Podatek PCC od kupna samochodu

Jeśli kupiłeś samochód, to czynność ta podlega opodatkowaniu podatnikiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), z wyjątkiem przypadków gdy istnieje podstawa prawna do wyłączenia obowiązku zapłaty PCC lub zwolnienia z tego podatku. Od chwili, w której powstaje obowiązek podatkowy, zależy termin złożenia formularza PCC-3 i zapłaty podatku. W przypadku kupna samochodu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy sprzedaży.

Sprawdź, co może być przedmiotem opodatkowania PCC

Przykład: 25 października 2018 r. pan Andrzej zawarł z panem Mieczysławem umowę sprzedaży samochodu. W jej wyniku pan Mieczysław został właścicielem pojazdu. Data 25 października 2018 r. oznacza dzień, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Kiedy umowa sprzedaży nie podlega PCC

Umowa sprzedaży nie podlega PCC w przypadku gdy :

• jest opodatkowana VAT albo jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej umowy jest zwolniona z VAT,
• przedmiotem sprzedaży jest pojazd znajdujący się za granicą i spełniony jest jeden z następujących warunków:
  • umowa jest zawarta za granicą,
  • kupujący nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Polsce.

Kogo dotyczy obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy ciąży na kupującym. Jeśli kilka osób kupi samochód na współwłasność, to obowiązek podatkowy ciąży na wszystkich kupujących i wszystkie te osoby odpowiadają solidarnie za zapłatę podatku.

Przykład 1: Mąż wraz z żoną kupili samochód (lub jeden z małżonków do majątku wspólnego). W takiej sytuacji na małżonkach ciąży obowiązek złożenia deklaracji i zapłaty podatku.

Przykład 2: Mąż wraz z żoną i jej rodzicami kupują samochód. W takiej sytuacji na wszystkich ciąży obowiązek złożenia deklaracji i zapłaty PCC. Są 3 możliwości zapłaty podatku:

• jedna osoba płaci w całości należny PCC (zobowiązanie podatkowe wygasa także względem pozostałych)
• wszyscy płacą w częściach równych (4 osoby)
• niektórzy płacą należny PCC (np. 2 osoby, a zobowiązanie podatkowe wygasa także wobec pozostałych)

Części nie muszą być równe, ale ich suma ma dać całą kwotę podatku. Jeśli podatek nie zostanie zapłacony przez te osoby w terminie i w całości – organ podatkowy może sam zdecydować kto i ile płaci (ale wówczas z dodatkowymi kosztami egzekucyjnymi i odsetkami).

Czym jest podstawa opodatkowania

Podstawa opodatkowania to kwota, od której nalicza się podatek. Generalnie powinna ona odzwierciedlać wartość rynkową pojazdu.

Podatek płaci się zawsze od wartości rynkowej nabywanej rzeczy – nawet, jeśli w umowie ustala się inną cenę.

Wartość rynkową określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, uwzględniając ich miejsce położenia, stan i stopień zużycia, z dnia zawarcia umowy sprzedaży, bez odliczania długów i ciężarów.

Oznacza to, że nie zawsze cena zapłacona przez kupującego stanowić będzie podstawę opodatkowania, gdyż w konkretnym przypadku może ona odbiegać od wartości rynkowej przedmiotu umowy.

Przykład 1: W styczniu 2019 r. pan Zenon kupił od pana Jana samochód osobowy za kwotę 20 000 zł. Panu Janowi zależało na szybkim sprzedaniu pojazdu, obniżył więc jego cenę o 20%. W konkretnym przypadku cena nie odzwierciedla wartości rynkowej samochodu.

Wartość ta, biorąc pod uwagę przeciętne ceny tego rodzaju pojazdów (marka, typ, model, rok produkcji, przebieg), w zbliżonym stanie technicznym, na terenie gdzie został kupiony pojazd, jest bowiem wyższa i wynosi 25 000 zł. Do podstawy opodatkowania należy więc przyjąć kwotę 25 000 zł.

Przykład 2: W styczniu 2019 r. pan Bogdan sprzedał panu Romanowi samochód osobowy za kwotę 25 000 zł. Cena pojazdu została obniżona o 20 000 zł, ponieważ pan Roman przejął spłatę 10 rat kredytu bankowego (po 2000 zł każda), udzielonego panu Bogdanowi na zakup tego auta w komisie samochodowym.

Do podstawy opodatkowania należy przyjąć wartość rynkową samochodu w wysokości 45 000 zł, bez odliczenia przejętego długu w kwocie 20 000 zł.

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa, a przyjęcie niższej wartości powoduje zaniżenie kwoty należnego podatku i konieczność jego uzupełnienia wraz z odsetkami.

Organ podatkowy może wezwać podatnika do określenia, podwyższenia lub obniżenia wartości przedmiotu tej umowy, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania (podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny), jeśli stwierdzi, że podatnik nie określił wartości lub nie odpowiada ona wartości rynkowej.

Jeżeli podatnik, pomimo tego wezwania, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy.

Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różn...