NSA: Organ podatkowy nie może odmówić wydania interpretacji w sprawie sposobu ustalenia proporcji VAT

Z uzasadnienia: Nieostrość zwrotów przepisu jest niepożądana w przypadku stanowienia nakazów i zakazów adresowanych do podatników w zakresie kształtowania wielkości zobowiązania podatkowego (zwrotu podatku), lecz właśnie w takim przypadku, w celu zweryfikowania prawidłowości stosowania takiej normy, podatnik ma w pełni prawo do uzyskania rzetelnej informacji w tym zakresie od organu wydającego interpretacje w prawie podatkowym. Organ interpretacyjny jest w takim przypadku zobligowany wspomóc podatnika w ustaleniu desygnatów zwrotu niedookreślonego użytego w prawie podatkowym, a nie uchylać się od tego zadania, poprzestając na egzekwowaniu poprawności dokonanego przez podatnika wyboru w ramach samoobliczenia podatku (zwrotu).

Tezy

1) Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej może być wszczęte, w sytuacji gdy przedmiotem wniosku jest ocena zgodności sposobu ustalenia proporcji stosowanej do określenia kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu od wydatków związanych z działalnością gospodarczą wnioskodawcy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz pozostałą działalnością wnioskodawcy, z unormowaniem art. 86 ust. 2b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm., dalej: u.p.t.u.).

2) W trybie wydania interpretacji indywidualnej (art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.)) możliwa jest ocena, czy wybrany przez podatnika sposób określenia proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a u.p.t.u., najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, poprzez weryfikację, czy podany we wniosku o interpretację sposób zapewnia spełnienie warunków określonych w art. 86 ust. 2b u.p.t.u.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (sprawozdawca), Sędzia NSA Małgorzata Niezgódka-Medek, Sędzia WSA del. Dominik Mączyński, Protokolant Katarzyna Nowik, po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej K. z siedzibą w S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 18 października 2016 r. sygn. akt I SA/Gd 898/16 w sprawie ze skargi K. z siedzibą w S. na postanowienie Ministra Finansów z dnia 23 maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji podatkowej 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) uchyla zaskarżone postanowienie Ministra Finansów z dnia 23 maja 2016 r. nr [...] oraz poprzedzające je postanowienie z dnia 22 marca 2016 r. nr [...], 3) zasądza od Szefa Krajowej Administracji Skarbowej na rzecz K. z siedzibą w S. kwotę 737 (siedemset trzydzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.

Uzasadnienie

1. Wyrok Sądu I instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.

1.1. Wyrokiem z dnia 18 października 2016 r. w sprawie I SA/Gd 898/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę K. z siedzibą w S. na postanowienie Ministra Finansów z dnia 23 maja 2016 r. w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji podatkowej.

1.2. Przedstawiając stan faktyczny Sąd I instancji podał, że Strona zwróciła się do Ministra Finansów z wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zgodności sposobu ustalenia proporcji stosowanego do określenia kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu od wydatków związanych z całokształtem działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę, zarówno obejmującej świadczenie odpłatnych usług podlegających opodatkowaniu VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów VAT), jak i działalności pozostałej, z unormowaniem art. 86 ust. 2a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm., dalej: u.p.t.u.).

Minister Finansów odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wydania pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego stwierdzając, że organ interpretacyjny w trybie wydawania interpretacji podatkowej na podstawie przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego, tj. bez przeprowadzenia postępowania dowodowego, nie jest upoważniony do wskazania, w jaki sposób Wnioskodawca powinien ustalić sposób określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a u.p.t.u., jak również ocenić i potwierdzić poprawność przedstawionego przez Wnioskodawcę sposobu określenia tejże proporcji.

2. Skarga do Sądu I instancji.

2.1. Strona w skardze do WSA w Gdańsku wniosła o uchylenie postanowienia Ministra Finansów oraz o zasądzenie kosztów postępowania sądowego. Zarzuciła przy tym organowi podatkowemu naruszenie:

1) art. 165a §1 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm., dalej: O.p.), polegające na odmowie wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, odnoszącej się do określenia zakresu obowiązków Skarżącej jako podatnika VAT, wynikających z przepisów u.p.t.u., tj. w sytuacji, w której nie występował przewidziany w tym przepisie przypadek niedopuszczalności wszczęcia i prowadzenia postępowania z jakichkolwiek przyczyn;

2) art. 14b § 1 oraz § 3 O.p., polegające na niewydaniu interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, pomimo złożenia przez Skarżącą wniosku spełniającego warunki określone w art. 14b § 3 O.p., w szczególności zawierającego wyczerpujące przedstawienie zdarzenia przyszłego, jak również własne stanowisko Skarżącej w sprawie oceny prawnej tego zdarzenia przyszłego;

3) art. 121 § 1 O.p., poprzez prowadzenie postępowania z naruszeniem zasady zaufania podatnika do organów podatkowych, polegające na odmowie wydania interpretacji (odmowie wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji) bez przekonywującego wyjaśnienia motywów i podstaw prawnych takiego postępowania, w szczególności wobec faktu wydawania przez organy uprawnione, w tym Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, licznych interpretacji indywidualnych na wniosek innych podatników, dotyczących stosowania tych samych przepisów art. 86 ust. 2a i nast. u.p.t.u., jak również z pomięciem okoliczności wskazania w uzasadnieniu projektu ustawy zmieniającej u.p.t.u. (ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r., Dz.U. z 2015 r. poz. 605) na dopuszczalność uzyskiwania przez podatników interpretacji indywidualnych dotyczących stosowanych przez nich zasad i metod ustalania sposobu określenia proporcji na podstawie art. 86 ust. 2a u.p.t.u.

2.2. Minister Finansów w odpowiedzi na skargę wniósł o oddalenie tejże skargi, podtrzymując stanowisko wyrażone w kwestionowanym postanowieniu.

3. Uzasadnienie wyroku Sądu I instancji.

3.1. WSA w Gdańsku nie stwierdził podstaw do uwzględnienia skargi.

3.2. Sąd analizując przepisy art. 86 ust. 2a, ust. 2b i ust. 2c u.p.t.u. stwierdził, że ustawodawca nie narzucił podatnikom sposobów i kryteriów służących ustaleniu proporcjonalnej części podatku naliczonego do odliczenia, pozostawiając w tym zakresie wybór podatnikowi. Sąd podkreślił, że nawet w odniesieniu do podatników, których dotyczy wydane na podstawie art. 86 ust. 22 u.p.t.u., rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz.U. z 2015 r., poz. 2193), w art. 86 ust. 2h u.p.t.u., wskazano, że w przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji określają przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Powyższe wskazuje - zdaniem Sądu - że ustalenie sposobu określenia proporcji należy każdorazowo do podatnika. Sposób określenia proporcji nie wynika z przepisu prawa. Skoro zatem podatnik dokonując określenia proporcji nie stosuje normy prawnej ustalającej sposób określenia proporcji, nie jest możliwe wydanie przez organ interpretacji podatkowej wskazującej czy zastosowany sposób jest zgodny z przepisem prawa regulującym określenie proporcji.

4. Skarga kasacyjna.