O postulatach PIP w zakresie zmian w prawie

Kierownictwo PIP formułowało wielokrotnie potrzebę dokonania zmian w przepisach regulujących funkcjonowanie tego organu. Wydaje się to zasadne, zdaniem z uwagi na wciąż poszerzający się zakres zadań Państwowej Inspekcji Pracy przy zmniejszającej się liczbie osób wykonujących czynności kontrolne.Postulowano m.in. ozniesienie obowiązku przedkładania przez inspektorów upoważnień do kontroli przedsiębiorców,przyznanie inspektorom pracy prawa przekształcania umowy cywilnoprawnej na umowę o pracę w drodze decyzji administracyjnej z prawem odwołania się od niej do sądu pracy, czyumożliwienie inspektorom pracy dostępu on-line do odpowiednich baz danych ZUS, powiatowych urzędów pracy i innych - w celu skutecznej i sprawnej realizacji kontroli w zakresie legalności zatrudnienia.

Interpelacja nr 33344 do prezesa Rady Ministrów w sprawie wzmocnienia działań Państwowej Inspekcji Pracy

Szanowny Panie Premierze!

O potrzebie odbiurokratyzowania oraz wzmocnienia działania Państwowej Inspekcji Pracy, a także zwiększenia skuteczności działających w jej strukturach inspektorów pracy mówi się już od dawna. Kierownictwo PIP formułowało wielokrotnie potrzebę dokonania zmian w przepisach regulujących funkcjonowanie tego organu. Wydaje się to zasadne z uwagi na wciąż poszerzający się zakres zadań Państwowej Inspekcji Pracy przy zmniejszającej się liczbie osób wykonujących czynności kontrolne.

Postulowano m.in. zasadność dokonania zmian polegających na:

• zniesieniu obowiązku przedkładania przez inspektorów upoważnień do kontroli przedsiębiorców,
• ujęciu w ustawie o PIP, że kontrole inspektorów pracy realizowane są z uwzględnieniem postanowień ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską Konwencji nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej inspekcji pracy w przemyśle i handlu,
• przyznaniu inspektorom pracy prawa przekształcania umowy cywilnoprawnej na umowę o pracę w drodze decyzji administracyjnej z prawem odwołania się od niej do sądu pracy,
• istotnym wzmocnieniu oddziaływania wystąpień kierowanych po kontroli,
• zwiększeniu bezpieczeństwa kontrolujących,
• umożliwieniu inspektorom pracy dostępu on-line do odpowiednich baz danych ZUS, powiatowych urzędów pracy i innych - w celu skutecznej i sprawnej realizacji kontroli w zakresie legalności zatrudnienia,
• uproszczeniu zasad dokumentowania ustaleń kontroli,
• przyjęciu zasady kadencyjności na stanowiskach, z którymi związane są uprawnienia do zlecania kontroli w konkretnym podmiocie (z uwagi na procedury antykorupcyjne).

W związku z powyższym uprzejmie proszę o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy w ramach Rady Ministrów lub Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej prowadzone są prace mające na celu zaproponowanie zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy, a jeżeli tak, to czy są już one skonkretyzowane (w jakim zakresie odpowiadają na przytoczone w niniejszej interpelacji postulaty)?
2. Czy przewidywane są konsultacje/dyskusja społeczna nad ewentualnymi założeniami do projektu ustawy?

Poseł Filip Kaczyński

5 maja 2022 r.

Odpowiedź na interpelację nr 33344 w sprawie wzmocnienia działań Państwowej Inspekcji Pracy

Szanowna Pani Marszałek,

w odpowiedzi na interpelację nr 33344 Pana Posła Filipa Kaczyńskiego, proszę przyjąć następujące wyjaśnienia.

W kwestii umożliwienia inspektorom pracy dostępu on-line do odpowiednich baz danych ZUS dla skutecznej i sprawnej realizacji kontroli w zakresie legalności zatrudnienia uprzejmie informuję, że udostępnianie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych danych z kont płatników składek i ubezpieczonych odbywa się według regulujących tę kwestię przepisów, tj. art. 50 ust. 3-24 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009), dalej „ustawa systemowa” lub przepisów innych ustaw, z których wynika obowiązek udostępniania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych informacji.

Podkreślenia przy tym wymaga, iż w myśl art. 79 ust. 1 ustawy systemowej indywidualne dane zawarte na kontach ubezpieczonych i kontach płatników składek, a także w rejestrach prowadzonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz dane źródłowe będące podstawą zapisów na tych kontach i w rejestrach stanowią tajemnicę prawnie chronioną Zakładu.

We wskazanych przepisach art. 50 ust. 3-24 ustawy systemowej enumeratywnie wymienione zostały podmioty, którym Zakład Ubezpieczeń Społecznych może udostępnić dane gromadzone na kontach ubezpieczonych oraz płatników składek.

Należy zwrócić uwagę, że Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) została wprost wymieniona w art. 50 ust. 3 ustawy systemowej. Tryb udostępniania danych wynika z art. 50 ust. 7 ustawy systemowej, która stanowi, że dane te są udostępniane na zin...