Orzecznictwo: Zakup gruntu jako wydatek na cele mieszkaniowe

Z uzasadnienia: Do okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, czy spełnione w rozpoznawanej sprawie spełnione zostały przesłanki zwolnienia podatkowego, należy przeznaczenie nabytego gruntu na cel związany budową mieszkaniową. Nie wystarczy zatem nabycie jakiegokolwiek gruntu, lecz już w dacie nabycia powinien to być grunt pod budownictwo mieszkaniowe. Ustawodawca nie powiązał jednak tej przesłanki z planistycznym przeznaczeniem terenu i nie określił wprost, kiedy grunt spełnia określone w ustawie podatkowej wymogi. W takiej sytuacji, co trafnie podniesiono w skardze, ocena, czy konkretny grunt jest przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową, musi być dokonana na podstawie przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Na zasadność sięgania do tych przepisów wielokrotnie, w różnych stanach faktycznych, wskazywało orzecznictwo sądów administracyjnych.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Błesiński (sp r.) Sędziowie Sędzia WSA Wojciech Czajkowski Sędzia WSA Renata Kantecka Protokolant Tomasz Jary po rozpoznaniu w Olsztynie na rozprawie w dniu 24 lutego 2010 r. sprawy ze skargi A. Ł. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym 10% podatku dochodowym od osób fizycznych:

1) uchyla zaskarżoną decyzję;
2) określa, że zaskarżona decyzja w całości nie podlega wykonaniu.

UZASADNIENIE

Aktem notarialnym z dnia 22 marca 2007 r., Rep. A nr "[...]" A. Ł. sprzedał prawo wieczystego użytkowania gruntu, zabudowanego domem mieszkalnym w stanie surowym zamkniętym, położonego w Z. o łącznej powierzchni 756 m2 za łączną kwotę 250.000 zł, nabytego przez niego w 2006 r.

W dniu 29 marca 2007 r. A. Ł. złożył oświadczenie, iż uzyskany przychód przeznaczy na "zakup nieruchomości, remont domu".

Decyzją z dnia "[...]", nr "[...]" Naczelnik Urzędu Skarbowego określił A. Ł. zobowiązanie podatkowe w 10% zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości 25.000 zł od przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu, zabudowanego domem mieszkalnym w stanie surowym zamkniętym.

W uzasadnieniu organ wskazał, że w toku postępowania podatnik przedłożył:

- akt notarialny z dnia 1 grudnia 2008 r., Rep. A "[...]" dokumentujący zakup od B. P., za kwotę 250.000 zł niezabudowanej nieruchomości rolnej, położonej w miejscowości P. składającej się z działki oznaczonej nr "[...]",

- kopię projektu decyzji o warunkach zabudowy z dnia 9 marca 2006 r. wraz z załącznikiem, wystawioną dla B. P.,

- pismo Koncernu Energetycznego z dnia 19 lipca 2007 r. nr "[...]" w sprawie zapewnienia dostaw energii elektrycznej do kompleksów dziesięciu domów jednorodzinnych w P. dz. Nr "[...]", skierowane do B. P.

Organ po dokonaniu analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego stwierdził, że podatnik nie dochował warunków do zastosowania zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a lub lit. e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm., dalej cyt. jako p.d.o.f.). Stwierdził bowiem, że przychód nie został wydatkowany na żaden z celów wymienionych enumeratywnie w art. 21 p.d.o.f., gdyż zakupiony w dniu 1 grudnia 2008 r. grunt nie jest gruntem przeznaczonym pod budowę budynku mieszkalnego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a p.d.o.f. Z analizy zgromadzonego materiału (szczególnie z oświadczenia złożonego w akcie notarialnym) i udzielonych przez podatnika wyjaśnień wynika, że zakupiony grunt położony w P. w momencie nabycia posiadał charakter rolny i do dnia wydania decyzji nie utracił tego charakteru.

Dodatkowo organ I instancji podniósł, że pomimo wezwania podatnik nie przedłożył żadnych dokumentów, które potwierdzałyby wydatkowanie przychodu ze sprzedaży na cele mieszkaniowe.

Na powyższą decyzję odwołanie złożył A. Ł. wskazując, m.in., że w obrocie prawnym funkcjonuje decyzja Wójta Gminy z dnia 9 marca 2006 r., nr "[...]" o warunkach zabudowy, która została wydana na poprzedniego właściciela, jednakże jest wiążąca dla organów administracji w tym dla organów podatkowych. Podatnik powołał się także na istnienie nowej okoliczności tj. złożenie wniosku o przeniesienie na niego uprawnień wynikających z decyzji Wójta z dnia 9 marca 2006 r. Wskazał, że z chwilą uzyskania decyzji, w której będzie figurował jako strona, niezwłocznie przekaże ją organowi odwoławczemu.

W dniu 10 września 2009 r. złożono do organu odwoławczego decyzję Wójta Gminy z dnia 25 sierpnia 2009 r., nr "[...]" przenoszącą na rzecz A. Ł. decyzję własną nr "[...]", nr "[...]" z dnia 26 kwietnia 2006 r. w sprawie ustalenia warunków zabudowy terenu działki nr "[...]" dla inwestycji polegającej na budowie dziesięciu budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

Decyzją z dnia "[...]", nr "[...]" Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy w/w decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a i e p.d.o.f. zawiera warunki uprawniające do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania kwot przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości, którymi są: wydatkowanie uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych środków pieniężnych w określonym ustawowo czasie, na nabycie na terytorium RP, wyłącznie na cele mieszkaniowe ściśle określone w tym przepisie. Jednym z warunków jest poniesienie wydatku na m.in. zakup gruntu przeznaczonego pod budowę budynku mieszkalnego.

Zdaniem organu odwoławczego w przedmiotowej sprawie nie jest sporne, że przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych w wysokości 250.000 zł został wydatkowany na zakup w dniu 1 grudnia 2008 r. niezabudowanej nieruchomości rolnej w miejscowości P. Według § 2 i § 3 (zawartego w akcie notarialnym Rep. A nr "[...]") nieruchomość obejmuje grunty orne, pastwiska trwałe i nieużytki, które mają wejść w skład prowadzonego przez podatnika gospodarstwa rolnego.

Organ wskazał, że wbrew przekonaniom strony w niniejszej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, że przychód ze sprzedaży został wydatkowany na nabycie gruntu przeznaczonego pod budowę budynku mieszkalnego, tj. celu objętego zwolnieniem z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit a p.d.o.f. Przede wszystkim w toku całego postępowania strona nie dowiodła, że przedmiotowy grunt jest przeznaczony pod budowę budynku mieszkalnego. Cel taki nie wynika z przedłożonej na etapie odwoławczym decyzji Wójta Gminy nr "[...]". Decyzja ta wskazuje bowiem jedynie, iż z dniem 25 sierpnia 2009 r. przeniesiono z B. P. na podatnika ustalenia warunków zabudowy terenu działki "[...]", dla inwestycji polegającej na budowie dziesięciu budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Podatnik nie sprecyzował jednak, która część gruntu jest przeznaczona pod budowę budynku mieszkalnego celem zaspokojenia potrzeb osobistych. Nie jest także prawdą jakoby w obrocie prawnym znajdowała się decyzja Wójta Gminy z dnia 9 marca 2006 r. dotycząca B. P. Przedłożony dowód stanowił projekt pisma administracyjnego, a tym samym nie może on mieć żadnej mocy prawnej. Natomiast § 2 aktu notarialnego zawiera informację, że notariuszowi okazano decyzję Wójta Gminy z dnia 26 kwietnia 2006 r. o warunkach zabudowy działki "[...]". Dowód ten jednak nie został przedłożony w toku postępowania podatkowego, zatem organ I instancji nie mógł ocenić okoliczności z niego wynikających. Z pisma Koncernu Energetycznego z dnia 19 lipca 2005 r. wynika, że zapewniono dostawę energii elektrycznej do planowanej inwestycji polegającej na wybudowaniu 10 domów jednorodzinnych. Pismo to jednak nie dotyczy podatnika tylko B. P., pozostaje więc bez wpływu na przedmiotowe rozstrzygnięcie.

W ocenie organu odwoławczego objęcie zwolnieniem od podatku przychodu uzyskanego na zakup gruntu, co do którego strona ma jedynie zamiar przeznaczenia go w bliżej nieokreślonej przeszłości pod budowę budynku mieszkalnego stanowiłoby naruszenie przepisów art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a p.d.o.f. W aktach sprawy brak jest bowiem dowodów materializujących w/w zamierzenie strony (np. pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego na nabytym gruncie). Na ich podstawie można co najwyżej domniemać, że podatnik w bliżej nieokreślonej przyszłości na zakupionym gruncie ma zamiar prowadzić inwestycję polegającą na wybudowaniu 10 budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Co świadczy o zamiarze uruchomienia działalności gospodarczej polegającej na budowie i sprzedaży domów mieszkalnych, a nie zaspokojeniu swoich potrzeb mieszkalnych.

Powyższą decyzję Dyrektora Izby Skarbowej zaskarżył A. Ł. wnosząc o jej uchylenie w całości wraz z poprzedzającą ją decyzją organu I instancji.

Zaskarżonej decyzji zarzucił:

- naruszenie prawa materialnego art. 21 ust. 1 pkt 32 p.d.o.f. poprzez uznanie, że nabycie gruntu w miejscowości P. nie upoważniało do zwolnienia ze zryczałtowanego podatku dochodowego,

- naruszenie prawa procesowego polegającego na nierozpoznaniu istoty sprawy, poprzez całkowite i niezasadne pominięcie przez organ I instancji zdarzeń prawnych jakimi są funkcjonowanie w obrocie prawnym decyzji z dnia 9 marca 2006 r. o warunkach zabudowy oraz zapisu § 2 umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego z dnia 1 grudnia 2008 r.,

- naruszenie prawa procesowego poprzez błąd w ustaleniach faktycznych, które to uchybienie miało istotny wpływ na treść decyzji, polegające na uznaniu, że w obrocie prawnym nie istnieje decyzja Wójta Gminy o warunkach zabudowy,

- naruszenie prawa procesowego poprzez błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na uznaniu, że zakupiona nieruchomość nie została nabyta w celach mieszkaniowych, w związku z czym strona nie korzysta ze zwolnienia od zryczałtowanego podatku dochodowego.

W uzasadnieniu skarżący wskazał, że jego zdaniem dokonał nabycia na terytorium RP gruntu przeznaczonego pod budowę budynku mieszkalnego. W dacie nabycia nieruchomości była bowiem wydana decyzja o warunkach zabudowy, której postanowienia zostały następnie przeniesione na niego decyzją Wójta Gminy z dnia 25 sierpnia 2009 r. Tym samym potwierdzony został fakt przeznaczenia zakupionego gruntu pod budownictwo mieszkaniowe. Organy podatkowe stworzyły dodatkową przesłank...