Opodatkowanie VAT usług pocztowych

TEZA: W stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. do 31 marca 2013 r. operator zobowiązany do świadczenia powszechnych usług pocztowych mógł na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku od towarów i usług zastosować zwolnienie od podatku VAT również w odniesieniu do usług pocztowych oraz dostawy towarów ściśle z tymi usługami związanych, nawet wówczas jeżeli usługi te nie miały charakteru usług powszechnych.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marek Zirk-Sadowski, Sędzia NSA Artur Mudrecki, Sędzia NSA Roman Wiatrowski (sprawozdawca), Protokolant Marek Wojtasiewicz, po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej P. P. S.A. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 sierpnia 2012 r. sygn. akt III SA/Wa 2935/11 w sprawie ze skargi P. P. S.A. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) uchyla zaskarżony wyrok, 2) uchyla zaskarżoną interpretację Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2011 r. nr [...], 3) zasądza od Ministra Finansów na rzecz P. P. S.A. z siedzibą w W. kwotę 597 (słownie: pięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.

1.1. Wyrokiem z 9 sierpnia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2935/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę P. S.A. z siedzibą w W. (dalej: "spółka", "skarżąca") na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2011 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług.

1.2. Przedstawiając stan sprawy Sąd pierwszej instancji podał, że we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług spółka wskazała, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy na zlecenie kontrahentów, którymi są wydawcy oraz kolporterzy prasy usługę doręczania prasy jej prenumeratorom. Strona wyjaśniła, że przedmiotowa usługa polega na przyjęciu, przemieszczeniu a następnie doręczeniu prasy do prenumeratorów wskazanych w bazie dostarczonej przez zleceniodawcę usługi a warunki współpracy oraz wynagrodzenie za realizację przedmiotowych usług negocjowane są indywidualnie z każdym z kontrahentów.

1.3. Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego skarżąca wystąpiła z następującym pytaniem: Czy świadczona przez nią usługa podlega zwolnieniu z opodatkowania VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm. - dalej: "ustawa o VAT")?

Prezentując własne stanowisko w tym zakresie spółka odwołując się do przepisów krajowych (art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z 2003 r. Nr 130, poz. 1188, - dalej: "Prawo pocztowe") oraz wspólnotowych (art. 2 pkt 1 Dyrektywy 97/67/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wspólnych zasad rozwoju rynku wewnętrznego usług pocztowych Wspólnoty oraz poprawy jakości usług (Dz. Urz. UE z 1998 r. Nr L 15 - dalej: "Dyrektywa 97/67/WE") uznała, że skoro świadczenie usługi pocztowej polega na łącznym wykonaniu trzech elementów: przyjęcia, przemieszczenia i doręczenia przesyłek do adresatów za co pobierana jest jedna opłata, w związku z tym świadczone przez nią usługi, polegające na doręczaniu prasy do prenumeratorów zakwalifikować należy do kategorii usług pocztowych rozumianych zgodnie z przepisami Prawa pocztowego.

Dodała także, że z literalnego brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT wynika, że zwolnieniem przewidzianym w tym przepisie objęte są wyłącznie podmioty zdolne do świadczenia powszechnych usług pocztowych. Zatem w sytuacji, w której podmiotem zobowiązanym do świadczenia powszechnych usług pocztowych jest obecnie sama skarżąca, ponadto usługi świadczone przez nią mieszczą się w kategorii usług pocztowych, to od 1 stycznia 2011 r. ich świadczenie będzie podlegało zwolnieniu od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT.

1.4. Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 30 czerwca 2011 r. uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe.

Organ powołując się na treść art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT stwierdził, że samo posiadanie przez podmiot statusu operatora publicznego wyczerpuje jedynie przesłankę podmiotową objęcia określonych czynności zwolnieniem, natomiast przepis ten kreuje zwolnienie o charakterze podmiotowo – przedmiotowym, co oznacza, że tylko niektóre spośród usług świadczonych przez spółkę będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. W ocenie organu interpretacyjnego, ustawodawca w ww. przepisie położył nacisk na "powszechność" świadczonych usług pocztowych, co oznacza, że usługi świadczone przez publicznego operatora, którym nie można przypisać przymiotu "powszechności" będą wyłączone ze zwolnienia i konsekwencji będą podlegały opodatkowaniu tymże podatkiem.

Minister Finansów podkreślił, że spółka przedstawiając argumentację w zajętym przez siebie stanowisku oparła się głównie na podmiotowej przesłance uprawniającej ją do zwolnienia, pomijając zarazem cechę powszechności świadczonych usług, która jest znacząca dla konstrukcji omawianego zwolnienia i na którą ustawodawca w przywołanym przepisie położył nacisk. W opinii organu interpretacyjnego wykonywana przez spółkę usługa nie posiada cech powszechności, ponieważ kontrahenci, na rzecz których realizowana jest ta usługa, negocjują indywidualnie warunki współpracy oraz wynagrodzenie. Dodatkowo, usługa ta realizowana jest na rzecz ściśle określonej grupy odbiorców, co również zdaniem Ministra Finansów, pozbawia ją cechy powszechności.
Powyższe stanowisko organ interpretacyjny oparł na analizie treści art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT, brzmieniu przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347/1, dalej: "Dyrektywa 2006/112/WE"), a także wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie C-357/07 The Queen, na wniosek TNT Post UK Ltd v. The Commissioners for Her Majesty's Revenue and Customs, Royal Mail Group Ltd (Zb. Orz. 2009, s.I-03025), z uzasadnienia którego wynika, iż nie można objąć zwolnieniem wszystkich dokonywanych przez publiczne służby pocztowe świadczeń usług, które ze względu na swój charakter nie stanowią usług świadczonych w interesie publicznym.

1.5. Spółka wezwała Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa, jednak organ podtrzymał stanowisko przedstawione w pisemnej interpretacji.

2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.

2.1. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie spółka wniosła o uchylenie interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z 30 czerwca 2011 r. zarzucając jej naruszenie art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT.

W uzasadnieniu środka zaskarżenia spółka podkreśliła, że organ wydający interpretację bezpodstawnie ograniczył zakres ww. zwolnienia wyłącznie do usług pocztowych świadczonych przez operatora publicznego, którym można przypisać przymiot "powszechności". Zdaniem spółki interpretacja powołanego przepisu dokonana przez Ministra Finansów, stanowi przykład niedopuszczalnej zawężającej wykładni przepisów, na okoliczność czego strona powołała wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 czerwca 1999 r. sygn. akt I SA/Lu 384/98.
W przekonaniu skarżącej brzmienie art. 43 ust.1 pkt 17 ustawy o VAT wskazuje, iż celem ustawodawcy było zwolnienie z opodatkowania VAT wszystkich usług pocztowych, przy założeniu, że wypełniona została podmiotowa przesłanka stosowania zwolnienia, tj. są one świadczone przez ściśle określony podmiot.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

3.1. Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Sąd wskazał, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT, który stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, zwalnia się z podatku usługi pocztowe oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną – realizowane przez operatora obowiązanego do świadczenia powszechnych usług pocztowych. Konstrukcja powyższego przepisu wskazuje na podmiotowo – przedmiotowy charakter zwolnienia w nim zdefiniowanego.

Sąd pierwszej instancji, nie podzielił stanowiska skarżącej, w zakresie w jakim dopatrywała się, że użyty w będącym przedmiotem wykładni przepisie zwrot odwołujący się do "świadczenia powszechnych usług pocztowych" występował wyłącznie w kontekście definiowania podmiotu, który objęty jest zwolnieniem przy świadczeniu usług, zaś nie miał zaś jakiegokolwiek wpływu na przedmiotową przesłankę zwolnienia. Tymczasem, zawarta w treści stanu faktycznego opisane...