Dostawy ciągłe a obowiązek podatkowy w VAT

Dostawa ciągła nie doczekała się swej definicji legalnej. Ponieważ brak wyjaśnienia tego pojęcia w ustawach podatkowych rolę podmiotu, który podjął się próby dokonania określenia czym jest ciągła dostawa przejęło sądownictwo administracyjne. Jednak definicje takie były i są tworzone na potrzeby konkretnych rozstrzygnięć, powstających na gruncie określonych stanów faktycznych, nie mogą więc mieć one uniwersalnego charakteru. Lecz na dzień dzisiejszy innych po prostu nie ma.

Na podstawie rozstrzygnięć sądownictwa administracyjnego można pokusić się o zbudowanie tego rodzaju definicji.

Dostawę ciągłą stanowi ciąg wykonanych kolejno dostaw, które stanowią o realizacji w ten sposób szeregu dostaw częściowych, określonych towarów na skutek jednego stosunku zobowiązaniowego. Ich istotą jest powtarzalność świadczeń wraz z przyjętymi przez kontrahentów terminami płatności. Przykładowo:

1. wyrok NSA z 17 kwietnia 2012 r., sygn. akt I FSK 935/11, w którym sąd za sprzedaż o ciągłym charakterze uznał działania polegające na świadczeniach ciągłych podatnika, przejawiających się w jego stałych zachowaniach w trakcie stosunku obligacyjnego, zaspokajających interes odbiorcy świadczeń poprzez ich trwały tak czasowo jak i funkcjonalnie charakter. Cechą ich jest brak możliwości wyodrębnienia poszczególnych powtarzających się czynności podatnika;
2. wyrok NSA z 4 sierpnia 2020 r., sygn. akt I FSK 1848/17. Wydany został w stanie faktycznym gdzie podatnik dokonywał na rzecz kontrahenta długofalowych dostaw w ramach umowy o wsparciu logistycznym. Dostawca zobowiązywał się dostarczać towar do miejsca umówionego przez strony (magazyn wynajmowany przez odbiorcę). Towar pozostawał w myśl umowy własnością dostawcy do momentu pobrania go przez nabywcę z magazynu. Przejście prawa do rozporządzania towarem jak właściciel następowało wraz z tym momentem. Była to chwila zawarcia umowy sprzedaży. Strony umówiły się w kwestii cotygodniowego przekazywania raportów dotyczących ilości, rodzaju, ceny pobranych towarów oraz daty tego zdarzenia, stanowiących podstawę do wystawienia faktury sprzedaży. Sąd uznał, że w takim przypadku zachodzi wykonanie ciągłej dostawy w ramach strategii logistycznej Vendor Managed Inventory (VMI), bardzo często stosowanej, szczególnie przez przedsiębiorstwa produkcyjne.

Stanowisko orzecznictwa administracyjnego nie jest – rzec można – niczym szczególnym. Rozstrzygnięcia zapadają bowiem na podstawie regulacji tak krajowych jak i unijnych, dających pełną podstawę do traktowania dostawy ciągłej j...