowania egzekucyjne były umarzane. Sprawy te są dość stare, wierzytelności pochodzą z lat 2008 i późniejszych. Czy mogę je w tej chwili zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów? - nie zrobiłem tego w latach, w których orzekano nieskuteczność egzekucji.

Odpowiedź

Tak – nie ma przeszkód, aby zaliczyć kwoty nieściągniętych wierzytelności do kosztów uzyskania – pamiętając, że po pierwsze – do kosztów zaliczamy kwoty netto (dotyczy to czynnych podatników VAT), zaliczone do kosztów wierzytelności nie mogą przekraczać zarachowanych uprzednio przychodów stanowiących źródło powstania długu, a wierzytelności nie są przedawnione.

Po uzyskaniu wyroku i prowadzeniu działań egzekucyjnych okres przedawnienia znacznie się wydłużył. Wynosi on 10 lat, a termin ten należy liczyć od dnia uprawomocnienia się wyroku zasądzającego świadczenie. Również, gdy przed sądem zawarto ugodę z dłużnikiem termin przedawnienia wydłuża się do 10 lat, licząc od dnia zawarcia ugody. Tak więc w 2014 roku nie przedawnione są jeszcze wierzytelności, w sprawach których wyroki nie są starsze niż dziesięć lat. Ważne jest również, że podjęcie kolejnych działań egzekucyjnych w tym dziesięcioletnim okresie przerywa bieg przedawnienia.

Zasada ta dotyczy zobowiązań z tytułu świadczeń nie będących świadczeniami okresowymi – te bowiem przedawniają się z upływem trzech lat od uprawomocnienia wyroku (zawarcia ugody). Tu również podjęcie kolejnych działań egzekucyjnych w okresie trzech lat przerywa bieg przedawnienia.

Art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o pdof stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 ustawy zostały zarachowane jako przychody należne, i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Z kolei art. 23 ust. 2 wskazuje, iż za takie uznamy wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

• postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
...