Odliczanie VAT z faktur za usługi marketingowe

Z uzasadnienia: Podatnik, który nabył kompleksowe usługi marketingowe, obejmujące również nieodpłatnie przekazywane towary, ma prawo do odliczenia w całości podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących takie usługi. Rozdzielenie czynności dostawy towarów od usługi marketingowej byłoby nadmiernym formalizmem, w sytuacji gdy ich dostarczenie niejako wyczerpuje czynność reklamową. Celem dostarczenia tych towarów niejest zaspokojenie jakichkolwiek potrzeb konsumpcyjnych klientów podatnika, jak w przypadku dostawy, lecz realizacja właśnie usług marketingowych niemożliwa w tym przypadku bez tych towarów.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. NSA Jacek Surmacz Sędziowie WSA Tomasz Smoleń /spr./ WSA Kazimierz Włoch Protokolant ref. st. Eliza Kaplita-Wójcik po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 7 marca 2013 r. sprawy ze skargi "A" Spółka z o.o. z siedzibą w M. na indywidualną interpretację Ministra Finansów z dnia [...] października 2012 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług:

1) uchyla zaskarżoną interpretację,
2) określa, że interpretacja wymieniona w pkt. 1) nie podlega wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku,
3) zasądza od Ministra Finansów na rzecz strony skarżącej "A" Spółka z o.o. z siedzibą w M. kwotę 457 (słownie: czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

W dniu 21 czerwca 2012 r. "A" sp. z o.o. (zwana dalej spółką lub skarżącą) zwróciła się do Ministra Finansów o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług.

W przedstawionym przez siebie stanie faktycznym wskazała, że oprócz swojej podstawowej działalności w zakresie transportu i logistyki zamierza prowadzić działalność polegającą na dystrybucji różnego rodzaju wyrobów. W związku z powyższym, zleci wyspecjalizowanemu podmiotowi świadczącemu usługi marketingowe prowadzenie działań o charakterze promocyjno-reklamowym. Celem nabywania usług marketingowych będzie promocja dystrybuowanych towarów, a tym samym długofalowe zwiększenie przychodów spółki ze sprzedaży towarów i wzmocnienie jej pozycji konkurencyjnej na rynku. Nabywane usługi marketingowe będą miały charakter kompleksowy i obejmować będą szereg działań polegających, między innymi, na organizowaniu i prowadzeniu kampanii reklamowych, opracowywaniu i wdrażaniu planów i programów marketingowych, prowadzeniu badań rynkowych, budowaniu wizerunku kontrahentów oraz koordynowaniu działań związanych z korzystaniem ze znaków towarowych wykorzystywanych w ramach działalności dystrybucyjnej spółki. Podmiot świadczący na rzecz spółki kompleksowe usługi marketingowe będzie występować w roli agenta marketingowego.

Jednym z elementów kompleksowych usług marketingowych nabywanych przez spółkę będzie nieodpłatne przekazywanie towarów przez świadczącego te usługi na rzecz klientów i potencjalnych klientów spółki. Towarami wydawanymi nieodpłatnie mają być przykładowo wymienione: wzorniki wyrobów, kasetony, tablice i bilbordy reklamowe, gadżety, drobne upominki promocyjne. Nieodpłatne przekazywanie tych towarów ma na celu promocję produktów oferowanych przez spółkę, zaznajomienie potencjalnych nabywców z ofertą spółki oraz zachęcenie ich do zakupu.

Koszt nabycia wytworzenia towarów przekazywanych bez odpłatności od odbiorów będzie uwzględniony w kalkulacji wynagrodzenia za nabywane kompleksowe usługi marketingowe uiszczanego przez spółkę na rzecz usługodawcy (agenta marketingowego), nie będzie to jednak koszt związany z nabyciem, wytworzeniem czy przekazywaniem konkretnych towarów. Agent marketingowy prowadzi bowiem działalność w zakresie promocji i marketingu na rzecz wielu firm, w związku z czym planowane nieodpłatne przekazywanie towarów (przykładowo: wzorników, kasetonów, tablic, i bilbordów reklamowych, gadżetów, drobnych upominków promocyjnych), będące ścisłym elementem kompleksowej usługi świadczonej przez agenta, będzie mieć pozytywny efekt marketingowy nie tylko dla spółki, ale również dla innych nabywców usług agenta.

Kalkulacja ceny usług marketingowych obejmuje odpowiednią część łącznych kosztów agenta marketingowego związanych z nabywaniem/wytwarzaniem towarów wykorzystywanych w ramach prowadzonej działalności marketingowej, odpowiadającą usługom świadczonym na rzecz spółki. Cena usług marketingowych nabywanych przez spółkę uwzględnia jedynie odpowiedni udział łącznych kosztów agenta marketingowego związanych z nabywaniem/wytwarzaniem towarów i ich przekazywaniem w ramach ogółu świadczonych przez agenta usług. Nie ma zatem przypisania konkretnych towarów do konkretnych usług marketingowych świadczonych na rzecz spółki. Wystawione faktury nie będą zatem zawierały kosztu nabycia/wytworzenia określonych sztuk towarów.

Prowadzone przez agenta akcje marketingowe, w ramach których dochodzi do wydawania towarów, dotyczą bowiem wspólnie różnych podmiotów. Nie ma usługi świadczonej specjalnie dla spółki. Dlatego też, po wykonaniu usługi marketingowej (promocyjno-reklamowej) nie będzie wiadomo ile i jakich towarów zostało wydanych w ramach usługi świadczonej konkretnie dla spółki. Jedno działanie usługodawcy jest usługą świadczoną dla kilku podmiotów.

Część "łącznej wartości towarów" przypadająca na spółkę obliczana będzie według określonego klucza podziału ustalanego z innymi usługobiorcami tej samej usługi. Klucz podziału ustalany będzie na dany okres (najprawdopodobniej na rok) i oparty będzie, między innymi, na wielkości zrealizowanych lub spodziewanych obrotów z tytułu sprzedaży produktów jakich dotyczyć będą dane usługi marketingowe nabywane od agenta marketingowego oraz korzyści jakie każdy z usługobiorców odniesie z tytułu nabywanej usługi.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego spółka sformułowała następujące pytanie:

czy na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, będzie uprawniona do odliczenia w całości podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od agenta marketingowego z tytułu zakupu kompleksowych usług marketingowych?

Zdaniem spółki, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.- dalej ustawa o VAT), będzie miała prawo do odliczenia w całości podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur otrzymywanych od agenta marketingowego z tytułu zakupu kompleksowych usług marketingowych. W jej ocenie nie ma gospodarczego ani prawnego uzasadnienia dla sztucznego wyodrębniania poszczególnych elementów nabywanych usług marketingowych.

W uzasadnieniu podniosła, że pojedyncze świadczenia wchodzące w skład usługi, samodzielnie nie stanowią wartości, gdyż nie zaspokajają w pełni jej potrzeb, czyli nie spełniają celu, dla którego spółka decyduje się na nabycie tych usług. Dopiero wykonanie przez agenta marketingowego wszystkich ustalonych działań pozwala na osiągnięcie efektu marketingowego zakładanego przez spółkę. Innymi słowy, tylko realizacja całej kompleksowej usługi uzasadnia skorzystanie ze wsparcia agenta marketingowego. Okoliczność ta będzie także odzwierciedlona w rozliczeniach z usługodawcą, który będzie fakturować całą usługę marketingową, a nie jej poszczególne elementy. Potwierdzeniem prawidłowości powyższego stanowiska jest sposób w jaki agent marketingowy dokonuje kalkulacji ceny świadczonych na rzecz spółki usług marketingowych. Na poparcie swojego stanowiska spółka powołała się na inne interpretacje Ministra Finansów.

Dyrektor Izby Skarbowej uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Podstawą zajętego przez organ stanowiska był wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w połączonych sprawach C-53/09 i C-55/09, który w ocenie organu został wydany na analogicznym stanie faktycznym jak w niniejszej sprawie.

Na podstawie powyższego wyroku oraz analizy przedstawionego stanu faktycznego organ doszedł do przekonania, że spółka w przedstawionym przez nią stanie faktycznym będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych wyłącznie w zakresie nabywanych usług marketingowych, natomiast nie będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków dotyczących nabywanych przez agencję, opisanych we wniosku towarów, ponieważ ta część kwoty stanowić będzie w istocie zapłatę przez spółkę za dostawę towarów dokonywaną przez agencję na rzecz klientów.

Nie zgadzając się z powyższym stanowiskiem spółka wniosła do tutejszego Sądu skargę, zarzucając w niej naruszenie art. 86 ust. 1 oraz art. 88 ust. 3a pkt 4 lit a ustawy o VAT, art. 5 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o VAT poprzez uznanie, że opisana kompleksowa usługa marketingowa może stanowić jednocześnie dostawę towarów oraz świadczenie usług, a także naruszenie przepisów postępowania w tym art. 14b § 1 w zw. z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej poprzez pominięcie przy wydawaniu interpretacji stanowisk organów podatkowych i orzecznictwa sądów administracyjnych zapadłych w podobnych sprawach oraz niewłaściwą interpretację orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości w połączonych sprawach C-53/09 i C-55/09.

W ocenie spółki wynagrodzenie uiszczane za usługi marketingowe nie będzie dzielone na dwie części (wynagrodzenie odzwierciedlające wartość towarów i wynagrodzenie za pozostałą cześć usługi), ale będzie stanowiło jedną kompleksową usługę. Błędne jest w ocenie spółki stanowisko organu, że agencja marketingowa będzie realizować dostawy towarów na rzecz klientów lub potencjalnych klientów spółki. Wydanie towarów tym osobom będzie wynikać wyłącznie ze stosunku umownego zawartego pomiędzy spółką a agencją. Pomiędzy klientami a agencją nie będzie natomiast istniał jakikolwiek stosunek prawny rodzący uprawnienia bądź zobowiązania tych podmiotów względem siebie. Klientowi nie będzie przysługiwać jakiekolwiek roszczenie o wydanie towaru przez agencje marketingową. Klient będzie miał zupełną swobodę w przyjęciu bądź odmowie przyjęcia towaru przekazywanego przez agencję marketingową. Dalej spółka podnosi, że otrzymywane przez klientów towary nie będą pełnić dla podmiotów je otrzymujących funkcji konsumpcyjnych nie będą zaspokajać potrzeb tych podmiotów jako nabywców, dlatego też trudno określać te podmioty jako nabywców towarów przekazywanych przez agencję marketingową. Przekazanie nie ma bowiem na celu ...