Obowiązek podatkowy w VAT przy udzieleniu kredytu konsumenckiego

Wprawdzie udzielenie kredytu konsumenckiego jest czynnością zwolnioną z VAT, jednakże moment powstania obowiązku podatkowego ma w tej sytuacji znaczenie dla podatników, którzy rozliczają podatek naliczony tzw. metodą współczynnikową. Obowiązek ten powstaje w momencie zapłaty odsetek lub w momencie upływu terminu ich płatności. W sytuacji gdy odsetki płacone są przez kredytobiorcę w ratach, obowiązek podatkowy powstaje częściowo w każdym z terminów płatności – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

O co toczył się spór?

Podatnik zajmuje się windykacją wierzytelności i udziela on osobom fizycznym kredytów konsumenckich na uregulowanie przeterminowanych zobowiązań. Kredyty te płatne są w comiesięcznych ratach wraz z odsetkami. Podatnik powziął wątpliwość, kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tego tytułu: czy następuje on w chwili udzielenia kredytu, czy też dopiero w dniu otrzymania od pożyczkobiorcy należnych odsetek lub też w momencie upływu terminu zapłaty odsetek.

Podatnik złożył wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej w tej sprawie. We wniosku podkreślił, że usługi udzielania pożyczek są objęte zwolnieniem z VAT jako usługi pośrednictwa finansowego, o których mowa w poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535, z późn. zm., dalej: ustawa o VAT). Ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego jest istotne dla podatników, którzy rozliczają podatek naliczony tzw. metodą współczynnikową. Polega ona na obliczeniu tzw. współczynnika, czyli udziału obrotu opodatkowanego w ogólnym obrocie podatnika. Podatnik wskazał, że jeśli by przyjąć, że obowiązek podatkowy z tytułu udzielenia kredytu konsumenckiego powstaje już w momencie przekazania pieniędzy pożyczkobiorcy, mogłoby to doprowadzić do niekorzystnego zniekształcenia współczynnika i w rezultacie pozbawić spółkę prawa do odliczenia większej części podatku naliczonego.

We wniosku o wydanie interpretacji podatnik wskazał, że w jego ocenie obowiązek podatkowy powstaje co miesiąc w terminie płatności kolejnych rat...