Podatkowe aspekty sprzedaży zaliczkowej i za pobraniem

Podatnicy, których przedmiotem działalności jest handel towarami nierzadko pobierają zaliczki na poczet przyszłej dostawy. Stosują także sprzedaż za pobraniem. Niezwykle istotne znaczenie w tych sytuacjach ma odpowiednie ewidencjonowanie takiej sprzedaży. Odmienności dotyczą zarówno podatku VAT jak i podatku dochodowego. Konieczne jest więc dostosowanie prowadzonych ewidencji do wymagań ustawowych, tak aby wynikały z nich wszelkie dane, niezbędne do prawidłowego ustalenia podstawy opodatkowania zarówno dla potrzeb podatku dochodowego, jak i podatku VAT.

Podatek dochodowy

Zasady rozpoznawania przychodu w podatku dochodowym są identyczne zarówno w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.; dalej: pdof), jak i podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.; dalej: pdop), czy też zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930, ze zm.; dalej: uzpf).

Na gruncie podatku dochodowego przychodem są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług (art. 14 ust. 1 pdof, art. 12 ust. 3 pdop, art. 6 ust. 1 uzpf).

Jednocześnie do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych (art. 14 ust. 3 pkt 1 pdof, art. 12 ust. 4 pkt 1 pdop).

Powyższe oznacza, że otrzymana zaliczka nie stanowi przychodu w podatku dochodowym. Zostanie ona zaliczona do przychodów dopiero w momencie, gdy rozpoznany zostanie przychód z tytułu sprzedaży danego towaru.

Ustawy o podatku dochodowym nie przewidują dla sprzedaży za pobraniem szczególnej daty powstania przychodu. Zastosowanie znajdzie więc zasada ogólna, zgodnie z którą w przypadku towarów, za datę powstania przychodu uważa się zaś dzień wydania rzeczy, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności (art. 14 ust. 1c pdof, art. 12 ust. 3a pdop).

VAT

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; dalej: uptu) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Wśród powyższych zastrzeżeń znajduje się...