Opodatkowanie dostawy towarów, w której transport organizowany jest przez pośrednika na warunkach CPT

Transakcje łańcuchowe stanowią specyficzny rodzaj dostaw, w których uczestniczą co najmniej trzy podmioty, lecz towary są transportowane bezpośrednio między pierwszym a ostatnim podmiotem w łańcuchu. Niejednokrotnie transakcje łańcuchowe mogą powodować wątpliwości jeśli chodzi o sposób ich opodatkowania. Niniejszy artykuł przybliży kwestię jak powinna zostać opodatkowana dostawa łańcuchowa, w której polska spółka sprzedaje towar do spółki niemieckiej, przy czym towar wysyłany jest bezpośrednio z terytorium Polski do Rosji, do klienta spółki niemieckiej. Transport organizowany jest przez spółkę niemiecką, czyli podmiot 2 w łańcuchu. Strony uzgodniły, że dostawa między spółką niemiecką a spółką rosyjską odbędzie się na warunkach CPT Incoterms 2010, natomiast dostawa pomiędzy spółką polską a spółką niemiecką odbędzie się na warunkach FCA.

Zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 106, dalej jako: ustawa o VAT), w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach. Powyższy przepis nakazuje przyjąć fikcję prawną, że każdy z podmiotów uczestniczących w łańcuchu dokonał dostawy towarów. Transakcja tego typu jest w istocie transakcją łańcuchową.

Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy  VAT w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru są przyporządkowane tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka...